Υπολείμματα φυτοφαρμάκων: τι έδειξαν οι έλεγχοι του Σεπτεμβρίου

Έλεγχοι που διενεργήθηκαν κατά το μήνα Σεπτέμβριο 2025 για την ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέσα ή πάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης.

MRL: είναι το υψηλότερο επίπεδο υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων που είναι νομικά επιτρεπτό μέσα ή πάνω σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, όταν τα φυτοφάρμακα εφαρμόζονται σύμφωνα με την ορθή γεωργική πρακτική. Στις αξιολογήσεις ασφάλειας των ανώτατων ορίων υπολειμμάτων (MRLs) της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα ή στις προτάσεις για MRLs, η χρόνια και οξεία έκθεση των καταναλωτών μέσω της διατροφής σε υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων εκτιμάται με τη χρήση ενός μοντέλου υπολογισμού που έχει αναπτύξει η EFSA (EFSA PRIMo). Σκοπός του μοντέλου είναι η ταυτόχρονη εκτίμηση της βραχυπρόθεσμης και της μακροπρόθεσμης έκθεσης των καταναλωτών σε υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων και η σύγκριση της εκτιμώμενης έκθεσης με τις τοξικολογικές τιμές αναφοράς για τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών.

Συμμορφούμενα δείγματα: θεωρούνται τα δείγματα στα οποία οι συγκεντρώσεις υπολειμμάτων μίας δραστικής ουσίας, λαμβάνοντας υπόψη την εργαστηριακή αβεβαιότητα, δεν υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων (Μrls) φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 396/2005.

Μη συμμορφούμενα δείγματα (υπερβάσεις): θεωρούνται τα δείγματα στα οποία οι συγκεντρώσεις υπολειμμάτων μιας δραστικής ουσίας, λαμβάνοντας υπόψη την εργαστηριακή αβεβαιότητα, υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων (Mrls) φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 396/2005.

Η μη συμμόρφωση οφείλεται σε απόκλιση από την ορθή χρήση του φυτοπροστατευτικού προϊόντος (π.χ. μη τήρηση της σωστής δόσης, ή/και μη τήρηση του χρόνου μεταξύ του τελευταίου ψεκασμού και της συγκομιδής του προϊόντος κ.α.). Κάθε μη συμμορφούμενο δείγμα αξιολογείται βάσει του μοντέλου EFSA PRIMO, ώστε να χαρακτηριστεί ως ασφαλές ή μη ασφαλές για τον καταναλωτή.

Σχετικά με τα δείγματα με πιθανή επικινδυνότητα για τους καταναλωτές, ισχύουν τα εξής:

➢ Τα δείγματα επιτραπέζιου σταφυλιού ήταν ελληνικής προέλευσης, είχαν σε υπέρβαση τη δραστική ουσία acetamiprid και εντοπίστηκαν σε λαϊκή αγορά, supermarket, στάσιμο εμπόριο και αποθήκη παραγωγού. Το δείγμα στην αποθήκη παραγωγού ήταν επανέλεγχος (follow up) λόγω της μη συμμόρφωσης που είχε εντοπιστεί στη λαϊκή αγορά.

➢ To δείγμα οινοποιήσιμου σταφυλιού ήταν ελληνικής προέλευσης, εντοπίστηκε σε σημείο διαλογής/μεταποίησης και είχε σε υπέρβαση τη δραστική ουσία acetamiprid.

➢ To δείγμα μάνγκο ήταν Αιγυπτιακής προέλευσης, εντοπίστηκε μέσω των ελέγχων που διενεργούνται στους Συνοριακούς Σταθμούς Ελέγχου και είχε σε υπέρβαση τη δραστική ουσία dimethoate. Το φορτίο απορρίφθηκε στο Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου και δεν εισήχθη στη χώρα.

➢ Τo δείγμα λάιμ ήταν από την Βραζιλία και εντοπίστηκε σε κατάστημα χονδρικής διάθεσης κατόπιν επανελέγχου, λόγω προηγούμενης μη συμμορφούμενης παρτίδας (follow up). Σε υπέρβαση βρέθηκε η δραστική ουσία flutriafol.

Σημειώνεται ότι τα τρόφιμα που περιέχουν δραστικές ουσίες για τις οποίες δεν έχουν οριστεί σε επίπεδο ΕΕ τοξικολογικοί δείκτες, θεωρούνται δυνητικά επικίνδυνα για τους καταναλωτές, μέχρι να υπάρξουν επαρκή στοιχεία που να συνηγορούν για το αντίθετο.

Η χώρα μας κατά το μήνα Σεπτέμβριο 2025, προχώρησε σε τρεις (3) κοινοποιήσεις στο «Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την κοινοποίηση άμεσων ή έμμεσων κινδύνων για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων που προέρχονται από τρόφιμα ή ζωοτροφές (iRASFF)», που αφορούσαν υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέσα ή πάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, από ελέγχους προηγουμένων μηνών.

Σχετικά άρθρα:

Βρέθηκε η γυναίκα που απέβαλε έμβρυο πίσω από καντίνα στην Θεσσαλονίκη – «Πήγα να ουρήσω και δεν κατάλαβα τι συνέβη», είπε Μαζική παραγωγή παράνομων φυτοφαρμάκων στην Ουκρανία Φονική πυρκαγιά στο Μάτι: «Βγήκα από τη θάλασσα και είχα αφόρητους πόνους» – Συγκλονίζει η περιγραφή μιας πολυεγκαυματία 7 χρόνια μετά Καιρός: Άστατος με νεφώσεις κατά διαστήματα και κατά τόπους αυξημένες και τοπικές βροχές