Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον κτηνοτροφικό τομέα;

Τα τελευταία χρόνια, η ευρωπαϊκή κτηνοτροφία βρέθηκε στο επίκεντρο μιας βαθιάς μεταμόρφωσης.

Από τη μία πλευρά, οι εκμεταλλεύσεις πρέπει να αντιμετωπίσουν αυξανόμενες προκλήσεις: αστάθεια της αγοράς, αυξανόμενο κόστος παραγωγής, ολοένα και πιο κυρίαρχος διεθνής ανταγωνισμός, υψηλότερες περιβαλλοντικές και κλιματικές προσδοκίες, νέες κοινωνικές ευαισθησίες σχετικά με την προστασία της βιοποικιλότητας, την καλή διαβίωση των ζώων.  Και, από την άλλη, ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που είναι συχνά περίπλοκο, πολυεπίπεδο και δύσκολο στη διαχείριση.

Ωστόσο, η αλυσίδα εφοδιασμού ζώων παραμένει στρατηγικός πυλώνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: διασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια, στηρίζει την οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών, τις θέσεις εργασίας και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στα αγροδιατροφικά συστήματα. Το πρόσφατα ιδρυθέν Livestock Workstream προσφέρει ένα νέο φόρουμ συζήτησης για το μέλλον του κλάδου και αυτή είναι μια ευπρόσδεκτη πρωτοβουλία για την αλυσίδα αξίας. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τον τομέα, έτσι πολλές ενώσεις κατά μήκος της αλυσίδας αξίας συγκεντρώθηκαν για να εκδώσουν μια κοινή πρόσκληση για μια φιλόδοξη ατζέντα απλούστευσης για τη στήριξη ενός βιώσιμου μέλλοντος για την κτηνοτροφία στην Ευρώπη.

Ο άξονας εργασίας της ΕΕ για την κτηνοτροφία

Ο άξονας εργασίας της ΕΕ για την κτηνοτροφία είναι μια νέα πορεία εργασίας που δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 8 Μαΐου 2025 στο πλαίσιο του ευρύτερου οράματος για τη γεωργία και τα τρόφιμα. Αυτός ο νέος θεσμικός χώρος δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει, με κοινό τρόπο, τις παρούσες και μελλοντικές προκλήσεις της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας, προωθώντας έτσι τον άμεσο και διαρθρωμένο διάλογο μεταξύ των γεωργών, των εκπροσώπων της αλυσίδας εφοδιασμού, των εθνικών κυβερνήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και, όταν είναι απαραίτητο, των ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων.

Ο άξονας εργασίας βασίζεται σε δύο υφιστάμενες ομάδες, την ομάδα διαλόγου της κοινωνίας των πολιτών για τη ζωική παραγωγή και την ομάδα εμπειρογνωμόνων για την κοινή οργάνωση αγοράς, αλλά διευρύνει το πεδίο εφαρμογής τους. Στόχος του είναι να οραματιστεί έναν «διαχρονικό» ευρωπαϊκό κτηνοτροφικό τομέα: πιο ανταγωνιστικό, βιώσιμο, δίκαιο, καινοτόμο και ικανό να παραμείνει μακροπρόθεσμα μια κινητήρια δύναμη της οικονομίας και της παραγωγής τροφίμων, πλήρως εξοπλισμένος για να αντιμετωπίσει το μέλλον.

Οι κύριες λειτουργίες του είναι τρεις: Διερεύνηση νέων κατευθύνσεων πολιτικής για την ενίσχυση του τομέα μακροπρόθεσμα, προώθηση του ανοικτού και εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων και βαθιά ανάλυση των διαρθρωτικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο τομέας. Επιπλέον, ο άξονας εργασίας έχει ως στόχο να παράσχει στην Επιτροπή πολύτιμη καθοδήγηση για την προετοιμασία νομοθετικών μέτρων και πρωτοβουλιών.

Κοινή πρόσκληση υποβολής προτάσεων για απλουστευμένους κανόνες

Η «Κοινή έκκληση για ένα φιλόδοξο θεματολόγιο απλούστευσης για τη διασφάλιση του μέλλοντος και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής αγροδιατροφικής αλυσίδας», που δημοσιεύτηκε στις 27 Νοεμβρίου 2025 από έναν συνασπισμό 29 υπογραφουσών ενώσεων, αποτελεί μια κοινή έκκληση για μια φιλόδοξη και οριζόντια μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών κανονισμών με σκοπό τη μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου, την απλούστευση των διαδικασιών και τον εκσυγχρονισμό των παρωχημένων ή ακατάλληλων κανόνων.

