COP30: μια σύνοδος για το κλίμα χωρίς ρίζες
Η COP30 πραγματοποιήθηκε στη Μπελέμ της Βραζιλίας, 10 – 21 Νοεμβρίου 2025, ως η ετήσια διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, με στόχο να επιταχύνει τις παγκόσμιες δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών, να χαράξει μια κοινή πορεία για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να ενισχύσει τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών. Ωστόσο, η σύνοδος που ξεκίνησε με προσδοκίες συνεργασίας και αποφασιστικότητας γρήγορα μετατράπηκε σε διαπραγματεύσεις αβεβαιότητας και έντονων αντιπαραθέσεων.
Η ολοκλήρωση των συνομιλιών καθυστέρησε, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση απέρριψε κατηγορηματικά το προσχέδιο συμφωνίας, με τον επίτροπο της Ε.Ε. για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, να δηλώνει: «Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να το δεχθούμε». Παρά τις πιέσεις, το τελικό κείμενο δεν περιέλαβε καμία άμεση αναφορά στα ορυκτά καύσιμα, παρά τον κεντρικό ρόλο τους στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Παρότι πάνω από 80 χώρες ζητούσαν αρχικά ρητή δέσμευση για «σταδιακή απομάκρυνση» από τα ορυκτά καύσιμα, τελικά υποχώρησαν μπροστά στο ενδεχόμενο πλήρους αδιεξόδου. Το αποτέλεσμα ήταν μια συμφωνία εθελοντικών κατευθύνσεων, χωρίς σαφή χρονοδιαγράμματα και χωρίς μηχανισμούς ελέγχου.
Η χρηματοδότηση για την προσαρμογή των αναπτυσσόμενων χωρών αποτέλεσε ακόμα ένα σημείο τριβής. Η COP30 προέτρεψε στην τριπλασίαση των πόρων έως το 2035, αλλά χωρίς αύξηση του συνολικού ποσού, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα του στόχου.
Την ίδια στιγμή, η προστασία των τροπικών δασών –στην καρδιά του Αμαζονίου όπου διεξήχθη η σύνοδος– αναφέρθηκε μόνο επιδερμικά. Παρά τη δημιουργία νέου ταμείου από τη Βραζιλία και τη συγκέντρωση 6,5 δισ. δολαρίων, οι δεσμεύσεις παρέμειναν περιορισμένες.
Η διεθνής κάλυψη της συνόδου ήταν αξιοσημείωτα χαμηλή. Κανένα μεγάλο αμερικανικό δίκτυο δεν έστειλε ανταποκριτές, ενώ και στις ευρωπαϊκές ειδήσεις η COP30 δυσκολεύτηκε να βρει χώρο. Σε μια χρονιά που κυριαρχήθηκε από γεωπολιτικές κρίσεις, η κλιματική ατζέντα βρέθηκε εκ νέου στο περιθώριο.
Λόγω της αδυναμίας συναίνεσης, ο πρόεδρος της COP30, Αντρέ Κορέα ντο Λάγκο, ανακοίνωσε ότι θα δημοσιευτεί παράλληλο κείμενο για τα ορυκτά καύσιμα και τα δάση, πέρα από την επίσημη απόφαση. Μια εξέλιξη που αποτυπώνει το πόσο δύσκολο έχει γίνει για σχεδόν 200 χώρες να συμφωνήσουν έστω και στα αυτονόητα.
Μέσα σε αυτό το τοπίο χαμηλών προσδοκιών και πολιτικών ισορροπιών, προκύπτει ένα κρίσιμο ερώτημα που η COP30 δεν άγγιξε ποτέ:
Όταν μια σύνοδος για το κλίμα δεν βρίσκει χώρο να μιλήσει για τις πραγματικές, καθημερινές επιπτώσεις της υπερθέρμανσης –όπως η απειλή που αντιμετωπίζει ακόμη και η ελιά, το πιο εμβληματικό και ανθεκτικό δέντρο της Μεσογείου– τότε τι νόημα έχουν όλες αυτές οι διαπραγματεύσεις;
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
