Σελίδα για πολυετές πλάνο με πριμοδότηση έως 200.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση ανοίγει το τετράδιο της ΚΑΠ

Τα σηµεία στα οποία επικεντρώνεται η κριτική είναι:

• Προϋπολογισµός: Τα 300 δις ευρώ «σίγουρα» χρήµατα της ΚΑΠ, συνιστούν µείωση από τα 375 δις της τρέχουσας περιόδου. Η Κοµισιόν αναφέρει πως τα κράτη-µέλη έχουν ακόµη στη διάθεσή τους 237 δις ευρώ για να τα απορροφήσουν σε εθνικούς στόχους, συµπεριλαµβανοµένης της γεωργίας και των αγροτικών περιοχών, µέσω ειδικών ανά χώρα συστάσεων της ΚΑΠ.
• Κατάργηση ενιαίας ενίσχυσης σε συνταξιούχους: Η υποχρέωση έως το 2032 να αποκλειστούν οι συνταξιούχοι αγρότες από τη φθίνουσα εισοδηµατική ενίσχυση που θα αντικαταστήσει το τσεκ έχει προφανώς προκαλέσει αντιδράσεις στον αγροτικό κόσµο. Το να υπάρξει πλήρης απαλοιφή της επίµαχης διάταξης δεν είναι πάντως απίθανο, αλλά µία τροποποίησή της µοιάζει πιο πιθανό. Είτε µεταθέτοντας χρονικά την κατάργηση, είτε απλά µειώνοντας το τσεκ κατά κάποιο ποσοστό για τους συνταξιούχους.
• Πράσινες επιδοτήσεις: Η Κοµισιόν έχει προτείνει την κατάργηση των οικολογικών σχηµάτων που συµπλήρωναν κάθε χρόνο τη βασική ενίσχυση, και την ενοποίησή τους µε τα αγροπεριβαλλοντικά. Ωστόσο δεν υπάρχει σαφής οδηγία για αφιέρωση συγκεκριµένου ποσοστού του προϋπολογισµού της ΚΑΠ σε «πράσινες δράσεις», γεγονός που λέγεται ότι υποβαθµίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωµα της αγροτικής πολιτικής.

Η Κοµισιόν στην προσπάθειά της να κάνει πιο κατανοητή την πρότασή της δηµοσίευσε 20 ερωταπαντήσεις (βλ. σελ 26-30), ώστε να «φωτίσει» διάφορες πτυχές της ΚΑΠ και τον τρόπο µε τον οποίο αυτή θα εφαρµοστεί. Αν και κινούνται σε θεωρητική βάση, µπορεί κάποιος να διακρίνει την αλλαγή στη φιλοσοφία της, κυρίως όσον αφορά την επικέντρωση στους νέους αγρότες, στην απλοποίηση της εφαρµογής της ΚΑΠ και στη διάθεση για καλύτερη ισορροπία µεταξύ κανόνων και κινήτρων για τη διατήρηση του κλίµατος και του περιβάλλοντος.

Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην Agrenda που κυκλοφορεί

Είκοσι απαντήσεις της Κομισιόν για τη νέα ΚA

Σε θεωρητική βάση κινούνται οι διευκρινιστικές ερωτήσεις – απαντήσεις, που αναρτήθηκαν στις 23 Ιουλίου στην ιστοσελίδα της Γενικής ∆ιεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επί των προτάσεων της Κοµισιόν για την ΚΑΠ µετά το 2027.

Οι προτάσεις που αλλάζουν σε δοµικό επίπεδο την µέχρι τώρα Κοινή Αγροτική Πολιτική µε κατάργηση των δύο πυλώνων σε ένα ταµείο και µπάτζετ άµεσων ενισχύσεων 300 δις ευρώ θα τεθούν υπό έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο, µε προγραµµατισµό να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2028 και θα ισχύσουν για περίοδο 7 ετών, δηλαδή έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2034.

Αναλυτικά, οι ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά µε την πρόταση για την ΚΑΠ µετά το 2027 έχουν ως εξής:

1.    Γιατί προτείνει τώρα η Επιτροπή µια νέα ΚΑΠ;

Η πρόταση αποτελεί µέρος του µακροπρόθεσµου προϋπολογισµού της ΕΕ, που αναφέρεται επίσης ως Πολυετές ∆ηµοσιονοµικό Πλαίσιο (ή «Π∆Π»), το οποίο είναι η χρηµατοδοτική ικανότητα της Ένωσης και η βάση για τις δαπάνες της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Το Π∆Π αποτελεί ευκαιρία για την ΚΑΠ µετά το 2027 να εξελιχθεί προς µια πιο αποτελεσµατική, απλούστερη και ευέλικτη πολιτική, ικανή να ανταποκριθεί στις µελλοντικές κοινωνικοοικονοµικές, καθώς και κλιµατικές, περιβαλλοντικές και γεωπολιτικές προκλήσεις.

Υλοποιώντας το όραµα για τη γεωργία και τα τρόφιµα, η πρόταση βασίζεται στα διδάγµατα του παρελθόντος, αντιµετωπίζοντας παράλληλα τις πιεστικές ανάγκες των γεωργών, των αγροτικών κοινοτήτων και της κοινωνίας στο σύνολό της.

