Η αγροτική εκπαίδευση στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία και η συμβολή της «ΥΧ» στην πορεία της

Όταν η Ύπαιθρος Χώρα κυκλοφόρησε το 2015, είχε ως στόχο να δώσει φωνή στην ελληνική ύπαιθρο και στους ανθρώπους της και να αναδείξει τους τρόπους εκείνους που θα συμβάλουν στην υποστήριξη και στην εξέλιξή τους. Η εκπαίδευση τέθηκε σε πρώτο πλάνο για να υποστηριχθεί ο στόχος αυτός. Στην πορεία των ετών, η «ΥΧ» ανέπτυξε σταθερές γέφυρες με την ακαδημαϊκή και την ερευνητική κοινότητα, έτσι ώστε να συμβάλει στη «μετάφραση» της θεωρητικής γνώσης σε πρακτικά εργαλεία, δημιουργώντας έναν διάλογο μεταξύ έρευνας και πράξης. Η «ΥΧ» δεν περιορίζεται στην κάλυψη ειδήσεων, αλλά προωθεί μια κουλτούρα συνεχούς μάθησης. Σε κάθε της έκδοση υπογραμμίζει ότι η γεωργία του 21ου αιώνα απαιτεί διαρκή ενημέρωση, τεχνολογική εξοικείωση και συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, η «ΥΧ» επικοινώνησε με ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία υποστηρίζουν, προωθούν και εξελίσσουν τον αγροδιατροφικό τομέα μέσω της αγροτικής εκπαίδευσης. Εκπρόσωποι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, της Αβερωφείου Γεωργικής Σχολής και της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής καταθέτουν την άποψή τους για τον τρόπο με τον οποίο έχει εξελιχθεί η αγροτική εκπαίδευση τα τελευταία δέκα χρόνια και τη συμβολή της «ΥΧ» στην εξέλιξη αυτή.

Σπυρίδων Κίντζιος, πρύτανης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών: «Η πρόκληση της αύξησης των αγροτών στην πλήρη αγροτική εκπαίδευση παραμένει ανοιχτή»

«Η εκπαίδευση στον αγροτικό τομέα τα τελευταία δέκα χρόνια έχει υποστεί σημαντική ποιοτική εξέλιξη, προσαρμοζόμενη στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής και της βιωσιμότητας. Η εξέλιξη αφορά κυρίως την ενσωμάτωση τεχνολογικής κατάρτισης με έμφαση στη γεωργία και στην ανάλυση δεδομένων, καθώς και προγραμμάτων βιωσιμότητας και περιβάλλοντος, με θεματικές όπως αγροοικολογία, κυκλική οικονομία και τεχνολογίες εξοικονόμησης ύδατος.

Παράλληλα, εισήχθησαν μαθήματα αγροεπιχειρηματικότητας για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Πέραν της επαγγελματικής κατάρτισης μέσω ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και δημόσιων ΙΕΚ, σημαντική εξέλιξη αποτελεί η υιοθέτηση ευέλικτων μεθόδων, όπως η εξ αποστάσεως και η βιωματική μάθηση, για παράδειγμα μέσω των Κόμβων Καινοτομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου. Εξίσου σημαντική είναι η ανάπτυξη των Συστημάτων Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας (AKIS), τα οποία διασυνδέουν αγρότες, συμβούλους και την ερευνητική κοινότητα, μέσω χρηματοδοτούμενων παρεμβάσεων, ενισχύοντας τη διάχυση της καινοτομίας. Η πρόκληση της αύξησης της συμμετοχής των αγροτών στην πλήρη αγροτική εκπαίδευση παραμένει ανοιχτή, απαιτώντας την επάνοδο των γεωπόνων στο πεδίο, δίπλα στον παραγωγό, συνεπικουρούμενων από τις νέες τεχνολογίες.

Η εφημερίδα “ΥΧ” έχει συμβάλει στην προώθηση της αγροτικής εκπαίδευσης τα τελευταία δέκα χρόνια κυρίως μέσω της έγκυρης και εξειδικευμένης ενημέρωσης για τον πρωτογενή τομέα, λειτουργώντας ως γέφυρα γνώσης μεταξύ της έρευνας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, της πολιτείας και του αγροτικού κόσμου. Δημοσιεύει συνεχώς πληροφορίες για σύγχρονες καλλιεργητικές πρακτικές, κτηνοτροφία, αλιεία και καινοτομία, παρέχοντας γνώση και εκπαιδευτικό υλικό στους επαγγελματίες.

