Οι επενδυτές στρέφουν την προσοχή τους στον αμυντικό τομέα

Επί μακρόν υπήρχε περιορισμένη επενδυτική βάση σε εισηγμένες στο χρηματιστήριο αμυντικές μετοχές. Πολλοί θεσμικοί και επαγγελματίες επενδυτές παρέμειναν στο περιθώριο είτε λόγω της αποστροφής τους προς τις δραστηριότητες του τομέα είτε λόγω της θεώρησής του ως μια εξειδικευμένη αγορά. Αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει.

Παρόλο που ο τομέας παραμένει μικρός σε σύγκριση με την τεχνολογία, τους ημιαγωγούς και άλλες βιομηχανίες, τον περασμένο χρόνο παρατηρήθηκε σημαντική εισροή κεφαλαίων που επενδύθηκαν στον τομέα και εισηγμένων στο χρηματιστήριο αμοιβαίων κεφαλαίων (ETF) στους επενδυτές. Ο αριθμός των χρηματιστηριακών διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (ETF) που επενδύουν στον τομέα έχει αυξηθεί από 4 το 2022 σε 27, με τα περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζονται μέσω αυτών των μέσων να έχουν κατά 9 φορές αυξηθεί, φτάνοντας τα 35 δισεκατομμύρια δολάρια.

Μια δυναμική μετατόπιση στην αντίληψη των επενδυτών για την αμυντική βιομηχανία βρίσκεται σε εξέλιξη. Η αυξημένη προσοχή στις κρατικές δαπάνες για την άμυνα έχει οδηγήσει τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο αμυντικές μετοχές παγκοσμίως σε άνοδο, καταγράφοντας σημαντικά κέρδη τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με το think tank του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης, οι συνολικές κρατικές δαπάνες για την άμυνα το 2024 έφτασαν στο ρεκόρ των 2,718 τρισ. δολαρίων σημειώνοντας αύξηση 9,4%, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Τροφοδοτούμενες από την ταχεία αύξηση των δαπανών από τα έθνη της Ευρώπης (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) και της Μέσης Ανατολής, οι αμυντικές δαπάνες αυξάνονται για 10 συνεχόμενα έτη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες κατά 38% σε περίπου 149 δισεκατομμύρια δολάρια, που αντιπροσωπεύουν το 7,1% του ΑΕΠ της και το 19% των συνολικών κυβερνητικών δαπανών της. Η Ουκρανία, με 64,7 δισεκατομμύρια δολάρια, δαπανά μόνο το 43% των δαπανών της Ρωσίας, ωστόσο αυτό αντιστοιχεί στο 34% του ΑΕΠ της, το μεγαλύτερο βάρος στον κόσμο.

Ενώ η ιστορική ανάπτυξη παρέχει μια βάση για σύγκριση, οι επενδύσεις διαχειρίζονται με όραμα το μέλλον. Μόλις πριν από λίγους μήνες, στις αρχές του 2025, φάνηκε ότι οι συγκρούσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, καθώς και μεταξύ Ισραήλ και διαφόρων τρομοκρατικών ομάδων στην περιοχή, θα μπορούσαν να επιλυθούν πριν από το τέλος του έτους. Κοιτάζοντας πίσω, αυτό ήταν αισιόδοξο.

Η ρωσική επιθετικότητα προς την Ουκρανία έχει σημειώσει σαφή κλιμάκωση, ενώ οι συζητήσεις για κατάπαυση του πυρός δεν έχουν οδηγήσει πουθενά. Το Ισραήλ, έπειτα από μια ανταλλαγή κρατουμένων νωρίτερα μέσα στο έτος, έχει ξεκινήσει μια νέα φάση στην προσπάθεια να ξεριζώσει τυχόν εναπομείναντα τρομοκρατικά στοιχεία και μια μόνιμη ειρηνική λύση φαίνεται φευγαλέα.

