Ανταγωνιστικότητα και τη διττή μετάβαση

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξήγαγε διεξοδική συζήτηση σχετικά με τον τρόπο περαιτέρω ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, με βάση τα συμπεράσματά του του Μαρτίου και του Ιουνίου του 2025 και εστιάζοντας στην απλούστευση, την ανταγωνιστική πράσινη μετάβαση και την κυριαρχική ψηφιακή μετάβαση.

Ζητεί μια ουσιαστική αλλαγή στη δράση της ΕΕ και θα επανεξετάζει όλες τις πτυχές του θεματολογίου για την ανταγωνιστικότητα και την ενιαία αγορά, διότι η εν λόγω διαδικασία συμβάλλει καταλυτικά στη διατήρηση της ευημερίας και του κοινωνικού μοντέλου της Ευρώπης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και τους συννομοθέτες να προωθήσουν με φιλόδοξους στόχους, έως το 2028, τη θέση σε εφαρμογή της στρατηγικής για την ενιαία αγορά, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα του επικείμενου χάρτη πορείας της Επιτροπής.

Ακολουθούν τα βασικά συμπεράσματα:

Απλούστευση

33. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει ότι πρέπει επειγόντως να προωθηθεί ένα φιλόδοξο και οριζόντιο θεματολόγιο απλούστευσης και βελτίωσης της νομοθεσίας σε όλα τα επίπεδα —ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό— και σε όλους τους τομείς, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, χωρίς να υπονομεύονται η προβλεψιμότητα, οι στόχοι πολιτικής, οι υψηλές προδιαγραφές και η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς.Ειδικότερα, υπενθυμίζει τη δέσμευση για τη δραστική και επείγουσα μείωση του διοικητικού και ρυθμιστικού φόρτου και του φόρτου υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, και τις δημόσιες διοικήσεις.

34. Εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τη μέχρι στιγμής συντελεσθείσα πρόοδο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και τους συννομοθέτες να επιταχύνουν τις εργασίες τους, ως ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας, σε όλους τους φακέλους με διάσταση απλούστευσης ή ανταγωνιστικότητας. Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο που επιτελέστηκε σχετικά με τις δέσμες μέτρων «omnibus» για την απλούστευση των επενδύσεων, τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ), καθώς και για τα μέτρα για το «πάγωμα του χρόνου» όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων για τη βιωσιμότητα, τη δέουσα επιμέλεια για τις μπαταρίες και τα χημικά προϊόντα. Παροτρύνει τους συννομοθέτες να ολοκληρώσουν με ταχείς ρυθμούς τις εργασίες σχετικά με τις προτεινόμενες δέσμες μέτρων «omnibus» για την απλούστευση όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας και τη δέουσα επιμέλεια, τη γεωργία, τις μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και την ψηφιοποίηση, την αμυντική ετοιμότητα και τα χημικά προϊόντα. Η δέσμη μέτρων για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας θα πρέπει να εγκριθεί έως το τέλος του έτους και οι υπόλοιπες το συντομότερο δυνατόν στις αρχές του 2026. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επίσης την Επιτροπή, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητες βάσει των Συνθηκών, να προτείνει χωρίς καθυστέρηση ένα προαιρετικό 28ο καθεστώς εταιρικού δικαίου που θα καθιστά δυνατή την ανάπτυξη των καινοτόμων εταιριών σε μεγαλύτερη κλίμακα.

35. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει τάχιστα περαιτέρω φιλόδοξες δέσμες μέτρων απλούστευσης, μεταξύ άλλων για την αυτοκινητοβιομηχανία, τη στρατιωτική κινητικότητα, την ψηφιακή τεχνολογία, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τις μεταφορές, το περιβάλλον, την ενέργεια και την ασφάλεια των τροφίμων, καθώς και επανεξέταση του κανονισμού REACH, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του χημικού τομέα. Υπενθυμίζει επίσης τη σημασία ενός ισχυρού φαρμακευτικού τομέα στην Ευρώπη.

36. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει επίσης εκ νέου την ανάγκη να αποφευχθούν η υπερβολική ρύθμιση και η προσθήκη νέων διοικητικών επιβαρύνσεων, ιδίως για τις ΜΜΕ, καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας και της διαδικασίας εφαρμογής σε όλα τα επίπεδα, ζητεί δε νομοθετική και ρυθμιστική αυτοσυγκράτηση, σύμφωνα με την προσέγγιση «απλότητας εκ σχεδιασμού».

37. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για να δοκιμάζει την ανθεκτικότητα του κεκτημένου της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή:

α) να εντοπίσει πρόσθετες δυνατότητες για περαιτέρω απλούστευση και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της έκθεσης για την αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης του τραπεζικού συστήματος στην ενιαία αγορά, η οποία αναμένεται εντός του 2026·

β) να διερευνήσει νέες προτάσεις για τον εξορθολογισμό και την επιτάχυνση των διαδικασιών σχεδιασμού και αδειοδότησης στα κράτη μέλη·

γ) να εντείνει τις προσπάθειες απλούστευσης όσον αφορά τις κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις·

δ) να εξετάσει το ενδεχόμενο απόσυρσης προτάσεων, κατά περίπτωση.

38. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο (Γενικές Υποθέσεις) να αξιολογήσει το πρόγραμμα νομοθετικών εργασιών της Επιτροπής υπό το πρίσμα των ανωτέρω στόχων.

Ανταγωνιστική πράσινη μετάβαση

39. Η υπαρξιακή απειλή που συνιστά η κλιματική αλλαγή ενισχύει την προσήλωση της Ένωσης στη συμφωνία του Παρισιού και προωθεί την αποφασιστικότητα της Ένωσης να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες για βιομηχανική ανανέωση και μετασχηματισμό των οικονομιών της, που απαιτούνται για τη δημιουργία καθαρών τεχνολογιών, αγορών, βιομηχανιών και υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας του μέλλοντος. Η ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της Ένωσης, η ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της και η προώθηση της πράσινης μετάβασης αποτελούν αλληλοϋποστηριζόμενους στόχους που πρέπει να επιδιώκονται από κοινού.

40. Για να επιτύχει ένας τέτοιος θεμελιώδης μετασχηματισμός, πρέπει να είναι δίκαιος και ισότιμος, ρεαλιστικός, οικονομικά αποδοτικός και κοινωνικά ισορροπημένος, να λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές εθνικές συνθήκες και να παρέχει οικονομικά προσιτές λύσεις για το σύνολο της οικονομίας και τους πολίτες σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε να διασφαλιστούν η ανταγωνιστικότητα και η ευημερία της Ευρώπης για την παρούσα και τις μελλοντικές γενιές.

41. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να ενταθούν επειγόντως οι προσπάθειες για τη διασφάλιση του εφοδιασμού με οικονομικά προσιτή και καθαρή ενέργεια και την οικοδόμηση μιας πραγματικής Ενεργειακής Ένωσης πριν από το 2030, μεταξύ άλλων με την αξιοποίηση της νέας ειδικής ομάδας για την Ενεργειακή Ένωση. Προς τούτο απαιτούνται φιλόδοξος εξηλεκτρισμός με χρήση όλων των λύσεων μηδενικών καθαρών εκπομπών και χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, καθώς και επενδύσεις σε δίκτυα, αποθήκευση και διασυνδέσεις σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Υπό το πρίσμα του αρνητικού αντίκτυπου των υψηλών τιμών της ενέργειας στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, στη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης και στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει τις εργασίες που αποσκοπούν στη μείωση των τιμών της ενέργειας και στη στήριξη της βιώσιμης παραγωγής ενέργειας στην Ένωση. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει σχετικές προτάσεις το συντομότερο δυνατόν.

42. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την επείγουσα ανάγκη να ενταθούν οι συλλογικές προσπάθειες για να διασφαλιστούν η ανανέωση, ο εκσυγχρονισμός και η απανθρακοποίηση της βιομηχανίας της Ευρώπης με τεχνολογικά ουδέτερο τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις παραδοσιακές βιομηχανίες, ιδίως στους κλάδους των αυτοκινήτων, της ναυτιλίας, και των αεροπορικών μεταφορών, καθώς και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, όπως οι βιομηχανίες χάλυβα, μετάλλων, χημικών προϊόντων, τσιμέντου, γυαλιού και κεραμικών, καθώς και χαρτοπολτού και χάρτου, ώστε να παραμείνουν ανθεκτικές και ανταγωνιστικές σε μια παγκόσμια αγορά και σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις. Εν προκειμένω, επικροτεί την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής να προστατευθεί η ευρωπαϊκή χαλυβουργία από τις αθέμιτες επιπτώσεις της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας. Εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να προβεί στην επανεξέταση που προβλέπεται στον κανονισμό σχετικά με τα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 των αυτοκινήτων και των ημιφορτηγών, και ζητεί να υποβληθεί ταχέως η εν λόγω πρόταση, λαμβανομένων υπόψη της τεχνολογικής ουδετερότητας και του ευρωπαϊκού περιεχομένου. Προσβλέπει στην πρόταση της Επιτροπής σχετικά με την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας, η οποία θα συμβάλει στην τόνωση της ζήτησης για προϊόντα «που κατασκευάζονται στην Ευρώπη». Επίσης, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να ενισχυθούν η καινοτομία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ένωσης στις καθαρές και ψηφιακές τεχνολογίες και η καινοτομία αιχμής.

43. Προκειμένου να αποτραπούν και να αντισταθμιστούν οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο όλα τα οικονομικά μέσα της ΕΕ.

44. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξήγαγε στρατηγική συζήτηση σχετικά με το πώς θα στηριχθεί η επίτευξη του ενδιάμεσου κλιματικού στόχου της ΕΕ για το 2040.

45. Εν προκειμένω, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:

α) η ρεαλιστική συμβολή των απορροφήσεων άνθρακα στη συνολική προσπάθεια μείωσης των εκπομπών, λαμβανομένων υπόψη των αβεβαιοτήτων όσον αφορά τις φυσικές απορροφήσεις και με τη διασφάλιση ότι οι πιθανές ελλείψεις δεν θα αποβούν εις βάρος άλλων οικονομικών τομέων·

β) η σημασία της συμβολής στην παγκόσμια προσπάθεια μείωσης των εκπομπών κατά τρόπο φιλόδοξο αλλά και οικονομικά αποδοτικό, ιδίως μέσω του καθορισμού κατάλληλου επιπέδου διεθνών πιστωτικών μορίων υψηλής ποιότητας·

γ) η ανάγκη για ρήτρα αναθεώρησης, υπό το πρίσμα των τελευταίων επιστημονικών στοιχείων, των τεχνολογικών εξελίξεων και των εξελισσόμενων προκλήσεων καθώς και των ευκαιριών για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

46. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τους αναγκαίους ευνοϊκούς όρους για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και των Ευρωπαίων πολιτών στην επίτευξη του ενδιάμεσου στόχου για το 2040 και, εν προκειμένω, εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη επιστολή της Προέδρου της Επιτροπής σχετικά με το κλίμα και την ανταγωνιστικότητα. Αναμένει από την Επιτροπή και τους συννομοθέτες να προωθήσουν άμεσα τις σχετικές εργασίες.

47. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει μέτρα για την ομαλή έναρξη ισχύος του ΣΕΔΕ2 και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει αναθεώρηση του πλαισίου εφαρμογής του ΣΕΔΕ2, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών πτυχών.

Κυριαρχική ψηφιακή μετάβαση

48. Λαμβανομένων υπόψη των γεωπολιτικών αλλαγών, των ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών και του αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού για καινοτομία, ταλέντο και επενδύσεις, είναι ζωτικής σημασίας να προωθηθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Ευρώπης, να ενισχυθεί η κυριαρχία της και να ενδυναμωθεί το δικό της ανοικτό ψηφιακό οικοσύστημα. Η επίτευξη του εν λόγω στόχου προϋποθέτει ενίσχυση των διεθνών εταιρικών σχέσεων και στενή συνεργασία με αξιόπιστες χώρες-εταίρους και διεθνείς οργανισμούς για την ψηφιακή καινοτομία και διακυβέρνηση.

49. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι οι αξίες, τα συμφέροντα και η ρυθμιστική αυτονομία της Ένωσης ενισχύουν τη δράση της ΕΕ, μεταξύ άλλων στον ψηφιακό τομέα. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να προωθεί ανθρωποκεντρικές τεχνολογικές λύσεις που προστατεύουν τα άτομα και τα δεδομένα τους και διασφαλίζουν την ψηφιακή λογοδοσία, τη διαφάνεια και την ανθεκτικότητα της κοινωνίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της προστασίας των ανηλίκων, μεταξύ άλλων μέσω μιας ψηφιακής ενηλικίωσης για την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με σεβασμό των εθνικών αρμοδιοτήτων.

50. Επιπλέον, οι ψηφιακές υποδομές και η τεχνολογική βάση της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται, μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση κινδύνων που προκύπτουν από υβριδικές απειλές, προκλήσεων κυβερνοασφάλειας και στρατηγικών εξαρτήσεων. Προκειμένου να αποφευχθεί η υπέρμετρη εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει επίσης ότι είναι σημαντικό να αναπτυχθούν οι ευρωπαϊκές τεχνολογικές δυνατότητες και να διαφοροποιηθούν οι ενωσιακές πηγές των κρίσιμων πρώτων υλών.

51. Προς τον σκοπό αυτόν και για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, η Ένωση πρέπει να προσφέρει ένα περιβάλλον ευνοϊκό για τη βελτίωση της καινοτομίας στον ιδιωτικό τομέα, τις πρωτοποριακές τεχνολογίες, την εμφάνιση νεοφυών επιχειρήσεων και την ανάπτυξη ευρωπαϊκών τεχνολογικών λύσεων σε μεγαλύτερη κλίμακα. Ο κατακερματισμός της αγοράς, οι ελλείψεις στις υποδομές και οι υψηλές τιμές της ενέργειας εξακολουθούν να παρεμποδίζουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες που προσφέρει αυτός ο τεχνολογικός μετασχηματισμός και πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι απαιτούνται ιδιαίτερες προσπάθειες για να στηριχθεί η ανάπτυξη υποδομών συνδεσιμότητας, να εμβαθυνθεί η ενιαία αγορά ηλεκτρονικών επικοινωνιών, καθώς και για να προωθηθεί η ανάπτυξη και εγκατάσταση βιώσιμων ψηφιακών συστημάτων, δικτύων και τεχνολογιών. Ζητεί επίσης να ψηφιοποιηθεί η ενιαία αγορά και να στηριχθεί η υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών και διαλειτουργικών δεδομένων σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομία.

52. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την τεχνητή νοημοσύνη και την κβαντική τεχνολογία. Καλεί την Επιτροπή να παραμείνει φιλόδοξη όσον αφορά τον κυριαρχικό ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης στις επικείμενες προτάσεις της, μεταξύ άλλων σχετικά με την ανάπτυξη του υπολογιστικού νέφους και της ΤΝ στην ΕΕ.

Σχετικά άρθρα:

Τι αναφέρει ΕΟΔΥ για τα κρούσματα στρεπτόκκοκου σε νηπιαγωγείο της Θεσσαλονίκης και το θάνατο 5χρονης από σηψαιμία Θα γίνει απολύμανση στο σχολικό συγκρότημα στην Πλατεία Σκρα της Καλαμαριάς μετά το κρούσμα στρεπτόκκοκου Έκρυθμη η κατάσταση στη Γαλλία: Ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις του κινήματος «Ας μπλοκάρουμε τα πάντα» – Συλλήψεις και επεισόδια Κ. Τσιάρας: μέχρι 15 Οκτωβρίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι πληρωμές