Τι προβλέπει ο Στρατηγικός Σχεδιασμός 2025 – 2028 της Περιφέρειας ΔΕ για τον πρωτογενή τομέα
Στo πλαίσιo χάραξης του μεσοπρόθεσμου προγραμματισμού και των αναγκών οργάνωσης, προγραμματισμού και αποτελεσματικής αξιοποίησης πόρων, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας εκπονεί τον Στρατηγικό & Επιχειρησιακό Σχεδιασμό περιόδου 2025 – 2028.
Στην βάση συμμετοχικότητας και συναίνεσης το Σχέδιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2025 -2028 τίθεται σε ανοιχτή δημόσια διαβούλευση από σήμερα 17/09/2025 και για διάστημα 8 ημερολογιακών ημερών το Σχέδιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2025 -2028 της ΠΔΕ.
Στη διαβούλευση καλείται να συμμετέχει κάθε ενδιαφερόμενος (θεσμικός φορέας κοινωνικός εταίρος και φυσικό πρόσωπο) αποστέλλοντας τις προτάσεις και σχόλια στο email: [email protected] με τον τίτλο «ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 2025 – 2028» επισυνάπτοντας τα στοιχεία επικοινωνίας του. Η Δ/νση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού θα συλλέξει τα σχόλια και θα συντάξει σχετική Έκθεση Διαβούλευσης με τα θέματα που θα τεθούν.
Σύμφωνα με το Σχέδιο, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) αποτελεί μία από τις πιο αγροτοκεντρικές Περιφέρειες της χώρας, με έντονο πρωτογενή χαρακτήρα στην οικονομική της δομή και με σταθερό προσανατολισμό στον αγροδιατροφικό τομέα ως στρατηγικό πυλώνα ανάπτυξης. Στη Δυτική Ελλάδα λειτουργούν, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ~67,8 χιλιάδες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, από τις οποίες οι ~67,3 χιλιάδες (δηλαδή το 99,3%) αξιοποιούν ενεργά γεωργική έκταση. Η συνολικά χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση με βάση πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ανέρχεται σε 2,39 εκατομμύρια στρέμματα, καθιστώντας την Περιφέρεια μία από τις πιο εκτεταμένα καλλιεργούμενες στη χώρα. Σε σύγκριση με άλλες Περιφέρειες, η Δυτική Ελλάδα κατατάσσεται 4η σε αριθμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων πανελλαδικά, μετά την Κρήτη, την Κεντρική Μακεδονία και την Πελοπόννησο και 6η σε συνολική χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση. Συγκεκριμένα, συγκεντρώνει το 11,8% των εκμεταλλεύσεων και το 7,9% των εκτάσεων αυτών σε εθνικό επίπεδο.
Δείτε αναλυτικά το Σχέδιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2025 -2028 της ΠΔΕ.
Η σχεδόν καθολική ενεργοποίηση των εκμεταλλεύσεων στη Δυτική Ελλάδα υποδεικνύει μια εντατική αξιοποίηση των διαθέσιμων γεωργικών γαιών, γεγονός που αναδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο της γεωργίας στην τοπική οικονομία, αλλά και τις προκλήσεις που σχετίζονται με την παραγωγικότητα, την καινοτομία και τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα. Παρόλα αυτά, η διαφορά μεταξύ των δυνητικά καλλιεργήσιμων (~30% της γης) και των καλλιεργούμενων εκτάσεων (~21% σήμερα), αναδεικνύει ένα σημαντικό περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης. Η ύπαρξη αυτών των ανεκμετάλλευτων γεωργικών εκτάσεων συνιστά στρατηγική ευκαιρία για επενδύσεις, αναδιάρθρωση της παραγωγής και ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας, στο πλαίσιο ενός βιώσιμου και καινοτόμου πρωτογενούς τομέα. Ο αγροτικός τομέας χαρακτηρίζεται από μικρές και κατακερματισμένες εκμεταλλεύσεις. Η πλειοψηφία των γεωργικών μονάδων συγκεντρώνεται στις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας και Ηλείας, με την πρώτη να κυριαρχεί τόσο σε αριθμό όσο και σε έκταση. Η Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας κατέχει επίσης την πλειοψηφία των κτηνοτροφικών και μεικτών εκμεταλλεύσεων.
Όσον αφορά στην κτηνοτροφία, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αιγοπροβατοτροφία, που αποτελεί βασικό πυλώνα της τοπικής αγροτικής οικονομίας. Το 2021 καταγράφηκαν 5.190 εκμεταλλεύσεις προβατοειδών με 384.190 ζώα και 1.478 εκμεταλλεύσεις αιγοειδών με 146.500 ζώα, αποτυπώνοντας τη σταθερή παρουσία του κλάδου και τη σύνδεσή του με την τοπική παράδοση και παραγωγή. Η μορφολογία της ΠΔΕ, με εκτεταμένες ορεινές και ημιορεινές περιοχές, ευνοεί την εκτατική εκτροφή, ιδίως στην Αιτωλοακαρνανία και στην Ηλεία. Η αιγοπροβατοτροφία συνδέεται με την παραγωγή παραδοσιακών γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως φέτα, γιαούρτι και τοπικά τυριά, ενισχύοντας τη διατροφική ταυτότητα της περιοχής και τις δυνατότητες πιστοποίησης (ΠΟΠ-ΠΓΕ). Αντιθέτως, η βοοτροφία και η χοιροτροφία έχουν περιορισμένη έκταση. Το 2021 καταγράφηκαν 1.299 εκμεταλλεύσεις βοοειδών με 19.296 ζώα και 93 εκμεταλλεύσεις χοιροειδών με 9.093 ζώα, υποδηλώνοντας κυρίως μικρής κλίμακας ή οικογενειακές μονάδες, με χαμηλό βαθμό συγκέντρωσης. Επιπρόσθετα, η Περιφέρεια κατέχει στρατηγικό ρόλο στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας, συγκεντρώνοντας το 48% των λιμνοθαλάσσιων εκτάσεων και το 25% των λιμνών της χώρας. Οι 128 επιχειρήσεις του κλάδου καλύπτουν το 25% των συνολικών εκφορτώσεων της ελληνικής αγοράς, με κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 30 εκατ. ευρώ. Ακόμα, καταγράφει υψηλή συγκέντρωση σε νωπά λαχανικά, πεπονοειδή, φράουλες και πατάτες, με τις τρεις Π.Ε. να αντιστοιχούν στο 22% των σχετικών εκτάσεων πανελλαδικά. Συγκεντρώνει επίσης το 13% των εκτάσεων κτηνοτροφικών φυτών και το 5% των σιτηρών.