Οι Χούθι συνεχίζουν να στοχοποιούν εμπορικά πλοία και στόχους που συνδέονται με τη Δύση, παρά τις στρατιωτικές αντιδράσεις των ΗΠΑ. Η Βόρεια Κορέα και το Ιράν εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας. Και τέλος, η Ινδία και το Πακιστάν έχουν εμπλακεί σε στρατιωτικές ενέργειες στα εδάφη των άλλων, μολονότι προς το παρόν φαίνεται ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν έχουν ισχυρά συμφέροντα σε αυτήν την σύγκρουση.

Η δεκαετία του 2020 χαρακτηρίστηκε από βαθιές γεωπολιτικές εντάσεις που δεν έχουν παρατηρηθεί από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Οι επενδυτές έχουν παρατηρήσει την δραματική ευρωπαϊκή αντίδραση στην σύγκρουση στο ανατολικό μέτωπό τους. Το «μέρισμα ειρήνης» που βίωσε η Ευρώπη μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης στις αρχές της δεκαετίας του 1990 έχει αντικατασταθεί από μια συντονισμένη προσπάθεια αποτροπής μιας μελλοντικής επίθεσης από την Ρωσία και μείωσης της εξάρτησής της από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει τη χρηματοδότηση μιας σειράς αμυντικών πρωτοβουλιών, όπως: 800 δισεκατομμύρια ευρώ (932 δισεκατομμύρια δολάρια) σε διάστημα τεσσάρων ετών («SAFE» – Δράση για την Ασφάλεια στην Ευρώπη), χαλαρούς κανόνες της ΕΕ για το έλλειμμα («ReArm Europe») και ένα ταμείο 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση της παραγωγής της ΕΕ.

Επιπλέον, οι χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία έκριναν επίσης απαραίτητο να αυξήσουν σημαντικά τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους. Το γερμανικό Kοινοβούλιο ζήτησε επένδυση 1 τρισ. ευρώ και το 2024 αύξησε τον αμυντικό προϋπολογισμό του κατά 28% στα 88,5 δισ. δολάρια. Ομοίως, η Πολωνία αύξησε τον δικό της κατά 31% στα 38 δισ. δολάρια.

Αυτή η αντίδραση των ευρωπαϊκών εθνών έρχεται καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες προφανώς αποσύρονται από τον ενεργό ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια ασφάλεια που διατηρούσαν από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σχεδόν 70 χρόνια πριν. Αντί να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν τις επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας (η οποία δημιουργεί μια δύναμη για να αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ μετά την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων στην Ουκρανία), οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αποσυνδεθεί. Καθώς οι ΗΠΑ σιωπούν όλο και περισσότερο, τα γερμανικά στρατεύματα συμμετέχουν στην πρώτη τους ανάπτυξη στο εξωτερικό από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Λιθουανία τοποθετεί νάρκες για να επιβραδύνει μια πιθανή ρωσική εισβολή και η Φινλανδία αυξάνει την ασφάλεια στα σύνορά της.

Για να επενδύσουν σε αυτήν τη δυναμική μετατόπιση των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων και την αυξημένη πορεία των αμυντικών δαπανών, περισσότερα από δώδεκα ETF με επίκεντρο την Ευρώπη έχουν λανσαριστεί σε χρηματιστήρια σε όλη την ήπειρο και στις ΗΠΑ τους τελευταίους 18 μήνες. Αυτά έχουν προσελκύσει σχεδόν 15 δισ. δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία μέχρι σήμερα και οι τιμές των μετοχών πολλών αμυντικών μετοχών με έδρα την Ευρώπη έχουν διπλασιαστεί κατά την διάρκεια αυτού του χρόνου —η Rheinmetall έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 1.000% από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και περισσότερο από 2.700% τα τελευταία 5 χρόνια.