2. Ποιος είναι ο προϋπολογισµός που θα διατεθεί στους γεωργούς της ΕΕ, στις αγροτικές περιοχές και στον γεωργικό τοµέα της ΕΕ;

Οι γεωργοί θα συνεχίσουν να λαµβάνουν ασφαλή και αξιόπιστη εισοδηµατική στήριξη µέσω ειδικού προϋπολογισµού ύψους τουλάχιστον 300 δισ. ευρώ. Η εισοδηµατική στήριξη περιλαµβάνει διάφορες ενισχύσεις που στηρίζουν το εισόδηµα ή την επιχειρηµατική σκοπιµότητα ενός γεωργού, συµπεριλαµβανοµένης της εισοδηµατικής στήριξης µε βάση την έκταση, των γεωργοπεριβαλλοντικών δράσεων, της στήριξης µικρών και νέων γεωργών και των επενδύσεων στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις, όπως ο εκσυγχρονισµός των γεωργικών εκµεταλλεύσεων, η διαφοροποίηση ή η υιοθέτηση νέων πρακτικών και τεχνολογιών.

Τα κράτη µέλη θα αξιοποιήσουν επίσης το νέο εθνικό και περιφερειακό ταµείο εταιρικής σχέσης -ένα κονδύλιο συνολικού ύψους 865 δισ. ευρώ- για τη χρηµατοδότηση των υπόλοιπων µέτρων της ΚΑΠ που πρέπει να θέσουν σε εφαρµογή, για παράδειγµα για την αύξηση της συνδεσιµότητας στις αγροτικές περιοχές ή για τη στήριξη της αγροτικής επιχειρηµατικότητας µέσω του LEADER.

Για να βοηθήσει τους γεωργούς να αντιµετωπίσουν τις επιπτώσεις των διαταραχών στις γεωργικές αγορές, η Επιτροπή διπλασίασε το ποσό του αποθεµατικού κρίσεων. Τώρα ονοµάζεται Unity Safety Net, αξίζει 6,3 δισ. ευρώ και προορίζεται αποκλειστικά για τους αγρότες.

Τέλος, η γεωργία θα συνεχίσει επίσης να επωφελείται από την ευρωπαϊκή έρευνα – χάρη στο πρόγραµµα «Ορίζων Ευρώπη» και το νέο Ταµείο Ανταγωνιστικότητας, το οποίο θα στηρίξει προγράµµατα για τη γεωργία, την υγεία, τη βιοοικονοµία και τη βιοτεχνολογία. Αυτό θα συµβάλλει στην ανάπτυξη σπόρων που είναι πιο ανθεκτικοί στην κλιµατική αλλαγή ή σε καινοτόµες εφαρµογές στη βιοοικονοµία, µε αποτέλεσµα, για παράδειγµα, πρόσθετα έσοδα για τους γεωργούς.

Ο νέος προϋπολογισµός περιλαµβάνει επίσης νέα µέθοδο προσαρµογής στον πληθωρισµό, προστατεύοντας έτσι καλύτερα τους γεωργούς από τις απρόβλεπτες διακυµάνσεις των τιµών.

3. Ποιες είναι οι κύριες αλλαγές που προτείνονται;

Η δοµή της ΚΑΠ µετά το 2027 απλουστεύεται και εξορθολογίζεται. Τα δύο υφιστάµενα ταµεία, το ΕΓΤΑΑ και το ΕΓΤΑΑ -που αναφέρονται επίσης ως πρώτος πυλώνας και δεύτερος πυλώνας- θα συγχωνευθούν σε ένα ενιαίο και συνεκτικό πλαίσιο πολιτικής. Με τον τρόπο αυτό θα εξαλειφθούν οι αλληλεπικαλύψεις, θα καταστεί δυνατή η πιο ευέλικτη χρήση των πόρων και θα διασφαλιστεί ότι όλα τα µέτρα ευθυγραµµίζονται µε τους κοινούς στόχους.

Η στήριξη των γεωργών θα είναι πιο στοχευµένη και πιο δίκαιη. Μια απλουστευµένη φθίνουσα στρεµµατική ενίσχυση θα αντικαταστήσει το ισχύον πολύπλοκο σύστηµα καθεστώτων ενισχύσεων. Παράλληλα µε τη διατήρηση των άµεσων ενισχύσεων, η µεταρρύθµιση εισάγει µέτρα για την ιεράρχηση της στήριξης των νέων, µικρών και οικογενειακών γεωργικών εκµεταλλεύσεων µέσω της επιβολής ανώτατων ορίων και της σταδιακής µείωσης. Η συνδεδεµένη εισοδηµατική στήριξη αυξάνεται επίσης, µε τις µέγιστες δαπάνες να αυξάνονται από 13 % σε 20 %, µε δυνατότητα πρόσθετου 5% για τοµείς και περιφέρειες που τη χρειάζονται περισσότερο, όπως η κτηνοτροφία και οι ευαίσθητες παραµεθόριες περιοχές.

Η προστασία του περιβάλλοντος και η δράση για το κλίµα παραµένουν στο επίκεντρο, αλλά η προσέγγιση θα µετατοπιστεί από τους κανονιστικούς όρους στην επιβράβευση θετικών δράσεων. Το ισχύον σύστηµα οικολογικών προγραµµάτων και γεωργοπεριβαλλοντικών µέτρων θα συγχωνευθεί σε µια ενιαία κατηγορία γεωργοπεριβαλλοντικών δράσεων, συγχρηµατοδοτούµενων από τα κράτη µέλη. Οι γεωργοί θα λάβουν σαφή κίνητρα για την υιοθέτηση πρακτικών που ωφελούν τη βιοποικιλότητα, το κλίµα και την καλή διαβίωση των ζώων. Μια νέα ενίσχυση µετάβασης, ύψους έως 200.000 ευρώ, θα στηρίξει περαιτέρω τη µετάβαση των γεωργικών εκµεταλλεύσεων σε πιο βιώσιµα µοντέλα.