Παρέχει, επίσης, λεπτομερή ενημέρωση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), προγράμματα επιδοτήσεων και ανάπτυξης, απαραίτητα για τη συνεχή μάθηση και την επαγγελματική εξέλιξη, ενώ παρουσιάζει τα συνέδρια και τις ημερίδες που φέρνουν σε επαφή αγρότες, ερευνητές και φορείς, ενισχύοντας τη διαδραστική μάθηση και τις συνεργασίες. Τέλος, προβάλλει την αγροτική επιχειρηματικότητα, εστιάζοντας σε επιτυχημένα παραδείγματα αγροδιατροφικών startups και επιχειρήσεων στην Ελλάδα και διεθνώς, λειτουργώντας ως πηγή έμπνευσης».

Dr Jeff Lansdale, πρόεδρος Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής: «Η γεωργία ως ένας δρόμος δημιουργίας, καινοτομίας και προσωπικής εξέλιξης»

«Την τελευταία δεκαετία, η αγροτική εκπαίδευση στην Ελλάδα βρίσκεται σε μια διαδικασία μετεξέλιξης. Οι νέοι αρχίζουν να διαχειρίζονται τη γεωργία όχι μόνο ως επάγγελμα, αλλά ως έναν δρόμο δημιουργίας, καινοτομίας και προσωπικής εξέλιξης. Στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, βιώνουμε την αλλαγή καθημερινά, καθώς διαχρονικά στηρίζουμε την επαγγελματική αγροτική εκπαίδευση. Οι μαθητές και σπουδαστές μας καλούνται να διαχειριστούν πραγματικά αγροκτήματα, να αναπτύξουν καινοτόμες λύσεις, να συνεργαστούν με επιχειρήσεις και να κατανοήσουν τις προκλήσεις της αειφορίας και της κλιματικής αλλαγής. Άλλωστε, η χαρά βρίσκεται στην ενασχόληση με τη γη. Η σχολή επενδύει στην καλλιέργεια ηγετικών δεξιοτήτων, την ενίσχυση της κοινωνικής ευθύνης και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς επαγγελματιών, που βλέπουν τον αγροτικό τομέα ως πεδίο εξέλιξης και προσφοράς.

Η “ΥΧ” δεν είναι απλώς μια εφημερίδα. Είναι μια “φωνή” που στηρίζει τον αγρότη, ενημερώνει υπεύθυνα και προβάλλει το πρόσωπο μιας σύγχρονης, δυναμικής υπαίθρου. Μέσα από τα ρεπορτάζ και τα αφιερώματά της, έχει συμβάλει ουσιαστικά στην ανάδειξη της εκπαίδευσης, της καινοτομίας και των ανθρώπων που με πάθος κρατούν ζωντανή την ελληνική γη. Έχει λειτουργήσει ως γέφυρα ενημέρωσης και διαλόγου, ενισχύοντας την κοινωνική αναγνώριση της αγροτικής εκπαίδευσης και προβάλλοντας τις καλές πρακτικές που αξίζει να επεκταθούν.

Για εμάς στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, η συνεργασία με την “ΥΧ” είναι σχέση εμπιστοσύνης και κοινού οράματος. Μοιραζόμαστε την ίδια πίστη στη δύναμη της γνώσης, της εκπαίδευσης και της υπεύθυνης αγροτικής ανάπτυξης. Σας ευχαριστούμε θερμά για τα δέκα χρόνια προσφοράς και ενημέρωσης. Εύχομαι, από καρδιάς, να συνεχίσετε με το ίδιο πάθος και την ίδια ποιότητα να φωτίζετε τον δρόμο της ελληνικής υπαίθρου».

