Πρόταση Κανονισμού για την προστασία των αγροτών στη συμφωνία ΕΕ-Mercosur

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε κανονισμό για την ενίσχυση της προστασίας των γεωργών της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας εταιρικής σχέσης ΕΕ-Mercosur (EMPA).

Οι προτεινόμενες διασφαλίσεις υλοποιούν τις εγγυήσεις που παρέχονται στους γεωργούς της ΕΕ στο πλαίσιο της νομοθετικής πρότασης για την ΕΜΚΣ, η οποία εστάλη στα κράτη μέλη της ΕΕ από την Επιτροπή στις 3 Σεπτεμβρίου.

Στην πράξη, παρέχουν ένα πρόσθετο επίπεδο βεβαιότητας στους γεωργούς της ΕΕ πέραν της προσεκτικά σταθμισμένης σταδιακής εφαρμογής στοχευμένων ποσοστώσεων που έχουν συμφωνηθεί με τη Mercosur για εισαγωγές σε ευαίσθητους τομείς. Στην απίθανη περίπτωση απρόβλεπτης και επιζήμιας αύξησης των εισαγωγών από τη Mercosur ή αδικαιολόγητης μείωσης των τιμών για τους παραγωγούς της ΕΕ, θα ενεργοποιηθεί ταχεία και αποτελεσματική προστασία.

Η πρόταση καθορίζει διαδικασίες για τη διασφάλιση της έγκαιρης και αποτελεσματικής εφαρμογής των διμερών μέτρων διασφάλισης για τα γεωργικά προϊόντα. Περιλαμβάνει επίσης ειδικές διατάξεις όσον αφορά ορισμένα ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα (που απαριθμούνται στο παράρτημα του κανονισμού), όπως το βόειο κρέας, τα πουλερικά, το ρύζι, το μέλι, τα αυγά, το σκόρδο, η αιθανόλη και η ζάχαρη.

Οι ειδικές διατάξεις για τα ευαίσθητα προϊόντα περιλαμβάνουν ενισχυμένη παρακολούθηση, σαφείς ενεργοποιήσεις και ταχεία αντίδραση.

Ενισχυμένη παρακολούθηση

Η Επιτροπή θα παρακολουθεί συστηματικά τις τάσεις της αγοράς όσον αφορά τις εισαγωγές ορισμένων ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων στο πλαίσιο της συμφωνίας. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, η Επιτροπή θα αποστέλλει έκθεση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανά εξάμηνο στην οποία θα αξιολογούνται οι επιπτώσεις των εν λόγω εισαγωγών στις αγορές της ΕΕ.

Αυτή η τακτική και αναλυτική παρακολούθηση θα επιτρέψει τον εντοπισμό τυχόν κινδύνων σε πρώιμο στάδιο και την ταχεία ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση πιθανών αρνητικών επιπτώσεων. Οι εκθέσεις αυτές καλύπτουν την αγορά της Ένωσης και, κατά περίπτωση, καλύπτουν επίσης την ειδική κατάσταση σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Η Επιτροπή θα εξετάζει, κατά προτεραιότητα, τις περιπτώσεις αύξησης των εισαγωγών ή μείωσης των εγχώριων τιμών που συγκεντρώνονται σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. Κατά κανόνα, η Επιτροπή θα κινήσει έρευνα εάν οι τιμές εισαγωγής από τη Mercosur είναι τουλάχιστον 10% χαμηλότερες από τις τιμές των ίδιων ή ανταγωνιστικών προϊόντων της ΕΕ και υπάρχει:

α) αύξηση άνω του 10% στις ετήσιες εισαγωγές ενός προϊόντος από τη Mercosur με προτιμησιακούς όρους ή

β) μείωση κατά 10% των τιμών εισαγωγής του συγκεκριμένου προϊόντος από τη Mercosur, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Εάν η έρευνα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σοβαρή ζημία (ή απειλή πρόκλησης σοβαρής ζημίας), η ΕΕ θα μπορούσε να ανακαλέσει προσωρινά τις δασμολογικές προτιμήσεις για τα προϊόντα που προκαλούν ζημία.

Ταχεία απόκριση

Σύμφωνα με την πρόταση, η Επιτροπή δεσμεύεται:

▪ για την εκίνηση έρευνας χωρίς καθυστέρηση κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους, εφόσον υπάρχουν επαρκείς λόγοι·

▪ για την ενεργοποίηση προσωρινών μέτρων διασφάλισης το αργότερο εντός 21 ημερών από την παραλαβή του αιτήματος στις πλέον επείγουσες περιπτώσεις, εάν υπάρχει επαρκής κίνδυνος βλάβης·

▪ για την ολοκλήρωση των ερευνών εντός 4 μηνών (σημαντικά ταχύτερα από τους 12 μήνες που επέτρεπε διαφορετικά η EMPA). 

Ιστορικό

Οι διμερείς ρήτρες διασφάλισης που περιλαμβάνονται στην ΕΜΚΣ επιτρέπουν την προσωρινή αναστολή των δασμολογικών προτιμήσεων για την αντιμετώπιση πιθανών αρνητικών επιπτώσεων των δασμολογικών μειώσεων. Η πρόταση μετατρέπει τη ρήτρα αυτή απευθείας σε δεσμευτικό και άμεσα εκτελεστό δίκαιο της ΕΕ.

Βασίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/287, ο οποίος εφαρμόζει τη ρήτρα διασφάλισης και άλλους μηχανισμούς που επιτρέπουν την προσωρινή αναστολή των προτιμήσεων σε ορισμένες συμφωνίες που έχουν συναφθεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ορισμένων τρίτων χωρών. Δεδομένων των ευαισθησιών που σχετίζονται με το εμπόριο γεωργικών προϊόντων με τις χώρες της Mercosur, κρίθηκε σκόπιμη η έκδοση ειδικής νομικής πράξης.

Επόμενα βήματα

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας. Η Επιτροπή έχει επιδείξει ταχεία δράση προτείνοντας αυτόν τον κανονισμό, και αναμένουμε ότι οι συννομοθέτες θα τον εγκρίνουν γρήγορα, ώστε να επωφεληθούν άμεσα από αυτόν.

Σχετικά άρθρα:

Στην ΜΕΘ του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πάτρας νοσηλεύονται τα δύο αγόρια που ανασύρθηκαν από τον Άραχθο ΟΣΔΕ 2025: Αξιόπιστα – Συνεταιριστικά – Αποτελεσματικά Εκατοντάδες πύραυλοι εκτοξεύτηκαν από το Ιράν στο Ισραήλ – Εκρήξεις σε Τελ Αβίβ και Ιερουσαλήμ Ο Τραμπ θα συμμετάσχει στις διαδικτυακές συνομιλίες των Ευρωπαίων ηγετών για την Ουκρανία