Οι νέοι γεωργοί θα λάβουν πρωτοφανή στήριξη. Κάθε κράτος µέλος θα πρέπει να υιοθετήσει µια στρατηγική ανανέωσης των γενεών, διασφαλίζοντας ότι αντιµετωπίζονται τα διαρθρωτικά, οικονοµικά και κοινωνικά εµπόδια για την είσοδο στο επάγγελµα. Ένα υποχρεωτικό «πακέτο εκκίνησης» µέτρων θα διευκολύνει τους νέους να ξεκινήσουν τη γεωργία.

Οι αγροτικές περιοχές και η καινοτοµία θα ωφεληθούν επίσης. Όλα τα υφιστάµενα εργαλεία αγροτικής ανάπτυξης θα διατηρηθούν και θα ενισχυθούν, συµπεριλαµβανοµένου του προγράµµατος LEADER. Η καινοτοµία, η έρευνα και οι συµβουλευτικές υπηρεσίες θα επεκταθούν, µε νέα έµφαση στην ψυχική υγεία και την ισορροπία µεταξύ επαγγελµατικής και προσωπικής ζωής για τους γεωργούς. Για πρώτη φορά, οι γεωργοί θα µπορούν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες αρωγής και να επωφελούνται από τη βοήθεια των εργαζοµένων αντικατάστασης όταν είναι άρρωστοι, βρίσκονται σε άδεια ή ασχολούνται µε οικογενειακές ευθύνες.

Τέλος, η πρόταση Κανονισµού για την Κοινή Οργάνωση των Αγορών περιλαµβάνει στοχευµένες µεταρρυθµίσεις της αγοράς. Στόχος τους είναι η στήριξη της ανάπτυξης του τοµέα των φυτικών πρωτεϊνών, η προστασία των παραδοσιακών ονοµασιών προϊόντων µε βάση το κρέας και η θέσπιση νοµικής βάσης για την επισήµανση της χώρας καταγωγής στο µέλλον. Θα δοθεί επίσης προτεραιότητα στα προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ στο πλαίσιο σχολικών προγραµµάτων διανοµής φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκοµικών προϊόντων στους µαθητές, ενισχύοντας την επισιτιστική ασφάλεια και την τοπική γεωργία.

Η µελλοντική ΚΑΠ προσφέρει µια ισορροπηµένη και εκσυγχρονισµένη πολιτική που προστατεύει τα εισοδήµατα, επιβραβεύει την περιβαλλοντική διαχείριση, στηρίζει την ανανέωση των γενεών και ενισχύει την ανθεκτικότητα των αγροτικών κοινοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη.

4. Θα παραµείνει η σηµερινή δοµή των δύο πυλώνων της ΚΑΠ;

Το νέο Π∆Π αποσκοπεί στην επίτευξη καλύτερης σχέσης ποιότητας/τιµής, στην αύξηση των συνεργειών και στην απλούστευση της πρόσβασης σε χρηµατοδότηση. Τα εθνικά και περιφερειακά σχέδια εταιρικής σχέσης συγκεντρώνουν τα υφιστάµενα χρηµατοδοτικά προγράµµατα της ΕΕ σε ένα εναρµονισµένο πλαίσιο µε επίκεντρο την ΚΑΠ.

Για την ΚΑΠ, αυτό σηµαίνει αποµάκρυνση από τη δοµή των δύο πυλώνων (που αποτελείται από το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ) και συγχώνευση των δύο υφιστάµενων ταµείων για τη διατήρηση ενός συνεκτικού συνόλου µέσων. Τα γνωστά εργαλεία της ΚΑΠ και από τους δύο πυλώνες παραµένουν στην εργαλειοθήκη που έχουν στη διάθεσή τους τα κράτη µέλη και οι γεωργοί. Αυτή η νέα δοµή καταργεί τους περιορισµούς στις µεταφορές µεταξύ πυλώνων. ∆εν υπάρχουν πλέον αλληλεπικαλύψεις και διαφορετικοί όροι χρηµατοδότησης για µέτρα που επιδιώκουν τους ίδιους και περισσότερους στόχους.

Οι γεωργοί θα συνεχίσουν να επωφελούνται από τη στήριξη που παρέχεται στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα της τρέχουσας ΚΑΠ, ο οποίος ενσωµατώνεται σε ένα ενιαίο χρηµατοδοτικό µέσο. Αυτό θα συµβάλει επίσης στη µείωση του διοικητικού φόρτου.

5. Ποιο θα είναι το όφελος του νέου ταµείου;

Η ενσωµάτωση της ΚΑΠ στα εθνικά και περιφερειακά σχέδια εταιρικής σχέσης θα δηµιουργήσει µεγαλύτερες συνέργειες και πιο αποτελεσµατικά µέτρα, όπου χρειάζεται, διασφαλίζοντας παράλληλα την προβλεψιµότητα της εισοδηµατικής στήριξης για τους γεωργούς.

Αυτό θα επιτρέψει µια πιο ολοκληρωµένη και αποτελεσµατική προσέγγιση για τη στήριξη των γεωργών και των αγροτικών περιοχών.

Ειδικότερα, οι νέοι γεωργοί θα επωφεληθούν από αυτό, καθώς θα λάβουν στήριξη µέσω της ΚΑΠ και θα επωφεληθούν επίσης από µεταρρυθµίσεις και µέσα που καθιστούν τις αγροτικές περιοχές πιο ελκυστικές. Αυτό σηµαίνει, για παράδειγµα, βελτιωµένη συνδεσιµότητα, βασικές υπηρεσίες και εκπαίδευση, ή φορολογία και πρόσβαση σε µεταρρυθµίσεις στον τοµέα της γης.