Παρά την παραγωγική δυναμική, ο αγροδιατροφικός τομέας της ΠΔΕ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών κατά μήκος της αλυσίδας αξίας, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και στη μεταποίηση τροφίμων, η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, η περιορισμένη εισροή νέων αγροτών, τα αρδευτικά προβλήματα, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ο μικρός βαθμός μεταποίησης αποτελούν δομικά εμπόδια. Παράλληλα, παρατηρείται χαμηλή συγκέντρωση της παραγωγής και περιορισμένη πρόσβαση των μικρομεσαίων παραγωγών σε αγορές υψηλής αξίας.
Ωστόσο, η Περιφέρεια διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία μπορούν να κεφαλαιοποιηθούν μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας, της υιοθέτησης τεχνολογιών και της ανάπτυξης εξειδικευμένων αγροτικών clusters. Η στροφή προς τη βιωσιμότητα, την ποιότητα και την ταυτότητα των προϊόντων αποτελεί μονόδρομο για τον πρωτογενή μετασχηματισμό, καθώς και ευκαιρία ανάπτυξης νέων αγορών και υπηρεσιών, εντός και εκτός Ελλάδας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Περιφέρεια σχεδιάζει τη δημιουργία Γεωργικών Σχολών, καθώς και ενός Κέντρου Βιώσιμης Γεωργίας και Επιχειρηματικότητας, που θα λειτουργεί ως κόμβος μεταφοράς τεχνογνωσίας και καινοτομίας. Παράλληλα, αξιοσημείωτα αποτελέσματα δύναται να επιτευχθούν και μέσα από την ενίσχυση της συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Πατρών αλλά και άλλους εξειδικευμένους φορείς, καθώς διαθέτουν ιδιαίτερα υψηλή τεχνογνωσία σε σύγχρονα ζητήματα. Αναγνωρίζοντας τις παραπάνω αδυναμίες αλλά και τις μεγάλες δυνατότητες του πρωτογενούς τομέα, η ΠΔΕ προχώρησε στη διαμόρφωση του εμβληματικού brand name «Ολυμπιακή Γη» (Olympian Land), μια πρωτοβουλία που, μεταξύ άλλων, προβάλλει τη μοναδική γαστρονομική ταυτότητα της Δυτικής Ελλάδας και εγγυάται την ποιότητα και την αυθεντικότητα των τοπικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές με στόχο την ανάδειξη και την εξωστρέφειά τους. Η «Ολυμπιακή Γη» δεν αποτελεί απλώς σήμα προέλευσης αλλά ένα Περιφερειακό αναπτυξιακό εργαλείο, που ενθαρρύνει την ενίσχυση των πιστοποιήσεων, την προώθηση βιολογικών και εξαγώγιμων προϊόντων, καθώς και την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών στη γεωργική παραγωγή και μεταποίηση.
Παράλληλα, η Αγροδιατροφική Σύμπραξη της Περιφέρειας (Agrifoodwest) ενισχύει έμπρακτα τον συντονισμό και την οργανωμένη εξωστρέφεια, με πλήθος δράσεων και παρεμβάσεων, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας. Σκοπός της είναι η ανάδειξη του αγροδιατροφικού τομέα της Δυτικής Ελλάδας, η προώθηση των τοπικών ποιοτικών προϊόντων και η ενίσχυση της εξωστρέφειας των παραγωγών. Μέσω συνεργειών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, επιδιώκει την υποστήριξη της καινοτομίας, της βιωσιμότητας και της διασύνδεσης με εγχώριες και διεθνείς αγορές. Τέλος, η Περιφέρεια επενδύει ενεργά στη διασύνδεση της αγροτικής παραγωγής με την επιχειρηματικότητα, τον τουρισμό και την καινοτομία. Η ανάπτυξη του αγροτουρισμού σε περιοχές όπως η Ορεινή Ναυπακτία και τα Καλάβρυτα, σε συνδυασμό με επενδύσεις σε μεταποιητικές υποδομές, αποτελούν ενδεικτικά βήματα προς έναν περισσότερο ανθεκτικό, διαφοροποιημένο και προστιθέμενης αξίας αγροδιατροφικό τομέα. Συνολικά, ο τομέας της αγροδιατροφής στην ΠΔΕ εμφανίζει ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές, συνδυάζοντας τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, τεχνολογική καινοτομία και ένα αυξανόμενο εξαγωγικό προφίλ. Η διατήρηση της στήριξης προς τον αγροτικό πληθυσμό, η συνέχιση των επενδύσεων σε υποδομές και τεχνογνωσία, και η προώθηση της αγροτικής ταυτότητας της περιοχής είναι απαραίτητα στοιχεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του αγροδιατροφικού τομέα στο μέλλον.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
