Φορολογικοί έλεγχοι στον αγροτικό τομέα: Οδηγός προετοιμασίας για τους παραγωγούς

Οι φορολογικοί έλεγχοι, που διεξάγονται από το πληροφοριακό σύστημα ΤΑΧΙS και τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, συχνά δημιουργούν αίσθημα αβεβαιότητας και ανησυχίας στους αγρότες, κυρίως λόγω της έλλειψης σαφούς καθοδήγησης σχετικά με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και την ορθολογική τους αρχειοθέτηση.

Σκοπός του εν λόγω άρθρου είναι να παρέχει ένα συστηματικό πλαίσιο προετοιμασίας, επιτρέποντας στους αγρότες να συμμορφώνονται με τις ισχύουσες φορολογικές διατάξεις, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο επιβολής προστίμων και διασφαλίζοντας την ισότιμη φορολογική μεταχείριση.

Η φορολογική συμμόρφωση αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και τη νομιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, ιδίως σε περιβάλλον όπου η γραφειοκρατία και οι ρυθμιστικές απαιτήσεις εμφανίζουν πολυπλοκότητα και δυναμική μεταβολή. Οι συνηθέστεροι τύποι φορολογικών ελέγχων είναι:

• Επιτόπιοι.
• Ηλεκτρονικοί μέσω TaxisNet.
• Διασταυρώσεις στοιχείων από άλλες υπηρεσίες (π.χ. ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΑ και άλλους φορείς για επιδοτήσεις και αποζημιώσεις).

Οι υποχρεώσεις των αγροτών

• Καταγραφή όλων των εισοδημάτων.

1. Δηλώστε όλα τα αγροτικά έσοδα, συμπεριλαμβανομένων πωλήσεων, επιδοτήσεων και αποζημιώσεων.
2. Κρατήστε αρχείο τιμολογίων και αποδείξεων για κάθε πηγή εισοδήματος (ισχύει για κάθε καθεστώς).

• Φυλάξτε όλα τα δικαιολογητικά-παραστατικά.

1. Τιμολόγια αγροτικών εφοδίων, λιπασμάτων, ζωοτροφών, καυσίμων και γεωργικών υπηρεσιών.
2. Αποδείξεις για μισθούς ή ημερομίσθια εργατών.
3. Συμβάσεις μίσθωσης ή ενοικίασης αγροτικής γης.
4. Ημερολόγια παραγωγής.
5. Αποδείξεις ΦΠΑ κ.ά.

Οι αγρότες και γενικά όλοι οι φορολογούμενοι πρέπει να φυλάσσουν τα φορολογικά τους δικαιολογητικά –σύμφωνα με τον ΚΦΔ Ν. 5104/2024– για δέκα έτη από το τέλος του έτους υποβολής της φορολογικής δήλωσης. Αυτό, όμως, ισχύει από το 2024 και μετά.

Παράδειγμα: Για δηλώσεις του 2024, τα δικαιολογητικά πρέπει να φυλάσσονται μέχρι το τέλος του 2036.

Για παλαιότερες χρήσεις, ισχύει η πενταετής φύλαξη. Στην περίπτωση επιτόπιου ελέγχου, αν υπάρχει υπόθεση που εξετάζεται από τις αρχές, μπορεί να ζητηθεί να παρουσιαστούν και παλαιότερα έγγραφα, ακόμα και πέρα από τα πέντε χρόνια, αν η υπόθεση αφορά εκκρεμή πρόστιμα ή αμφισβητούμενα ποσά.

• Έλεγχος ορθότητας δηλώσεων.

1. Οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ, μέσω των λογιστών τους, να ελέγχουν και να βεβαιώνουν την ορθότητα των δηλώσεων, σύμφωνα με τα βιβλία τους και τις διαβιβάσεις στο My data.
2. Ελέγξτε τις επιστροφές ΦΠΑ από προηγούμενες περιόδους για τυχόν εκκρεμότητες.
3. Έλεγχος επιδοτήσεων, αποζημιώσεων και σωστή αποτύπωση στα βιβλία και διαβίβαση αυτών.

Σημαντικό: Κάθε τιμολόγιο αγοράς ή πώλησης πρέπει να καταχωρίζεται στη σωστή κατηγορία (π.χ. αγροτικό προϊόν – μεταποιημένο προϊόν), για να αποφευχθούν λάθη στους συντελεστές ΦΠΑ. Η συνεργασία με έναν εξειδικευμένο λογιστή μειώνει την πιθανότητα λαθών και διασφαλίζει ορθή τήρηση των κανονισμών.