Η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι τα σχέδια ανταποκρίνονται στις εθνικές ανάγκες, µεταξύ άλλων για τη γεωργία και τις αγροτικές περιοχές, µέσω ειδικών ανά χώρα συστάσεων της ΚΑΠ, διατηρώντας παράλληλα έναν οριοθετηµένο προϋπολογισµό για τη στήριξη του εισοδήµατος των γεωργών ύψους τουλάχιστον 300 δισ. ευρώ, παρέχοντας ασφαλή και σταθερή βάση για τον τοµέα.

6. Πώς θα επηρεάσει αυτό τους γεωργούς στην πράξη;

Η ΚΑΠ εξακολουθεί να διαθέτει περιορισµένο προϋπολογισµό για τη στήριξη του εισοδήµατος των γεωργών. Θα έχουν προβλεψιµότητα σχετικά µε τα ποσά που συµπληρώνουν το εισόδηµά τους, θα συµβάλλουν στη χρηµατοδότηση γεωργικών επενδύσεων, θα ανταµείβουν τις υπηρεσίες οικοσυστήµατος, θα στηρίζουν τη διαχείριση κινδύνων, θα συστήνουν νέους γεωργούς ή θα παρέχουν υπηρεσίες αντικατάστασης στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις, συµβάλλοντας έτσι στη διασφάλιση δίκαιου βιοτικού επιπέδου.

Νέες ευκαιρίες για πρόσθετη χρηµατοδότηση και συνέργειες για επενδύσεις εντός και εκτός γεωργικών εκµεταλλεύσεων, ανταλλαγή γνώσεων και καινοτοµία, ψηφιακές λύσεις, νέες πληρωµές για τη µετάβαση προς πιο ανθεκτικές γεωργικές εκµεταλλεύσεις, διαχείριση κινδύνων και πρόσβαση σε χρηµατοδότηση θα ενισχύσουν τη συνολική ανταγωνιστικότητα, ανθεκτικότητα και βιωσιµότητα των γεωργικών εκµεταλλεύσεων.

7. Πώς θα επικεντρωθεί η στήριξη προς τους γεωργούς σε εκείνους που τη χρειάζονται περισσότερο;

Η ΚΑΠ µετά το 2027 προτείνει µια πιο στοχευµένη προσέγγιση για τις στρεµµατικές ενισχύσεις, λαµβάνοντας υπόψη τις µοναδικές οικονοµικές συνθήκες συγκεκριµένων γεωργικών εκµεταλλεύσεων και εδαφών.

Η πρόταση θεσπίζει µέτρα για την αντιµετώπιση της ανακατανοµής της εισοδηµατικής στήριξης, συµπεριλαµβανοµένης της επιβολής ανώτατου ορίου στη στήριξη των µεγαλύτερων γεωργικών εκµεταλλεύσεων και της εφαρµογής υποχρεωτικής σταδιακής µείωσης. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι η στήριξη απευθύνεται σε όσους τη χρειάζονται περισσότερο -µικρές και οικογενειακές γεωργικές εκµεταλλεύσεις, νέοι γεωργοί, γεωργικές εκµεταλλεύσεις που βρίσκονται σε περιοχές µε φυσικούς περιορισµούς- προωθώντας τη δικαιοσύνη και την αποτελεσµατικότητα.

Τα κράτη µέλη θα έχουν επίσης ευελιξία στον σχεδιασµό στοχευµένων καθεστώτων εισοδηµατικής στήριξης, τα οποία θα καλύπτουν συγκεκριµένες ανάγκες των γεωργών τους -συµπεριλαµβανοµένων των νέων γεωργών, των γυναικών, των γεωργών που συνδυάζουν την παραγωγή καλλιεργειών και ζωικού κεφαλαίου- και των εδαφών.

Οι µικρότερες γεωργικές εκµεταλλεύσεις µπορούν να λάβουν ειδική στήριξη µέσω στρεµµατικών ενισχύσεων, κατ’ αποκοπή ποσών για µετάβαση ή επενδύσεις, ή συµπληρωµατικών ενισχύσεων, για την προώθηση ενός ανταγωνιστικού και ανθεκτικού γεωργικού τοµέα.

8. Πώς θα στηρίξει περαιτέρω η ΚΑΠ τους νέους γεωργούς µετά το 2027;

Η νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΚΑΠ έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει µια νέα γενιά γεωργών να ριζώσει και να ευδοκιµήσει. Με διάφορα ειδικά εργαλεία και συνοδευτικές µεταρρυθµίσεις, καθώς και στοχευµένη στήριξη, οι νέοι γεωργοί θα είναι καλύτερα εξοπλισµένοι για τη δηµιουργία επιτυχηµένων, καινοτόµων και βιώσιµων επιχειρήσεων.

Η Επιτροπή θα καλέσει τα κράτη µέλη να διαθέσουν τους αναγκαίους πόρους -ένας φιλόδοξος στόχος 6 % σε επίπεδο ΕΕ θα ανακοινωθεί στη στρατηγική ανανέωσης των γενεών που θα ακολουθήσει το φθινόπωρο και θα καθοδηγείται από ειδικές συστάσεις της ΚΑΠ.

Οι νέοι γεωργοί θα επωφεληθούν από στοχευµένη στήριξη, συµπεριλαµβανοµένων στρεµµατικών ενισχύσεων και µιας «εναρκτήριας δέσµης» µέτρων προσαρµοσµένων στις ειδικές ανάγκες τους, η οποία θα συµβάλλει στην αντιµετώπιση των προκλήσεων που αντιµετωπίζουν και στην προώθηση ενός πιο δυναµικού και ποικιλόµορφου γεωργικού τοµέα.