Ζητεί μια ολοκληρωμένη δέσμη νομοθετικών μέτρων που θα υπερβαίνει την αγροτική πολιτική (ΚΑΠ) και θα καλύπτει όλους τους ρυθμιστικούς τομείς που επηρεάζουν την αγροδιατροφική αλυσίδα: γεωργία, μεταποίηση, βιομηχανία τροφίμων, υγεία των ζώων, ζωοτροφές, γεωργικοί συνεταιρισμοί, φορείς της αλυσίδας εφοδιασμού και άλλοι παράγοντες που εμπλέκονται στην παραγωγή και διανομή τροφίμων στην Ευρώπη. Η έκκληση απευθύνεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία επισημοποιεί μια γενική δέσμη νομοθετικών μέτρων που καλύπτει το περιβάλλον, την παραγωγή, τη μεταποίηση και τη διανομή τροφίμων και ζωοτροφών, η οποία επιφέρει σημαντική απλούστευση και σύγχρονους κανόνες.

Σύμφωνα με τις υπογράφουσες οργανώσεις, η ευρωπαϊκή αγροδιατροφική αλυσίδα, η οποία παρέχει καθημερινά ασφαλή, υψηλής ποιότητας και θρεπτικά τρόφιμα σε εκατομμύρια πολίτες, βρίσκεται επί του παρόντος υπό αυξανόμενη πίεση: από την κανονιστική αβεβαιότητα και την περίπλοκη νομοθεσία έως τους παρωχημένους κανόνες που εμποδίζουν την καινοτομία και τον αυξανόμενο διοικητικό φόρτο. Τα εμπόδια αυτά κινδυνεύουν να επιβραδύνουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση της βιωσιμότητας, της παραγωγικότητας και της ανθεκτικότητας του ευρωπαϊκού αγροδιατροφικού συστήματος.

Το κάλεσμα επιμένει ότι μια απλώς «διακοσμητική» ανακούφιση δεν είναι αρκετή. Απαιτούνται επειγόντως πραγματικές και βαθιές αλλαγές, που θα επιτρέψουν στους γεωργούς, τους συνεταιρισμούς και τις επιχειρήσεις τροφίμων να λειτουργούν με βεβαιότητα, να επενδύουν στην καινοτομία και τη βιώσιμη μετάβαση και να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της αγοράς και στις παγκόσμιες προκλήσεις.

Σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική αστάθεια, παγκόσμιες κρίσεις, κλιματική αλλαγή και περιβαλλοντικές προκλήσεις, η διασφάλιση μιας ανταγωνιστικής, αποτελεσματικής και ανθεκτικής αγροδιατροφικής αλυσίδας είναι απαραίτητη τόσο για την επισιτιστική ασφάλεια όσο και για την οικονομική σταθερότητα. Η κανονιστική και γραφειοκρατική απλούστευση μπορεί να ξεκλειδώσει επενδύσεις στην καινοτομία, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την παραγωγικότητα, βασικά στοιχεία για την ικανότητα του τομέα να αντιμετωπίσει μελλοντικές προκλήσεις. Η παροχή κανονιστικής ασφάλειας μπορεί να καταστήσει ελκυστικότερες τις γεωργικές και αγροδιατροφικές δραστηριότητες, να προωθήσει τη συνεργασία στην αλυσίδα εφοδιασμού και να βελτιώσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, ενισχύοντας έτσι ολόκληρο το σύστημα.

Η κοινή πρόσκληση στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα από τους φορείς του γεωργικού και του αγροδιατροφικού τομέα με μια ανοικτή πρόσκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε πραγματική απλούστευση των κανόνων που διέπουν τον τομέα.

Η ανακοίνωση μιας στρατηγικής της ΕΕ για την κτηνοτροφία που πρόκειται να δημοσιευθεί το 2026, αν και μια ευπρόσδεκτη ιδέα, μπορεί να είναι λίγο προληπτική, καθώς ο άξονας εργασίας για την κτηνοτροφία έχει συνεδριάσει μόνο λίγες φορές και η διαδικασία απλούστευσης βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι ενώσεις κατά μήκος της αλυσίδας αξίας συμφωνούν ότι αυτή η στρατηγική δεν πρέπει να θεωρείται ως τελικό σημείο, αλλά ως σημείο εκκίνησης: ένας οδικός χάρτης.

Υπάρχει σαφής ανάγκη να προσδιοριστούν και να χαρτογραφηθούν με σαφήνεια οι βασικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της εντολής της παρούσας Επιτροπής για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, της βιωσιμότητας και της στρατηγικής αυτονομίας του κτηνοτροφικού τομέα της ΕΕ. Στο σημερινό πλαίσιο, είναι σημαντικό να προχωρήσουμε πέρα από τις γενικές αρχές και να επικεντρωθούμε σε πρακτικές λύσεις που θα επιφέρουν πραγματικές αλλαγές στην πράξη και ένα πιο βιώσιμο μέλλον για όλους.

Σχετικά άρθρα:

Βίντεο – ντοκουμέντο: Η στιγμή που ο 62χρονος φερόμενος εμπρηστής απομακρύνεται από το σημείο της φωτιάς στην Κάντζα Η πρόγνωση της ΕΜΥ για το φθινόπωρο 2025 Επιδείνωση του καιρού – Σε επιφυλακή η δυτική Ελλάδα Στη δημοσιότητα τα «πόθεν έσχες» των πολιτικών αρχηγών για τα έτη 2022 και 2023 – Δείτε τι δήλωσαν Μητσοτάκης και Ανδρουλάκης