Αγροτικές Ειδήσεις: Ο FAO προτείνει ψηφιακό μετασχηματισμό για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών στη γεωργία

 Οι καταστροφές έχουν προκαλέσει παγκοσμίως ζημίες ύψους περίπου 3,26 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στη γεωργία τα τελευταία 33 χρόνια – κατά μέσο όρο 99 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, περίπου το 4% του παγκόσμιου γεωργικού ΑΕΠ – σύμφωνα με νέα έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Η έκθεση «Ο αντίκτυπος των καταστροφών στη γεωργία και την επισιτιστική ασφάλεια το 2025» υπογραμμίζει πώς οι ψηφιακές τεχνολογίες μεταμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι αγρότες, οι κυβερνήσεις και οι κοινότητες μπορούν να παρακολουθούν τους κινδύνους, να προβλέπουν τις επιπτώσεις και να προστατεύουν τα μέσα διαβίωσης.

Η έκθεση παρέχει την πιο ολοκληρωμένη παγκόσμια αξιολόγηση μέχρι σήμερα για το πώς οι καταστροφές – από ξηρασίες και πλημμύρες έως παράσιτα και θαλάσσιους καύσωνες – διαταράσσουν την παραγωγή τροφίμων, τα μέσα διαβίωσης και τη διατροφή. Καταδεικνύει επίσης πώς οι ψηφιακές καινοτομίες μετατοπίζουν τα αγροδιατροφικά συστήματα από την αντιδραστική διαχείριση κρίσεων στην προληπτική οικοδόμηση ανθεκτικότητας που βασίζεται σε δεδομένα.

«Οι ψηφιακές τεχνολογίες ήδη φέρνουν επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο παρακολουθούμε τους κινδύνους, παρέχουμε έγκαιρες προειδοποιήσεις και υποστηρίζουμε τη λήψη αποφάσεων των αγροτών. Από τα 9,1 εκατομμύρια αγρότες που έχουν πλέον πρόσβαση σε παραμετρική ασφάλιση μέσω ψηφιακών πλατφορμών έως τις κοινότητες που χρησιμοποιούν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για την εκκένωση του 90% των πληθυσμών που βρίσκονται σε κίνδυνο πριν από καταστροφές, γινόμαστε μάρτυρες μιας θεμελιώδους μετατόπισης από την αντιδραστική αντίδραση στην προληπτική μείωση του κινδύνου», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του FAO, QU Dongyu, στον πρόλογο της έκθεσης.

Βαρύ τίμημα για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

Μεταξύ 1991 και 2023, οι καταστροφές εξαφάνισαν 4,6 δισεκατομμύρια τόνους δημητριακών, 2,8 δισεκατομμύρια τόνους φρούτων και λαχανικών και 900 εκατομμύρια τόνους κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων. Αυτές οι απώλειες μεταφράζονται σε ημερήσια μείωση κατά κεφαλήν κατά 320 χιλιοθερμίδες – 13-16% των μέσων ενεργειακών αναγκών.

Η Ασία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο των παγκόσμιων απωλειών, ύψους 47%, συνολικού ύψους 1,53 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, γεγονός που αντανακλά τόσο την κλίμακα της γεωργικής παραγωγής όσο και την υψηλή έκθεση της περιοχής σε πλημμύρες, καταιγίδες και ξηρασίες.

Η Αμερική αντιπροσωπεύει το 22% των παγκόσμιων απωλειών ή 713 δισεκατομμύρια δολάρια, λόγω επαναλαμβανόμενων ξηρασιών, τυφώνων και ακραίων θερμοκρασιακών φαινομένων που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα μεγάλα συστήματα βασικών καλλιεργειών.

Η Αφρική, ενώ καταγράφει χαμηλότερες απόλυτες απώλειες ύψους 611 δισεκατομμυρίων δολαρίων, υφίσταται τις υψηλότερες αναλογικά επιπτώσεις, χάνοντας το 7,4% του γεωργικού ΑΕΠ σε καταστροφές – το μεγαλύτερο σχετικό βάρος από οποιαδήποτε άλλη περιοχή. Σε οικονομίες όπου η γεωργία αντιπροσωπεύει σημαντικό μερίδιο της απασχόλησης και του εισοδήματος, αυτές οι απώλειες έχουν σοβαρές συνέπειες για την επισιτιστική ασφάλεια και τη σταθερότητα της υπαίθρου.

Τα Μικρά Νησιωτικά Αναπτυσσόμενα Κράτη (SIDS) παραμένουν μεταξύ των πιο ευάλωτων στον κόσμο σε καταστροφές όπως κυκλώνες, πλημμύρες και άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Παρά τη σχετικά μικρή γεωργική παραγωγή, οι απώλειες που σχετίζονται με τις καταστροφές αντιπροσωπεύουν ένα δυσανάλογα υψηλό μερίδιο του γεωργικού ΑΕΠ.

Η έκθεση διαπιστώνει επίσης ότι οι θαλάσσιοι καύσωνες προκάλεσαν ζημίες ύψους 6,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ 1985 και 2022, επηρεάζοντας το 15% της παγκόσμιας αλιείας. Ωστόσο, οι απώλειες στην αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αόρατες στις αξιολογήσεις καταστροφών, παρά το γεγονός ότι υποστηρίζουν τα μέσα διαβίωσης 500 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Οι ψηφιακές τεχνολογίες μεταμορφώνουν τη διαχείριση κινδύνων

Η έκθεση του FAO προσδιορίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως έναν παράγοντα που αλλάζει τα δεδομένα για τη μείωση του κινδύνου γεωργικών καταστροφών. Αναδυόμενα εργαλεία όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η τηλεπισκόπηση, η συνδεσιμότητα μέσω κινητού, τα drones και οι αισθητήρες επιτρέπουν πλέον την παροχή υπερτοπικών πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο που βελτιώνουν την έγκαιρη προειδοποίηση, τις συμβουλευτικές υπηρεσίες, τους μηχανισμούς μεταφοράς κινδύνου και την προβλεπτική δράση.