Η ΚΑΠ θα παρέχει επίσης στους νέους γεωργούς πρόσβαση σε κατάρτιση, καθοδήγηση και άλλες µορφές στήριξης, όπως γνώσεις, συµβουλές και ανάπτυξη δεξιοτήτων, και θα συνεργάζεται µε εθνικές µεταρρυθµίσεις και µέτρα για τη στήριξη της επιτυχίας τους, διασφαλίζοντας ότι διαθέτουν τα εργαλεία και την εµπειρογνωσία που απαιτούνται για να ευδοκιµήσουν.

Οι επιλέξιµες επενδύσεις θα επωφεληθούν έως και από το 85 % της συγχρηµατοδότησης της ΕΕ, ποσοστό υψηλότερο που αποτελεί σαφές µήνυµα προτεραιότητας της ΕΕ.

Στόχος είναι να καταστεί η γεωργία πιο προσιτή, ελκυστική και βιώσιµη για την επόµενη γενιά.

9. Πώς αντιµετωπίζει η νέα πρόταση για την ΚΑΠ το ζήτηµα της εξωτερικής σύγκλισης; Ποια µέτρα εφαρµόζονται για τη µείωση των ανισοτήτων στις άµεσες ενισχύσεις ανά εκτάριο µεταξύ των κρατών µελών;

Ο µηχανισµός εξωτερικής σύγκλισης στην τρέχουσα ΚΑΠ αναδιανέµει κονδύλια µεταξύ των κρατών µελών για τη µείωση των ανισοτήτων στις άµεσες ενισχύσεις. Τα κράτη µέλη που λαµβάνουν κάτω από το 90 % του µέσου όρου της ΕΕ αυξάνονται και τα κράτη µέλη που λαµβάνουν πάνω από το 90% συµβάλλουν στην ανακατανοµή.

Ωστόσο, στο πλαίσιο του νέου Π∆Π, αυτή η αναδιανεµητική λειτουργία δεν είναι πλέον αναγκαία στο πλαίσιο της ΚΑΠ, καθώς λαµβάνεται υπόψη κατά τον καθορισµό των συνολικών κονδυλίων του εθνικού και περιφερειακού σχεδίου εταιρικής σχέσης ανά κράτος µέλος. Συγκεκριµένα, παρέχεται πριµοδότηση στα κράτη µέλη µε επίπεδα άµεσων ενισχύσεων κάτω του µέσου όρου ανά εκτάριο.

Επιπλέον, η ΚΑΠ µετά το 2027 καθορίζει ένα συγκεκριµένο εύρος (ελάχιστο/µέγιστο ποσό ανά εκτάριο) για τη φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη µε βάση την έκταση, καθιστώντας την πιο οµοιόµορφη µεταξύ των κρατών µελών και δηµιουργώντας µεγαλύτερη δικαιοσύνη κατά την εφαρµογή και τα αποτελέσµατά της.

Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στα κράτη µέλη να διαφοροποιούν τις ενισχύσεις µε βάση τις εισοδηµατικές ανάγκες, παρέχοντας παράλληλα ένα συνολικό όριο στο ποσό που µπορεί να διατεθεί για τη βασική εισοδηµατική στήριξη, ενθαρρύνοντας τα κράτη µέλη να διοχετεύσουν τη στήριξη σε άλλα µέσα της ΚΑΠ, όπως οι γεωργοπεριβαλλοντικές και κλιµατικές δράσεις ή οι γεωργικές επενδύσεις.

10. Τι συµβαίνει µε τους περιβαλλοντικούς στόχους της ΚΑΠ;

Η ΚΑΠ µετά το 2027 αναγνωρίζει πλήρως τον καίριο ρόλο που διαδραµατίζει η γεωργία στην προστασία και τη διατήρηση του περιβάλλοντος.

Η πρόταση περιλαµβάνει ισχυρούς µηχανισµούς υλοποίησης των περιβαλλοντικών στόχων, συµπεριλαµβανοµένης µιας νέας διαχείρισης των γεωργικών εκµεταλλεύσεων για όλους τους γεωργούς -απαιτήσεις για τη λήψη εισοδηµατικής στήριξης- µε απλουστευµένα και προσαρµοσµένα κίνητρα για την υιοθέτηση πρακτικών που είναι επωφελείς για τη δράση για το κλίµα, τη διαχείριση των υδάτων, την υγεία του εδάφους, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη µείωση της χρήσης φυτοφαρµάκων και την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.

Αντί να επιβάλλουν «ενιαίες» περιοριστικές προϋποθέσεις, τα κράτη µέλη θα είναι σε θέση να σχεδιάζουν µέτρα κατάλληλα για το τοπικό περιβάλλον και τις συνθήκες τους, µε γνώµονα τις συστάσεις της Επιτροπής, διασφαλίζοντας έτσι την επίτευξη των κοινών περιβαλλοντικών µας στόχων.

Το απλουστευµένο πλαίσιο της µελλοντικής ΚΑΠ, το οποίο βασίζεται σε µια εδαφική προσέγγιση, επικεντρώνεται στα αποτελέσµατα µε την παροχή πιο στοχευµένων απαιτήσεων σε επίπεδο ΕΕ, σε συνδυασµό µε ισχυρότερα κίνητρα για τους γεωργούς ώστε να υιοθετήσουν φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Η προσέγγιση αυτή θα επιτρέψει στους γεωργούς να αναλάβουν την ευθύνη για τα περιβαλλοντικά αποτελέσµατα, διασφαλίζοντας παράλληλα την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της ΚΑΠ.

