Που και πως κατανέμονται τα χρήματα της ΚΑΠ
Η ΚAΠ διαθέτει ειδικό σύστημα αναδιανομής για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις όλων των μεγεθών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις ακρογωνιαίο λίθο της γεωργίας της ΕΕ, καθώς διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη στήριξη της αγροτικής απασχόλησης και ανάπτυξης.
Ποιος λαμβάνει χρήματα
Με βάση το μέγεθος της στήριξης από την ΚAΠ
Κάθε χρόνο σχεδόν 6 εκατομμύρια γεωργικές εκμεταλλεύσεις στην ΕΕ λαμβάνουν χρηματοδοτική συνδρομή από την ΚAΠ. Μια σημαντική κριτική είναι ότι το 80% της εν λόγω στήριξης καταλήγει στο 20% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ωστόσο, οι περισσότεροι από τους εν λόγω δικαιούχους εξακολουθούν να είναι οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και πολύ λίγοι έχουν περισσότερα από 500 εκτάρια.
Με την πάροδο των ετών, η ΚAΠ ανέπτυξε μέσα που αποσκοπούν στη στήριξη των γεωργών που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Η αναδιανομή και οι φθίνουσες ενισχύσεις χρησιμοποιούνται ευρέως.
Με βάση το μέγεθος της γεωργικής εκμετάλλευσης
▪ Οι πολύ μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις (κάτω των 5 εκταρίων) αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ όλων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που έλαβαν στήριξη στο πλαίσιο της ΚAΠ το 2022, αλλά εκμεταλλεύονταν μόλις το 5% της γης και έλαβαν το 6% των ενισχύσεων.
▪ Οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις μεγέθους 5 έως 250 εκταρίων έλαβαν πάνω από το 70% των άμεσων ενισχύσεων. Οι εκμεταλλεύσεις αυτές αποτελούν περίπου το 50% του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και διαχειρίζονται το 68 % της γεωργικής γης της ΕΕ
▪ Οι μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, μεγέθους άνω των 250 εκταρίων, αποτελούν λίγο περισσότερο από το 1% του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που λαμβάνουν στήριξη. Έλαβαν το 23% των άμεσων ενισχύσεων και εκμεταλλεύονται το 27% της γεωργικής γης της ΕΕ.
Γιατί λαμβάνουν στήριξη οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις
Οι γεωργοί συχνά κερδίζουν λιγότερα από άλλους εργαζομένους στην ΕΕ. Η στήριξη της ΚAΠ βοηθάει, καθώς η γεωργία συχνά δεν είναι επικερδής.
Η στήριξη αυτή αποσκοπεί στα εξής:
• διασφάλιση ότι η παραγωγή της ΕΕ επαρκεί για τον εφοδιασμό του πληθυσμού της με τρόφιμα
• διασφάλιση ότι η εν λόγω παραγωγή πληροί υψηλά υγειονομικά και περιβαλλοντικά πρότυπα
• βοήθεια προς τους γεωργούς για τη διατήρηση της γης σε καλή κατάσταση και την τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων, καθώς και της υγείας / καλής μεταχείρισης των φυτών και των ζώων.
Αναδιανομή ενισχύσεων σε μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις
Οι ενισχύσεις στους γεωργούς υπολογίζονται κυρίως ανά εκτάριο. Ωστόσο, το μέσο κόστος συχνά μειώνεται όσο αυξάνεται το μέγεθος της γεωργικής γης. Ως εκ τούτου, για να βοηθήσει τις μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, η ΚAΠ επιτρέπει στις χώρες της ΕΕ να μετατοπίζουν ορισμένα από τα κονδύλια που λαμβάνουν από την ΕΕ από μεγαλύτερες σε μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις:
→ Oι χώρες της ΕΕ πρέπει να ανακατευθύνουν τουλάχιστον το 10% των άμεσων ενισχύσεων της ΚAΠ κατ’ αυτόν τον τρόπο
→ Εάν μια χώρα επιθυμεί να διαθέσει χαμηλότερο ποσοστό, πρέπει να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να αποδείξει ότι άλλα εργαλεία και μέτρα της ΚAΠ ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις ανάγκες αναδιανομής.
Διαφορετική στήριξη για διαφορετικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις
Το μέγεθος δεν είναι το παν. Ορισμένες μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις ενδέχεται να χρειάζονται μικρότερη στήριξη διότι:
▪ το εισόδημά τους προέρχεται επίσης από μη γεωργικές δραστηριότητες, όπως ο αγροτουρισμός, τα εκπαιδευτικά εργαστήρια, οι απευθείας πωλήσεις μαρμελάδων, σαλτσών ή ψημένων αγαθών κ.λπ.
▪ μπορεί να είναι ήδη πολύ επικερδείς (για παράδειγμα, από την καλλιέργεια κηπευτικών).
Επιπλέον, ένας μεγάλος δικαιούχος μπορεί να είναι ένας συνεταιρισμός που αποτελείται από πολλές μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Στην ΕΕ υπάρχουν περισσότερες από 42.000 οργανώσεις παραγωγών (ΟΠ), πολλές από τις οποίες λειτουργούν ως συνεταιρισμοί.
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ διαθέτουν επίσης μια σειρά εργαλείων με τα οποία μπορούν να στηρίξουν:
→ τις μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις
→ τους γεωργούς νεαρής ηλικίας
→ τους γεωργούς σε απομακρυσμένες περιοχές
→ τους γεωργούς σε τομείς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες
→ τους γεωργούς που έχουν υιοθετήσει φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές.
Ως εκ τούτου, οι ενισχύσεις μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από τη μία γεωργική εκμετάλλευση στην άλλη, από τη μία περιφέρεια στην άλλη και από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη. Για παράδειγμα, λόγω του πολύπλοκου γεωργικού πλαισίου, ένας βιοκαλλιεργητής σε μια ορεινή περιοχή θα πρέπει να λαμβάνει υψηλότερες ενισχύσεις ανά εκτάριο από ό,τι ένας συμβατικός γεωργός που βρίσκεται σε μια επίπεδη πεδιάδα.
Συνεχής, δίκαιη στήριξη
Στόχος της ΚAΠ είναι να διασφαλίσει ότι παρέχεται εισοδηματική στήριξη στους γεωργούς που τη χρειάζονται περισσότερο, ιδίως εκείνους σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους.
Για να επιτευχθεί αυτό, πάνω από το 10% των άμεσων ενισχύσεων της ΕΕ (4 δισ. ευρώ ετησίως) αναδιανέμεται μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης, η οποία αποτελεί το κύριο εργαλείο για τον σκοπό αυτό στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΚAΠ για την περίοδο 2023-2027. Αυτό αντιπροσωπεύει πάνω από το διπλάσιο του ποσού που είχε διατεθεί κατά την προηγούμενη περίοδο (και αναμένεται να οδηγήσει σε, κατά μέσο όρο, 15% υψηλότερες ενισχύσεις ανά εκτάριο για τις μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις).
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