Αλεξάνδρα Μέγα, διευθύντρια ΣΑΕΚ Ιωαννίνων-Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων: «Η εκπαίδευση επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στη σύνδεση με την αγορά εργασίας»

«Τα τελευταία δέκα χρόνια, η αγροτική εκπαίδευση στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα στους τομείς της κτηνοτροφίας και της γαλακτοκομίας – τυροκομίας, έχει σημειώσει σημαντική εξέλιξη. Τα προγράμματα σπουδών έχουν εμπλουτιστεί με νέα γνωστικά αντικείμενα, που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, της αγοράς και της τεχνολογίας. Θέματα, όπως οι βιώσιμες πρακτικές παραγωγής, η ευζωία των ζώων, η προστασία του περιβάλλοντος, η βιοτεχνολογία και η ασφάλεια τροφίμων αποτελούν, πλέον, βασικό μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Η εκπαίδευση επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στη σύνδεση με την αγορά εργασίας, την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία. Οι σπουδαστές μαθαίνουν να ανταποκρίνονται στις νέες διατροφικές τάσεις, που δίνουν έμφαση σε υγιεινά και λειτουργικά προϊόντα – τυριά χαμηλών λιπαρών ή αλατιού, προϊόντα με προβιοτικά και νέες συνταγές, που συνδυάζουν την παράδοση με τη διατροφική καινοτομία.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη βιωματική μάθηση, μέσω εργαστηριακών ασκήσεων, πιλοτικών τυροκομείων και πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις. Έτσι, οι εκπαιδευόμενοι αποκτούν ουσιαστική εμπειρία σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, κατανοώντας τόσο τις παραδοσιακές τεχνικές όσο και τις σύγχρονες τεχνολογικές προσεγγίσεις. Η συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ερευνητικών κέντρων και αγροτικών επιχειρήσεων έχει ενισχυθεί, ενώ ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το Erasmus+, προσφέρουν ευκαιρίες για ανταλλαγές γνώσεων και εμπειριών στο εξωτερικό.

Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μέσω των ΣΑΕΚ και των προγραμμάτων κατάρτισης Νέων Αγροτών, επιτελεί σημαντικό έργο, προσφέροντας ευκαιρίες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης στον αγροδιατροφικό τομέα.

Στη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων, που λειτουργεί από το 1916 και σήμερα υπάγεται στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ως ΣΑΕΚ ειδικότητας “Τεχνικός Γαλακτοκομίας-Τυροκόμος”, η καθημερινή εκπαίδευση έχει προσαρμοστεί στις σύγχρονες απαιτήσεις. Οι σπουδαστές εκπαιδεύονται σε σύγχρονα εργαστήρια και στο πρότυπο τυροκομείο, μαθαίνοντας να παράγουν παραδοσιακά και ΠΟΠ τυριά, γιαούρτι, παγωτό και βούτυρο, συνδυάζοντας την παράδοση με τεχνολογικά προηγμένες μεθόδους. Μεγάλος αριθμός αποφοίτων της σχολής έχει αναδειχθεί σε επιτυχημένους επιχειρηματίες, αποδεικνύοντας τη σημασία της εκπαίδευσης για ένα επιτυχημένο επαγγελματικό μέλλον.

Μέσα σε αυτήν τη δεκαετία αλλαγών, η εφημερίδα “ΥΧ” έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη της αγροτικής εκπαίδευσης. Με σταθερά αφιερώματα, ρεπορτάζ και συνεντεύξεις, ανέδειξε παραδείγματα ανθρώπων που καινοτομούν με τη βοήθεια της εκπαίδευσης, προέβαλε καλές πρακτικές και καινοτόμες προσπάθειες, προώθησε δράσεις επιμόρφωσης, λειτουργώντας ως δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στην εκπαίδευση, την έρευνα και την παραγωγή.

Με την αξιοπιστία και τη συνέπειά της, συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για τη μάθηση και την πρόοδο στην ελληνική ύπαιθρο. Πολλοί νέοι αγρότες γνώρισαν μέσα από τις σελίδες της ευκαιρίες εκπαίδευσης, που διαφορετικά ίσως να μην είχαν εντοπίσει ποτέ».

