Σε αδιέξοδο η σχέση αγροτών – κυβέρνησης, ΟΠΕΚΕΠΕ, ευλογιά και «αιμοδοσία» νέας ΚΑΠ από κρατικά κονδύλια γκρεμίζουν γέφυρες

Την ίδια στιγμή, η ευλογιά των μικρών μηρυκαστικών βάζει καθημερινά νέα λουκέτα στις κτηνοτροφικές μονάδες, χωρίς να υπάρχει φως για μέτρα και αποζημιώσεις που θα επαναφέρουν την ομαλή λειτουργία αυτών των επιχειρήσεων, οι οικονομικές υποχρεώσεις των οποίων μεταφέρονται σ’ αυτή τη φάση στην αγορά και στις τράπεζες.

Τέλος, πολύ σημαντική για τις σχέσεις αγροτών και κυβέρνησης αναμένεται να αποδειχθεί και η υπόθεση της νέας ΚΑΠ, καθώς η συρρίκνωση του κοινοτικού προϋπολογισμού για την Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι πλέον δεδομένη, ενώ το βάρος για την εξισορρόπηση της κατάστασης στο συγκεκριμένο θέμα, πέφτει στον κρατικό προϋπολογισμό που θα πρέπει να σιγοντάρει από δω και μπρος τις επιδοτήσεις των αγροτών.

Ήδη τα νέα από τις Βρυξέλλες δεν είναι καλά, αφού, μόνο για Εξισωτικές Αποζημιώσεις, Νέους Αγρότες, Βιολογικά και Σχέδια Βελτίωσης, η εθνική χρηματοδότηση από το 2028 και μετά θα πρέπει να είναι της τάξεως του 30%.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, με ισχυρές ενστάσεις για τον μειωμένο προϋπολογισμό, και επιμονή για την διατήρηση της ισχύουσας δομής των δύο ξεχωριστών Πυλώνων (Προγράμματα, Άμεσες Ενισχύσεις), ξεκίνησε ο γύρος συζητήσεων για την ΚΑΠ μετά το 2027, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου υπουργών Γεωργίας της 22ας Σεπτεμβρίου. Από την πλευρά της η Ελλάδα φέρεται να απορρίπτει κατηγορηματικά να τεθεί ζήτημα υποχρεωτικής εθνικής συγχρηματοδότησης στην ΚΑΠ και μάλιστα σε βαθμό που ξεκινάει από το 30% και φτάνει το 60%, βάσει των όσων έχει γνωστοποιήσει η Κομισιόν στην πρότασή της.

Ουσιαστικά λοιπόν ο πρώτος από τους διαλόγους που έχουν προγραμματιστεί με τους υπουργούς Γεωργίας για την ΚΑΠ, φαίνεται να αφορούσε κυρίως τον προϋπολογισμό. Τα ζητήματα που τέθηκαν είχαν να κάνουν:

Πρώτον με τα λιγότερα δεσμευμένα κονδύλια για την ΚΑΠ, που για την Ελλάδα είναι περίπου 600 εκατ. ευρώ ετησίως.

Δεύτερον με τον ανταγωνισμό πλέον που θα έχει η αγροτική πολιτική για την εξασφάλιση επιπλέον προϋπολογισμού με άλλες πολιτικές (συνοχή ΕΣΠΑ κ.α.).

Τρίτον, με το πόσο περίπλοκο θα είναι να φτιαχτεί ένα τέτοιο σχέδιο. Για παράδειγμα για την ΚΑΠ 2023-2027, το αρμόδιο επιτελείο έπρεπε απλά να προγραμματίσει δαπάνες με έναν δεδομένο προϋπολογισμό χωρίς να ρωτάει… το υπουργείο Παιδείας πόσα κονδύλια χρειάζεται για επιδότηση βρεφονηπιακών σταθμών. Πλέον είναι δεδομένο ότι η πρόταση της Κομισιόν θέτει προ των ευθυνών τους τις εθνικές κυβερνήσεις, ώστε να αποδείξουν με χρήμα όχι με λόγια, ότι πράγματι θέλουν να στηρίξουν τον πρωτογενή τομέα της χώρας τους.

Τέταρτον, οι χώρες πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στον κρατικό προϋπολογισμό (τουλάχιστον 30% συγχρηματοδότηση) για να διατηρήσουν ως έχουν Μέτρα όπως για παράδειγμα η Εξισωτική Αποζημίωση, τα Βιολογικά, τα Σχέδια Βελτίωσης, η Μεταποίηση, οι Νέοι Αγρότες κ.α.

Η προεδρία ενημέρωσε παράλληλα το Συμβούλιο ότι προγραμματίζει θεματικές συζητήσεις σε μελλοντικές συνεδριάσεις, με έμφαση στην πράσινη αρχιτεκτονική της ΚΑΠ, την επισιτιστική ασφάλεια και την καινοτομία.

«Οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι πολύ σημαντικές για την τρέχουσα δανική προεδρία. Στα επόμενα τρία Συμβούλια θα εξετάσουμε σε βάθος διαφορετικά θέματα που θα διαμορφώσουν το μέλλον της ΚΑΠ. Πρέπει να εξασφαλίσουμε μια πολιτική ανθεκτική στον χρόνο. Ιδιαίτερα πώς θα ανοίξουμε τον δρόμο για τους νέους αγρότες, θα δημιουργήσουμε κίνητρα για την πράσινη μετάβαση, θα διασφαλίσουμε την επισιτιστική ασφάλεια, θα ενσωματώσουμε καινοτόμες λύσεις και, όχι λιγότερο σημαντικό, θα απλοποιήσουμε τους κανόνες», δήλωσε σχετικά ο Γιάκομπ Γένσεν, υπουργός Γεωργιας της Δανίας.

Για την ΚΑΠ μετά το 2027, ο Έλληνας Υπουργός αναφερόμενος στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναγνώρισε ως θετικές τη στήριξη των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, την καλύτερη οργάνωση των τομεακών παρεμβάσεων και το πρόγραμμα της Ένωσης για τα σχολεία, που συνδέει την υγιεινή διατροφή με την ενίσχυση μικρών παραγωγών.

Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε σενάριο υποχρεωτικής εθνικής συγχρηματοδότησης: «Μια τέτοια επιλογή θα οδηγούσε σε σοβαρές ανισότητες μεταξύ κρατών μελών και θα υπονόμευε την ενιαία φύση της ΚΑΠ». Η εθνική θέση, όπως είπε, είναι σαφής: «Θέλουμε μια ΚΑΠ ισχυρή, με επαρκή προϋπολογισμό, χωρίς επανεθνικοποίηση, που θα κρατά ζωντανή την ύπαιθρο και θα εγγυάται επισιτιστική ασφάλεια για όλους».

Οι αγρότες δεν επενδύουν, κίνδυνος να χαθούν κονδύλια

Πέρα από τη νέα ΚΑΠ, το συμβούλιο υπουργών Γεωργίας απασχόλησε και η αδυναμία που εντοπίζεται στην απορρόφηση των κονδυλίων της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, λόγω του χλιαρού επενδυτικού κλίματος στον πρωτογενή τομέα. Έτσι, 14 κράτη-μέλη, ζήτησαν να υπάρξει ουσιαστικά ένα έτος παράταση (αντί για Ν+2, Ν+3) στην υποχρεωτική απορρόφηση των κονδυλίων κάθε έτους. Υπάρχει, επομένως, ανησυχία ότι θα υπάρξουν σοβαρές, εκτεταμένες δυσκολίες στη συμμόρφωση με τον κανόνα αποδέσμευσης N+2 έως το τέλος του 2025, δημιουργώντας κίνδυνο αποδέσμευσης ήδη από το πρώτο έτος εφαρμογής των Στρατηγικών Σχεδίων της ΚΑΠ. Επιπλέον, εάν ο κανόνας N+2 παραμείνει αμετάβλητος στο πλαίσιο των Στρατηγικών Σχεδίων της ΚΑΠ, ο κίνδυνος θα μπορούσε να επεκταθεί και στα επόμενα έτη.

«Οι επενδύσεις στην αγροτική ανάπτυξη είναι μακροπρόθεσμες και απαιτούν περισσότερο χρόνο, ειδικά σε μια περίοδο που οι αγρότες δοκιμάζονται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τις φυσικές καταστροφές. Στηρίζοντας την πρόταση για επιστροφή στον κανόνα αποδέσμευσης N+3 (αντί για N+2), επισήμανε ότι μια τέτοια αλλαγή «θα δώσει την απαραίτητη ευελιξία στα κράτη μέλη, θα επιτρέψει την καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των Στρατηγικών Σχεδίων της ΚΑΠ», ανέφερε για το ζήτημα αυτό ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας.

Σχετικά άρθρα:

Ημερίδα για τη σίκαλη Βεύης την Παρασκευή 4 Απριλίου Αποζημιώσεις, ζυγίσματα και συνδικαλιστικά στην συνάντηση Κέλλα-Γκίκα με παράκτιους αλιείς Συνεδρίασε για πρώτη φορά η ομάδα εργασίας του ΥΠΑΑΤ για αντιμετώπιση ευλογιάς – Τυροκόμος Κατά τα γνωστά στο 2% η εισφορά δακοκτονίας για τη φετινή περίοδο στο ελαιόλαδο – Ελαίας Καρπός