Συνοπτικά:

Συστηματική αρχειοθέτηση: Διατήρηση όλων των οικονομικών στοιχείων για τουλάχιστον δέκα έτη.
ΦΠΑ και δηλώσεις εισοδήματος: Ορθότητα καταχωρίσεων και συντελεστών.
Επιδοτήσεις και αποζημιώσεις: Σωστή φορολογική αντιμετώπιση.

Τα δικαιώματα του αγρότη

Οι αγρότες έχουν το δικαίωμα:

• Να ενημερώνονται για τη διαδικασία του ελέγχου.
• Να παρίστανται κατά τη διάρκεια του ελέγχου.
• Να υποβάλλουν ενστάσεις ή προσφυγές σε περίπτωση διαφωνίας με τα αποτελέσματα του ελέγχου.

Σύμφωνα με την απόφαση Α.1189/2024, είχε καθοριστεί ο αριθμός των φορολογικών ελέγχων (μερικών ή πλήρων) που θα διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Λειτουργιών για το έτος 2025. Η απόφαση αυτή αποτελεί μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Η εφαρμογή της απόφασης Α.1189/2024 έχει άμεσο αντίκτυπο στον αγροτικό τομέα, καθώς οι φορολογικοί έλεγχοι επηρέασαν και θα συνεχίσουν να επηρεάζουν και τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Οι αγρότες καλούνται να προετοιμαστούν κατάλληλα, διασφαλίζοντας τη σωστή τήρηση των φορολογικών τους υποχρεώσεων και την αρχειοθέτηση των απαραίτητων δικαιολογητικών για την αποφυγή πιθανών προστίμων και κυρώσεων.

Η απόφαση αυτή μας έλεγε ότι εντός του 2025 θα διενεργηθούν 26.000 φορολογικοί έλεγχοι. Επιπροσθέτως, πέραν του αριθμού των φορολογικών ελέγχων που ορίζονται στο άρθρο 1, το έτος 2025 θα διενεργηθούν από τις Υπηρεσίες Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) τουλάχιστον 17.600 στοχευμένοι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, καθώς και τουλάχιστον 900 έλεγχοι-έρευνες φοροδιαφυγής. Το άρθρο 31 του ισχύοντος ΚΦΔ έχει θεσπίσει κανόνες επιλογής ελέγχων και συγκεκριμένα οι υποθέσεις που ελέγχονται επιλέγονται με απόφαση του διοικητή, με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, στοιχεία από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ή, εξαιρετικά, με βάση άλλα κριτήρια, τα οποία καθορίζονται από τον ίδιο και δεν δημοσιοποιούνται.

Κριτήρια επιλογής υποθέσεων

Οι υποθέσεις που υπόκεινται σε φορολογικό έλεγχο επιλέγονται με απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), βάσει των εξής κριτηρίων:

• Ανάλυση κινδύνου: Χρήση μεθόδων ανάλυσης κινδύνου για τον εντοπισμό υποθέσεων με υψηλή πιθανότητα φοροδιαφυγής.
• Στοιχεία από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης: Συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων από διάφορες πηγές, όπως φορολογικές δηλώσεις, τραπεζικές συναλλαγές και πληροφορίες από άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
• Άλλα κριτήρια: Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορούν να χρησιμοποιούνται και άλλα κριτήρια, τα οποία καθορίζονται από τον διοικητή και δεν δημοσιοποιούνται.

Η αξιοποίηση της τεχνολογίας από τις φορολογικές αρχές παγκοσμίως έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η χρήση αλγορίθμων και η επεξεργασία ηλεκτρονικά διαθέσιμων πληροφοριών επιτρέπει τον ταχύτερο και ακριβέστερο εντοπισμό πιθανών περιπτώσεων φοροδιαφυγής, μετασχηματίζοντας τις παραδοσιακές διαδικασίες ελέγχου. Παράλληλα, η αυτοματοποίηση αυτή δημιουργεί νέες προκλήσεις όσον αφορά την προστασία των φορολογουμένων και καθιστά αναγκαίο τον αυστηρότερο έλεγχο των διαδικασιών αυτών.

Σχετικά άρθρα:

Με διπλή ταρίφα βλέπουν χρήματα τα βιολογικά στη φυτική παραγωγή, παραγάδι για τη μελισσοκομία Απογειώνει την Κορωνέικη το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Yapapi – Ελαίας Καρπός Τράπεζα της Ελλάδος: Αυξήθηκαν στα 79 δισ. ευρώ τα «κόκκινα» δάνεια που διαχειρίζονται οι servicers Ξεκινά η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης – Χαμηλότερη η τιμή από πέρυσι