Ο νέος επικεφαλής της EFSA, Δρ Nikolaus Kriz, στο foodnavigator.com: «Καλύτερα να επικεντρωθούμε στην πρόληψη των ζωονόσων, παρά να τις αντιμετωπίζουμε όταν εμφανίζονται»

Την αποφασιστικότητά του να επιταχύνει και να εκσυγχρονίσει τις διαδικασίες έγκρισης των καινοτόμων τροφίμων, τους ελέγχους για την ασφάλεια των τροφίμων, αλλά και την αντιμετώπιση των ζωονόσων στην Ευρώπη δηλώνει ο νέος εκτελεστικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), Δρ Nikolaus Kriz, σε συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Augustus Bambridge-Sutton του foodnavigator.com. Στο γραφείο του στην Πάρμα, με φόντο την ευρωπαϊκή σημαία, ο κ. Kriz μιλά με πάθος για την αποστολή του: Να καταστήσει την ευρωπαϊκή αξιολόγηση κινδύνου πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική, χωρίς να θυσιαστεί η επιστημονική ποιότητα.

Όπως δηλώνει ο ίδιος, οι ταχύτερες αξιολογήσεις αποτελούν τον «φάρο» που καθοδηγεί τις προτεραιότητές του. Θεωρεί ότι η EFSA διαθέτει «το αυστηρότερο σύστημα ασφάλειας τροφίμων στον κόσμο», όμως η διατήρηση αυτού του επιπέδου απαιτεί συνεχή ανανέωση. Άλλωστε, σε μια εποχή που η επιστήμη εξελίσσεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, η Αρχή καλείται να συμβαδίσει, ώστε να εξακολουθήσει να προσφέρει προστιθέμενη αξία στην ευρωπαϊκή κοινωνία.

Παρεμβάσεις

Μία από τις βασικές παρεμβάσεις που προτείνει ο κ. Kriz αφορά την ενίσχυση της επικοινωνίας με τις εταιρείες τροφίμων πριν από την υποβολή αιτήσεων για έγκριση νέων προϊόντων. Συχνά, όπως λέει, η EFSA λαμβάνει αιτήσεις για εντελώς άγνωστες μέχρι τότε καινοτομίες, γεγονός που αναπόφευκτα καθυστερεί τη διαδικασία. Με περισσότερες προπαρασκευαστικές συναντήσεις –οι οποίες ήδη έχουν αυξηθεί κατά 47%– τόσο η Αρχή όσο και οι επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες, μπορούν να προετοιμάζονται καλύτερα.

Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση αφορά την πληρότητα των φακέλων. Πολλές αιτήσεις για αξιολόγηση νέων προϊόντων κρίνονται «ανώριμες», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, με αποτέλεσμα να απαιτούνται συνεχείς συμπληρωματικές πληροφορίες και επανεκκινήσεις της διαδικασίας. Με μια δόση χιούμορ, επικαλείται τον Martin Luther King: «Έχω ένα όνειρο… Μια αίτηση πλήρη από την αρχή». Πράγματι, μια τέτοια αίτηση θα επέτρεπε πολύ ταχύτερη και πιο αποδοτική αξιολόγηση. Ιδιαίτερη δυσκολία παρουσιάζουν και τα νέα πεδία, όπως το «εργαστηριακό κρέας». Παρά τις εγκρίσεις που έχουν δοθεί σε ΗΠΑ, Σιγκαπούρη και Ισραήλ, στην Ευρώπη η πρόοδος είναι πιο αργή. Μέχρι στιγμής, μόνο μία εταιρεία έχει καταθέσει αίτηση, ενώ οι επιστημονικές αβεβαιότητες παραμένουν πολλές – από τη μικροβιακή ασφάλεια έως την πρόκληση αλλεργιών. Ο κ. Kriz αποφεύγει να προβλέψει το πότε θα δουν οι Ευρωπαίοι τέτοια προϊόντα στα ράφια, αλλά διαβεβαιώνει ότι η διαδικασία είναι αυστηρή και διεξοδική.