Επιπλέον, έχει τεθεί στόχος δαπανών 35% για το κλίµα και το περιβάλλον για τον συνολικό προϋπολογισµό της ΕΕ. Αυτό µεταφράζεται σε φιλοδοξία δαπανών 43% στο πλαίσιο των σχεδίων, στην οποία καλείται επίσης να συµβάλει η ΚΑΠ.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να κατευθύνει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της ΚΑΠ µέσω συστάσεων ανά χώρα, έγκρισης εθνικών σχεδίων και παρακολούθησης των αποτελεσµάτων. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι τα κράτη µέλη και οι γεωργοί τηρούν υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα, ενώ παράλληλα θα παρέχεται ευελιξία και προσαρµοστικότητα ως απάντηση στις µεταβαλλόµενες συνθήκες.

11. Θα συνεχίσει η ΚΑΠ να στηρίζει τις αγροτικές περιοχές;

Η ΚΑΠ αναγνωρίζει τον ζωτικό ρόλο των δυναµικών αγροτικών περιοχών και κοινοτήτων στην κοινωνικοοικονοµική ανάπτυξη και την εδαφική συνοχή της ΕΕ.

Στο πλαίσιο των σχεδίων, η χρηµατοδότηση θα διοχετευθεί σε πρωτοβουλίες που αντιµετωπίζουν τις εδαφικές ανισότητες και την ελκυστικότητα των αγροτικών περιοχών.

Ο καλύτερος συντονισµός µεταξύ των πολιτικών θα συµβάλει στην αντιµετώπιση των βασικών προκλήσεων στις αγροτικές περιοχές. Αυτό περιλαµβάνει την αύξηση της πρόσβασης σε υπηρεσίες, τη βελτίωση της συνδεσιµότητας και των ψηφιακών εργαλείων, την απελευθέρωση της καινοτοµίας και των επιχειρηµατικών ευκαιριών. Στόχος είναι η δηµιουργία ισχυρών, δυναµικών και καλύτερα συνδεδεµένων αγροτικών κοινοτήτων που στηρίζουν τη συνολική επιτυχία της ΕΕ.

Η ΚΑΠ θα δηµιουργήσει συνέργειες µε άλλους τοµείς πολιτικής µε πιο ολοκληρωµένες προσεγγίσεις για την αγροτική ανάπτυξη, αξιοποιώντας επιτυχηµένα εργαλεία όπως το LEADER για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης και την παροχή πρόσβασης σε ευρύτερο φάσµα ευκαιριών χρηµατοδότησης και εµπειρογνωσίας.

12. Πώς θα καταστεί διαθέσιµη η καινοτοµία στον γεωργικό τοµέα;

Η καινοτοµία, η έρευνα και η πρόσβαση σε γεωργικές συµβουλευτικές υπηρεσίες παραµένουν στο επίκεντρο της προσέγγισής µας.

Η πρόσβαση στη γνώση, η ανάπτυξη της καινοτοµίας και η επιτάχυνση της ψηφιακής µετάβασης είναι απαραίτητες για να µπορέσει ο γεωργικός τοµέας να ευδοκιµήσει.

Αυτό περιλαµβάνει την ενίσχυση των συστηµάτων γεωργικής γνώσης και καινοτοµίας και την παροχή πρόσβασης σε συµβουλευτικές υπηρεσίες, στοχευµένη κατάρτιση και ψηφιακές λύσεις.

Η πρόταση διατηρεί επιτυχηµένα εργαλεία, όπως έργα συνεργασίας για την καινοτοµία (στο πλαίσιο της ΕΣΚ-AGRI), και προσφέρει ευκαιρίες απλούστευσης και συνεργειών µε άλλα µέσα της ΕΕ.

Η ΚΑΠ θα λειτουργήσει σε συνδυασµό µε άλλες πολιτικές της ΕΕ, όπως πρωτοβουλίες επαγγελµατικής κατάρτισης και ψηφιοποίησης, για την προώθηση των τεχνολογικών εξελίξεων και των ευκαιριών διά βίου µάθησης για τους γεωργούς και τους εργαζοµένους σε γεωργικές εκµεταλλεύσεις, ιδίως τους νέους γεωργούς, µε σκοπό τη δηµιουργία µιας πιο καινοτόµου και ανθεκτικής γεωργικής κοινότητας.

Ο γεωργικός τοµέας θα µπορεί επίσης να επωφελείται από άλλα ταµεία, όπως το Ευρωπαϊκό Ταµείο Ανταγωνιστικότητας ή το πρόγραµµα-πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα.

Η καινοτοµία θα υποστηριχθεί µε συνδυασµό επιλογών χρηµατοδότησης. Οι επενδύσεις σε εταιρείες γεωργικής τεχνολογίας και βιοτεχνολογίας θα βοηθήσουν τον τοµέα να αναπτυχθεί. Αυτό θα παράσχει στις µικρές και µεσαίες γεωργικές εκµεταλλεύσεις την οικονοµική στήριξη που χρειάζονται για να επενδύσουν, να εκσυγχρονίσουν και να υιοθετήσουν νέες, καινοτόµες µεθόδους.

13. Πώς θα απλουστεύσει η πρόταση την ΚΑΠ για τους γεωργούς και τα κράτη µέλη;

Οι προτάσεις µας αποσκοπούν στον εξορθολογισµό της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΑΠ), καθιστώντας ευκολότερη την εφαρµογή της, πιο ευέλικτη και καλύτερα προσαρµοσµένη στις ανάγκες των γεωργών και των κρατών µελών.