Ευαγγελία Σιώκη, διευθύντρια ΣΑΕΚ Λάρισας – Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής: «Πραγματικός μοχλός των αλλαγών στον τρόπο παραγωγής η εκπαίδευση»

«Τα τελευταία δέκα χρόνια, η εκπαίδευση στον αγροτικό τομέα έχει εξελιχθεί θεαματικά, ακολουθώντας τους ραγδαίους ρυθμούς αλλαγής της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Νέες τεχνολογίες, “έξυπνα” εργαλεία και βιώσιμες πρακτικές έχουν μεταμορφώσει τον τρόπο παραγωγής, όμως ο πραγματικός μοχλός αυτής της αλλαγής είναι η εκπαίδευση. Οι σύγχρονοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι χρειάζονται πλέον εξειδικευμένες γνώσεις και συνεχή επιμόρφωση, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι σχολές του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, του κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προσαρμόστηκαν στις σύγχρονες ανάγκες, μετατράπηκαν σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) και έδωσαν νέα πνοή στον αγροτικό χώρο. Με αναβαθμισμένα προγράμματα σπουδών και σύγχρονους οδηγούς κατάρτισης, προσφέρουν στους σπουδαστές τις απαραίτητες δεξιότητες για τη γεωργία και την κτηνοτροφία του μέλλοντος.

Ως διευθύντρια της ΣΑΕΚ Λάρισας – Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής, αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή που συνεχίζω το έργο ενός ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος με 114 χρόνια προσφοράς στην αγροτική εκπαίδευση. Η Αβερώφειος με μακρά παράδοση, αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, συνεχίζει να προετοιμάζει νέες γενιές επαγγελματιών του πρωτογενούς τομέα, συνδυάζοντας γνώση, πράξη και αξίες.

Σήμερα, στη σχολή μας, η θεωρία συναντά την πράξη. Οι καταρτιζόμενοι εκπαιδεύονται από εξειδικευμένους εκπαιδευτές και έμπειρο προσωπικό σε σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων: Από τη συντήρηση και την επισκευή γεωργικών μηχανημάτων, έως τις βιώσιμες καλλιεργητικές πρακτικές, τις καινοτόμες μεθόδους παραγωγής και τη διαχείριση συστημάτων εκτροφής αγροτικών ζώων.

Οι σπουδαστές συμμετέχουν ενεργά σε εκπαιδευτικές επισκέψεις, συνεργασίες με φορείς και επιχειρήσεις, και δράσεις ενημέρωσης για επίκαιρα ζητήματα του αγροτικού τομέα. Μέσα από την υποχρεωτική εξάμηνη πρακτική άσκηση, συνδέονται άμεσα με την αγορά εργασίας, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία και επαγγελματική αυτοπεποίθηση. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών, οι απόφοιτοι λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ) και μπορούν να συμμετάσχουν στις εξετάσεις πιστοποίησης για αναβαθμισμένο τίτλο σπουδών.

Παράλληλα, η δωρεάν σίτιση και στέγαση που προσφέρεται σε σπουδαστές εκτός Λάρισας διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης, ενώ η συμμετοχή σε προγράμματα Erasmus+ ενισχύει την εξωστρέφεια, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Επιπλέον, οι υποτροφίες του Ιδρύματος Ευγενίδου αποτελούν ισχυρό κίνητρο για τους νέους να επενδύσουν στη γνώση και την επαγγελματική τους πορεία.

Τέλος, αξίζει να αναγνωριστεί η πολύτιμη συμβολή της εφημερίδας “ΥΧ”, η οποία με τη διαρκή προβολή της αγροτικής εκπαίδευσης, των δράσεων και των ανθρώπων της, αναδεικνύει τον ρόλο της γνώσης στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, βιώσιμου και ανταγωνιστικού αγροτικού τομέα. Με τη συνεχή παρουσία της δίπλα στους φορείς εκπαίδευσης και τους νέους της υπαίθρου, συμβάλλει καθοριστικά στη διάδοση μιας νέας αντίληψης για το μέλλον του ελληνικού αγροτικού χώρου».

Σχετικά άρθρα:

Παραιτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ, Γρηγόρης Σκλήκας, μετά τις αντιδράσεις για το κλείσιμο 204 καταστημάτων Δήμος Εμμανουήλ Παπά: Ενδείξεις για ύπαρξη νερού στη γεώτρηση στο Άγιο Πνεύμα Μαρινάκης: Ο Νοέμβριος θα είναι μήνας πληρωμών για τους αγρότες Σέρρες: Σε επιφυλακή η κτηνιατρική υπηρεσία για την αφρικανική πανώλη