Παράλληλα, η EFSA βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά ασθενειών που απειλούν τη διατροφική αλυσίδα, όπως η αφρικανική πανώλη των χοίρων ή η ιδιαίτερα επιθετική γρίπη των πτηνών, που πλήττει φέτος σε παγκόσμιο επίπεδο την πτηνοτροφία. Η συλλογή και διάχυση δεδομένων προς τους αρμόδιους κτηνιάτρους των κρατών-μελών αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Kriz, κρίσιμο εργαλείο πρόληψης. Ο ίδιος, προτού γίνει εκτελεστικός διευθυντής EFSA, ήταν υπεύθυνος για την επίβλεψη της υγείας των ζώων. Τότε, είχε πιέσει την Αρχή να εφαρμόσει αυστηρότερες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων στον επικεφαλής κτηνίατρο (CVO) κάθε κράτους-μέλους, ο ρόλος του οποίου είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση της εισβολής ασθενειών.

Σήμερα, εξακολουθεί να υποστηρίζει την αύξηση των δεδομένων και της διαθέσιμης πληροφόρησης. Ο ρόλος της EFSA είναι να συγκεντρώνει δεδομένα από τα 27 κράτη-μέλη –δεδομένα σχετικά με την εξέλιξη της εκάστοτε νόσου, καθώς και σχετικά με την τοποθεσία των ευπαθών ζώων– και να τα κοινοποιεί στους CVO.

Η τελική απόφαση σχετικά με το τι πρέπει να γίνει με αυτά τα δεδομένα εξακολουθεί να ανήκει στους CVO των κρατών-μελών. Η γρίπη των πτηνών είναι μια δύσκολη περίπτωση. Ο τρόπος με τον οποίο τα κράτη-μέλη την αντιμετωπίζουν ποικίλλει, εξηγεί ο Kriz: Ενώ ορισμένα κράτη εμβολιάζουν τα πτηνά, πολλά κράτη εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τη σφαγή.

«Η γρήγορη σφαγή, όταν υπάρχουν τοπικές εστίες και η κύρια εξάπλωση της νόσου είναι στον πληθυσμό των άγριων πτηνών, εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισής της», περιγράφει. Τα άγρια πτηνά, φυσικά, δεν μπορούν να εμβολιαστούν και, λόγω των εποχικών μεταναστεύσεων, δεν παραμένουν σε ένα μέρος. Ωστόσο, ο ίδιος τονίζει ότι «είναι καλύτερο να επικεντρωθούμε στην πρόληψη, παρά να αντιμετωπίζουμε τις επιδημίες όταν εμφανίζονται».

Με πολυετή θητεία στον τομέα της επιστήμης, των κλινικών δοκιμών και της δημόσιας υγείας, ο νέος επικεφαλής της EFSA δείχνει αποφασισμένος. Για τον ίδιο, η βελτίωση του οργανισμού δεν είναι γραφειοκρατική υποχρέωση, αλλά υπόθεση με βαθύ προσωπικό νόημα – ένα έργο στο οποίο, όπως δηλώνει, σκοπεύει να αφιερωθεί με απόλυτη αφοσίωση.

Σχετικά άρθρα:

Ρεαλιστικές λύσεις ανάχωμα στη λειψυδρία αναζητά το «WATERWISE» ΣΥΡΙΖΑ – Κ. Αρβανίτης από Ευρωκοινοβούλιο: ΚΑΠ για τους αγρότες, όχι για τους λίγους (βίντεο) Κατά του lock down στην κτηνοτροφία τάχθηκε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κ. Χατζηδάκης: Προτεραιότητα στα παλιά Βιολογικά – Έρχονται αποζημιώσεις για ευλογιά, φερτά υλικά, καθώς και ενισχύσεις για ζωοτροφές