Καθώς το «Αγοράστε Ευρωπαϊκά» επεκτείνεται, οι μεγάλοι Αμερικανοί εργολάβοι άμυνας έχουν αρχίσει να δημιουργούν νέες συνεργασίες για να διασφαλίσουν ότι θα παραμείνουν μέρος του ευρωπαϊκού αεροδιαστημικού και αμυντικού οικοσυστήματος. Παρ’ όλα αυτά, με έναν αμυντικό προϋπολογισμό σχεδόν 1 τρισ. δολάρια και 150 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέα κεφάλαια για το πρόσφατα ανακοινωθέν σύστημα Golden Dome (μεγάλο μέρος των οποίων θα διατεθεί σε αμερικανικές εταιρείες), οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απίθανο να παραχωρήσουν τη θέση τους ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής στρατιωτικού εξοπλισμού και υπηρεσιών στον κόσμο.

Ωστόσο, ο αντίκτυπος των αμερικανικών δασμών θα μπορούσε να προσθέσει στις παγκόσμιες προκλήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας που αντιμετωπίζει ήδη ο αμυντικός τομέας που επιδιώκει να καλύψει την αύξηση της ζήτησης.

Η λίστα με τις 100 κορυφαίες εταιρείες του Defense News περιέχει 70 εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες ή τουλάχιστον τους μητρικούς οργανισμούς τους, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 77% των συνολικών παγκόσμιων εσόδων της λίστας από τον τομέα της άμυνας για το οικονομικό έτος 2024, ύψους 661,1 δισ. δολαρίων (αύξηση 9,5% σε σχέση με πέρυσι).

Αν εξαιρέσουμε από την λίστα τις κινεζικές εταιρείες, οι εισηγμένες εταιρείες αντιπροσωπεύουν το 90% των εσόδων.

Από οικονομικής άποψης, ο αμυντικός τομέας δεν είναι μεγάλος και έχει άφθονο περιθώριο ανάπτυξης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι στρατιωτικές δραστηριότητες αντιπροσωπεύουν περίπου το 2,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Καθώς τα έθνη ανταποκρίνονται στις παγκόσμιες απειλές προκειμένου να προστατεύσουν τα σύνορά τους και τους πολίτες τους, οι πόροι που διατίθενται στον τομέα συνεχίζουν να αυξάνονται.

Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες εξελίσσουν συνεχώς την φύση του πολέμου, καθώς οι στρατιωτικοί σχεδιαστές αναζητούν ένα πλεονέκτημα. Η εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βελτίωση των στρατιωτικών συστημάτων και η προσαρμογή στη χρήση φθηνών drones και μη επανδρωμένων οχημάτων, όπως αποδεικνύεται στο «εργαστήριο πεδίου της Ουκρανίας», είναι δύο από τις τελευταίες ευκαιρίες ανάπτυξης.

Από την έναρξη της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας έως τα μέσα του καλοκαιριού του 2025, ο δείκτης SPADE Defense έχει αυξηθεί κατά 90% (έναντι 40% για την αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά). Τα τελευταία 28 χρόνια, έχει σημειώσει θετική άνοδο σε 23 από αυτές, ξεπερνώντας τον S&P 500 περίπου στο 71% των περιπτώσεων. Για τους επενδυτές, ένα χαρτοφυλάκιο μετοχών του αμυντικού τομέα έχει αποδειχθεί μια σταθερή επένδυση τόσο σε καλές όσο και σε δύσκολες εποχές.

Πηγή φωτό: Rheinmetall

Δείτε επίσης:

Σχετικά άρθρα:

Ολυμπιακός: Στην Ελλάδα ο Ντόντα Χολ – «Επιτέλους είμαι στην άλλη πλευρά» Ανοίγει στις 31/7/2025 η πλατφόρμα Α21-Επίδομα Παιδιού – ΟΠΕΚΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ: Όλα τα βλέμματα πάνω της στο λαμπερό πάρτι του GB News Ο Τραμπ στέλνει F-35 (και) στο Πουέρτο Ρίκο για επιχειρήσεις εναντίον καρτέλ ναρκωτικών