Παραδείγματα περιλαμβάνουν:

• Το Εργαλειοθήκη Κλιματικού Κινδύνου (CRTB) του FAO, το οποίο ενσωματώνει παγκόσμια σύνολα δεδομένων για την καθοδήγηση του γεωργικού σχεδιασμού σε περισσότερα από 200 έργα.
• Το Εργαλείο Υποστήριξης Αποφάσεων Έγκαιρης Προειδοποίησης για τον Πυρετό της Κοιλάδας Rift (RVF-DST) έχει προβλέψει με ακρίβεια τα κρούσματα πυρετού της Κοιλάδας Rift σε χώρες όπως η Τανζανία, η Κένυα και η Ουγκάντα, έχει επιτρέψει τον έγκαιρο εμβολιασμό και έχει περιορίσει την εξάπλωση της νόσου.
• Χαρτογράφηση Εδάφους για Ανθεκτικά Αγροδιατροφικά Συστήματα (SoilFER), μια γεωχωρική πλατφόρμα που αντιστοιχίζει δεδομένα εδάφους και λιπασμάτων για την προώθηση αποτελεσματικής και βιώσιμης γεωργίας.
• Σύστημα Παρακολούθησης και Έγκαιρης Προειδοποίησης για Φθινοπωρινούς Σκώληκες (FAMEWS), το σύστημα του FAO για κινητά για την παρακολούθηση προσβολών από φθινοπωρινούς σκώληκες σε περισσότερες από 60 χώρες.
• Παραμετρικές ασφαλιστικές πλατφόρμες, οι οποίες έχουν ασφαλίσει πάνω από 9 εκατομμύρια αγρότες μέσω ψηφιακών εργαλείων αξιολόγησης κινδύνου.
• Συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, όπως το Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφόρησης και Έγκαιρης Προειδοποίησης (GIEWS), τα οποία έχουν επιτρέψει προληπτικές δράσεις που μπορούν να αποφέρουν αποδόσεις έως και επτά δολαρίων για κάθε δολάριο που επενδύεται.
• Το πρώτο ολοκληρωμένο Δωμάτιο Παρακολούθησης Κινδύνων και Καταστάσεων του FAO   στα κεντρικά γραφεία του FAO, το οποίο παρέχει παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο για τον συντονισμό της έγκαιρης ανίχνευσης, της προειδοποίησης και της αντίδρασης.
• Ο Μηχανισμός Χρηματοδότησης για την Επισιτιστική Κρίση που Προκλήθηκε από Σοκ (FSFC) , ένας μηχανισμός που βασίζεται στις υπάρχουσες πρωτοβουλίες για την πρόβλεψη και την πρόληψη της κλιμάκωσης των επισιτιστικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης πριν αυτές συμβούν. 
• Η ψηφιακή καινοτομία επιτρέπει στους αγρότες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις και να ενεργούν νωρίτερα. Από την προγνωστική ανάλυση έως την ασφάλιση μέσω κινητού, αυτά τα εργαλεία σώζουν ζωές, προστατεύουν τα μέσα διαβίωσης και ενισχύουν τα συστήματα τροφίμων.

Από την καινοτομία στην ένταξη

Πάνω από 2,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν εκτός σύνδεσης, πολλοί σε αγροτικές περιοχές, οι περισσότεροι εκτεθειμένοι σε κινδύνους καταστροφών. Ενώ οι ψηφιακές λύσεις επεκτείνονται ραγδαία, η έκθεση προειδοποιεί ότι το πλήρες δυναμικό τους μπορεί να υλοποιηθεί μόνο μέσω του ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού.

Ο FAO τονίζει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να συμβαδίζει με την ανάπτυξη ικανοτήτων, την ενίσχυση των θεσμών και τα συνεκτικά πλαίσια πολιτικής, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι καινοτομίες θα φτάσουν στους μικροκαλλιεργητές, τις γυναίκες, τους νέους και τις αυτόχθονες κοινότητες.

Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις, τους διεθνείς εταίρους και τον ιδιωτικό τομέα να προωθήσουν την ψηφιακή καινοτομία για την ενίσχυση της αποτελεσματικής και αποδοτικής μείωσης του κινδύνου καταστροφών στη γεωργία και την επισιτιστική ασφάλεια. Τονίζει επίσης την ανάγκη ενσωμάτωσης αυτών των ψηφιακών λύσεων στις εθνικές γεωργικές πολιτικές και στρατηγικές και ζητά αυξημένες επενδύσεις για την υποστήριξη του μετασχηματισμού του αγροδιατροφικού συστήματος. Επιπλέον, η έκθεση υπογραμμίζει την κρίσιμη σημασία της κλιμάκωσης των ψηφιακών υποδομών και του γραμματισμού για την ενίσχυση της προσβασιμότητας και την ενίσχυση της καινοτομίας ώστε να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων. 

Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις

Σχετικά άρθρα:

Κόντρα στα εμπόδια της φύσης και των ανθρώπων οι πρώτες οινοποιήσεις του Γιώργου Σιμογιάννη – Winetrails Αγροτικές Ειδήσεις: Τσιάρας: Δίκαιοι κανόνες για το ρύζι Ο Κωνσταντίνος Τασούλας εγκαινίασε το Μουσείο Άννας Συνοδινού στο Λουτράκι Επιδότηση διαδοχής, πριμ εγκατάστασης μέχρι 300.000 ευρώ, και προσαύξηση τσεκ θεμέλια της νέας ΚΑΠ