Ένα απλούστερο σύστηµα: η συγχώνευση των δύο υφιστάµενων ταµείων, του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ, θα εξαλείψει τις δυσκαµψίες και θα καταστήσει δυνατή την πιο ευέλικτη στήριξη των γεωργών και των αγροτικών περιοχών. Θα απλουστεύσει επίσης την υλοποίηση και τον προγραµµατισµό των µέτρων για την εθνική διοίκηση.

Χάρη σε µια εδαφική προσέγγιση, ιδίως όσον αφορά τα περιβαλλοντικά και κλιµατικά µέτρα, τα κράτη µέλη έχουν µεγαλύτερη ελευθερία να σχεδιάζουν και να εφαρµόζουν εργαλεία στήριξης προσαρµοσµένα στις ειδικές περιφερειακές και τοµεακές ανάγκες τους.

Οι απλουστευµένες διαδικασίες διευκολύνουν την πρόσβαση στη στήριξη, συµπεριλαµβανοµένης της αυξηµένης χρήσης κατ’ αποκοπή ενισχύσεων, στοχευµένων συµπληρωµατικών ενισχύσεων για νέους ή µικροκαλλιεργητές και µίας ενιαίας φθίνουσας στρεµµατικής ενίσχυσης.

Οι απαιτήσεις είναι πλέον πιο ευθυγραµµισµένες µεταξύ των διαφόρων τοµέων χρηµατοδότησης, γεγονός που καθιστά απλούστερη την πρόσβαση των γεωργών στη στήριξη και τον συνδυασµό της µε άλλες πολιτικές, όπως η παραγωγή ενέργειας, η διαχείριση των υδάτων ή η ανάπτυξη δεξιοτήτων.

14. Πώς θα βοηθήσει αυτή η προτεινόµενη ΚΑΠ τους γεωργούς να γίνουν πιο ανθεκτικοί σε κρίσεις και µελλοντικές προκλήσεις;

Η ΚΑΠ µετά το 2027 παρέχει ισχυρή προστασία στους γεωργούς, βοηθώντας τους να διαχειριστούν τους κινδύνους και να παραµείνουν σταθεροί απέναντι στην κλιµατική αλλαγή και την παγκόσµια αβεβαιότητα.

Αυτό που ήταν προηγουµένως γνωστό ως γεωργικό αποθεµατικό θα ενισχυθεί τώρα µε ένα εγγυηµένο ταµείο ύψους 6,3 δισ. ευρώ. Αυτό το δίχτυ ασφαλείας για την ενότητα θα βοηθήσει τους γεωργούς να αντιµετωπίσουν τις επιπτώσεις των διαταραχών της αγοράς. Το ποσό αυτό είναι οριοθετηµένο και προορίζεται µόνο για τους γεωργούς.

Οι προτάσεις της ΚΑΠ ενθαρρύνουν επίσης την υιοθέτηση εργαλείων διαχείρισης κινδύνων. Επικεντρώνονται στην οικοδόµηση ανθεκτικότητας στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις, µε στοχευµένη στήριξη για να βοηθήσουν τους γεωργούς να προσαρµοστούν, να διαφοροποιηθούν και να µειώσουν την έκθεσή τους σε κλυδωνισµούς. Οι γεωργοί θα είναι επίσης επιλέξιµοι για ενισχύσεις λόγω κρίσης στο πλαίσιο των εθνικών και περιφερειακών σχεδίων εταιρικής σχέσης για την κάλυψη ζηµιών από φυσικές καταστροφές ή ακραία καιρικά φαινόµενα.

15. Πώς προτίθεται η Επιτροπή να προστατεύσει τους γεωργούς από την αυξηµένη πίεση λόγω γεωπολιτικών και εµπορικών διαφορών;

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να στηρίζει τους γεωργούς που αντιµετωπίζουν πιέσεις και ανισορροπίες στην αγορά, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που προκαλούνται από διαταραχές του εµπορίου.

Προτάθηκε ένα νέο ενιαίο δίχτυ ασφαλείας για να βοηθηθούν οι γεωργοί να αντιµετωπίσουν τις επιπτώσεις των διαταραχών της αγοράς, ύψους 6,3 δισ. ευρώ. Αυτό ουσιαστικά διπλασιάζει το τρέχον γεωργικό αποθεµατικό.

Το αποθεµατικό αυτό µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την παροχή άµεσης, στοχευµένης στήριξης στους γεωργούς που πλήττονται από εµπορικές διαφορές ή οποιονδήποτε άλλο κλυδωνισµό της αγοράς, βοηθώντας τους να παραµείνουν ανταγωνιστικοί και ανθεκτικοί σε αυτές τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες.

16. Πώς συνάδει η προτεινόµενη ΚΑΠ µε το όραµα για τη γεωργία και τα τρόφιµα;

Η πρόταση επιβεβαιώνει τη σηµασία της γεωργίας και των τροφίµων στον προϋπολογισµό της ΕΕ και εξασφαλίζει έναν προϋπολογισµό για την ΚΑΠ µε περιορισµένους πόρους, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι Ευρωπαίοι γεωργοί µπορούν να ευδοκιµήσουν και να παράγουν τρόφιµα υψηλής ποιότητας.

Η πρόταση επιτυγχάνει τους στόχους του οράµατος στοχεύοντας στην εισοδηµατική στήριξη των γεωργών που έχουν ανάγκη και θεσπίζοντας κίνητρα για δράσεις για το κλίµα και το περιβάλλον, ανταµείβοντας τους γεωργούς που εργάζονται µε τη φύση και προωθώντας βιώσιµες γεωργικές πρακτικές.

Η προτεινόµενη ΚΑΠ υλοποιεί το όραµα µε την απλούστευση των κανόνων, την παροχή µεγαλύτερης ευελιξίας στα κράτη µέλη και την παροχή ευρύτερου φάσµατος στήριξης.

Αυτό σηµαίνει ότι οι γεωργοί θα λάβουν στήριξη καλύτερα προσαρµοσµένη στις ανάγκες τους και ευκολότερη πρόσβαση.

17. Πώς θα µοιάζει η διακυβέρνηση της ΚΑΠ µετά το 2027;

Το µοντέλο διακυβέρνησης θα είναι παρόµοιο µε τα τρέχοντα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ. Η Επιτροπή θα εκδώσει συστάσεις προς τα κράτη µέλη µε βάση κοινούς στόχους και τοµείς προτεραιότητας για την καθοδήγηση της διαδικασίας. Στη συνέχεια, σε αυτή τη βάση, τα κράτη µέλη θα εργαστούν για τα σχέδιά τους και η Επιτροπή θα έχει την τελική επισκόπηση για τη διασφάλιση ισότιµων όρων ανταγωνισµού και κοινής συµβολής στην επίτευξη των οικονοµικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων που έχουν τεθεί σε επίπεδο ΕΕ.

Η ΚΑΠ θα προγραµµατιστεί µαζί µε άλλες πολιτικές. Η αρχή της εταιρικής σχέσης θα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της προσέγγισης, µε την κατάρτιση εθνικών σχεδίων σε συνεργασία µε τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και τα ενδιαφερόµενα µέρη, συµπεριλαµβανοµένων των γεωργών και των αγροτικών εταίρων.

18. Πώς ζητήθηκε η γνώµη των γεωργών και άλλων ενδιαφερόµενων µερών κατά την ανάπτυξη της πρότασης για την ΚΑΠ µετά το 2027;

Η Επιτροπή εφάρµοσε µια συνεργατική προσέγγιση για τη διαµόρφωση του επόµενου προϋπολογισµού της ΕΕ.

Συµµετείχαν ενδιαφερόµενα µέρη, πολίτες και άλλα θεσµικά όργανα της ΕΕ µέσω διαφόρων διαύλων, συµπεριλαµβανοµένων δηµόσιων διαβουλεύσεων, µιας πλατφόρµας συµµετοχής των πολιτών και µιας οµάδας πολιτών.

Η Επιτροπή διεξήγαγε συνεχή διάλογο µε τα ενδιαφερόµενα µέρη κατά την τελευταία διετία, συµπεριλαµβανοµένων τεχνικών εργαστηρίων, στρατηγικού διαλόγου για το µέλλον της γεωργίας της ΕΕ και διάσκεψης οράµατος στην οποία συµµετείχαν περισσότεροι από 6.500 συµµετέχοντες για να συζητήσουν το µέλλον της γεωργίας και των τροφίµων στην ΕΕ.

Στη διαδικασία διαβούλευσης συµµετείχαν επίσης βασικά ενδιαφερόµενα µέρη, όπως το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο Γεωργίας και Τροφίµων (EBAF) και η οµάδα διαλόγου µε την κοινωνία των πολιτών για την ΚΑΠ, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι απόψεις και η εµπειρογνωσία τους ελήφθησαν υπόψη κατά τη διαµόρφωση της µελλοντικής πρότασης για την ΚΑΠ.

19. Ποιες αλλαγές προτείνονται στον κανονισµό για την Κοινή Οργάνωση των Αγορών;

Πρόκειται για µια πολύ στοχευµένη επανεξέταση του κανονισµού ΚΟΑ µε µόνο προτεινόµενες αλλαγές που απαιτούνται για την αντιµετώπιση των ιδιαιτεροτήτων της αγοράς.

Οι αλλαγές περιλαµβάνουν αυξηµένη στήριξη για συγκεκριµένους τοµείς και την προστασία ορισµένων παραδοσιακών ονοµασιών κρέατος, συµπεριλαµβανοµένης της ενισχυµένης επισήµανσης της προέλευσης.

Θα εισαχθεί ένας νέος τοµέας για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες και τα υφιστάµενα µέτρα τοµεακής στήριξης θα εξορθολογιστούν και θα συνδυαστούν για µεγαλύτερο αντίκτυπο.

Όσον αφορά τα προγράµµατα για τα σχολεία, τα κράτη µέλη θα κληθούν επίσης να δώσουν προτεραιότητα στην παραγωγή της ΕΕ.

Οι νέοι κανόνες θα βελτιώσουν επίσης την ετοιµότητα της ΕΕ για µελλοντικές προκλήσεις, συµπεριλαµβανοµένης της δηµιουργίας αποθεµάτων τροφίµων.

20. Πότε θα τεθεί σε ισχύ  η προτεινόµενη ΚΑΠ;

Εν αναµονή της έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο, οι προτάσεις για το Π∆Π αναµένεται να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2028. Θα ισχύουν για περίοδο 7 ετών, έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2034.

Ολόκληρο το αφιέρωμα της Agrenda στην Κοινή Αγροτική Πολιτική μπορείτε να δείτε εδώ

Σχετικά άρθρα:

Υπενθύμιση ανάγκης για βιώσιμη γεωργία η 25η Γιορτή Σπόρων του Πελίτι Παράδοση αίθουσας αυτορρύθμισης και μουσικοκινητικού εξοπλισμού σε ειδικό σχολείο από Euricom Hellas Το πείραμα με τα μίνι καταστήματα στο Κεμπέκ για τόνωση πωλήσεων οίνου – Winetrails Βουλή: Κόκκαλης σε Τσιάρα: Συναγερμός στην κτηνοτροφία: 837 εστίες ευλογιάς, 225.000 ζώα θανατωμένα