Ευρωβαρόμετρο 2025: Κορυφαία προτεραιότητα το κόστος των τροφίμων

Όλο και περισσότερο, οι ευρωπαίοι πολίτες εξοικειώνονται με τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος ασφάλειας των τροφίμων της ΕΕ.

Ωστόσο, σήμερα, το κόστος των τροφίμων έχει γίνει η κορυφαία προτεραιότητα, ξεπερνώντας παράγοντες όπως η γεύση και ακόμη και η ασφάλεια. Αυτό αποκαλύπτει η νέα «Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου 2025 για την ασφάλεια των τροφίμων στην ΕΕ», που διενεργείται κάθε τρία χρόνια από την EFSA και καλύπτει όχι μόνο τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και τις επτά υποψήφιες χώρες.

Η γεύση και η γεύση των τροφίμων επηρεάζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών περισσότερο από την ασφάλεια

Η έρευνα δίνει μια σαφή εικόνα: το ενδιαφέρον του κοινού και η ευαισθητοποίηση για την ασφάλεια των τροφίμων αυξάνονται, αλλά και οι ανησυχίες για τον αντίκτυπο της αύξησης των τιμών στις καθημερινές επιλογές. Μάλιστα, 7 στους 10 Ευρωπαίους (72%) δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται προσωπικά για την ασφάλεια των τροφίμων, αύξηση δύο ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2022.

Ωστόσο, η ασφάλεια των τροφίμων κατατάσσεται μόνο στην τρίτη θέση (46%) μετά το κόστος (60%) και τη γεύση (51%) μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών. Η ανησυχία για το κόστος έχει αυξηθεί απότομα, κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες από το 2022. Αποτελεί πλέον το κυρίαρχο κριτήριο σε 20 κράτη μέλη, υπογραμμίζοντας τις πραγματικές οικονομικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν πολλά ευρωπαϊκά νοικοκυριά για να τα βγάλουν πέρα.

Ένας αυξανόμενος αριθμός ευρωπαίων πολιτών αναφέρει επίσης ότι γνωρίζει τα 15 συγκεκριμένα θέματα ασφάλειας των τροφίμων που καλύπτονται στην έρευνα. Τα πιο γνωστά παραμένουν τα πρόσθετα τροφίμων (71%) και τα φυτοφάρμακα (67%), σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες. Ωστόσο, η ευαισθητοποίηση έχει αυξηθεί σημαντικά σχετικά με τις ασθένειες των ζώων (65%, +5 μονάδες), τα μικροπλαστικά στα τρόφιμα (63%, +8 μονάδες) και τις τροφιμογενείς ασθένειες (62%, +5 μονάδες).

Στο μέτωπο των ανησυχιών, οι καταναλωτές συνεχίζουν να προσδιορίζουν τα φυτοφάρμακα (39%), τα υπολείμματα αντιβιοτικών, ορμονών ή στεροειδών στο κρέας (36%) και τα πρόσθετα τροφίμων (35%) ως τις κύριες ανησυχίες τους. Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά είναι ελαφρώς χαμηλότερα από ό,τι το 2022. Αντίθετα, η ανησυχία για τα μικροπλαστικά στα τρόφιμα αυξάνεται απότομα: το 33% των ερωτηθέντων τα θεωρεί πλέον κορυφαία προτεραιότητα, σημειώνοντας αύξηση τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων από το 2022 (29%).

Αυξανόμενη εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό σύστημα και στην υγιεινή διατροφή

Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης την αυξανόμενη εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό σύστημα: 8 στους 10 πολίτες (79%) πιστεύουν ότι υπάρχουν αποτελεσματικοί κανονισμοί για τη διασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων, αύξηση 6 μονάδων από το 2022. Ομοίως, το 76 % πιστεύει ότι η ΕΕ βασίζεται σε επιστήμονες για συμβουλές εμπειρογνωμόνων, ποσοστό αυξημένο κατά 6 μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.

Όσον αφορά την ευαισθητοποίηση σχετικά με την υγιεινή διατροφή, περίπου τέσσερις στους δέκα Ευρωπαίους πολίτες (41%) αναφέρουν ότι δίνουν την ίδια προσοχή τόσο στην υγιεινή διατροφή όσο και στους κινδύνους που σχετίζονται με τα τρόφιμα, μείωση κατά 5 μονάδες σε σύγκριση με το 2022. Το ποσοστό όσων επικεντρώνονται περισσότερο στην υγιεινή διατροφή (34%) έχει αυξηθεί κατά 3 μονάδες, ενώ το ποσοστό όσων ανησυχούν περισσότερο για τους κινδύνους που σχετίζονται με τα τρόφιμα (23%) έχει αυξηθεί ελαφρώς κατά 2 μονάδες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022, η πλειονότητα των Ευρωπαίων εξακολουθεί να πιστεύει ότι τα ζητήματα που σχετίζονται με τα ζώα (53 %) και τα περιβαλλοντικά ζητήματα (51 %) έχουν ισχυρό αντίκτυπο στην ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, όσον αφορά τις ανησυχίες που σχετίζονται με το περιβάλλον και τα φυτά, υπήρξε μια αλλαγή στην αντίληψη: περισσότεροι πολίτες θεωρούν πλέον ότι ο αντίκτυπος είναι μέτριος παρά ισχυρός, γεγονός που υποδηλώνει μείωση της προσοχής στη σχέση μεταξύ περιβάλλοντος και υγείας.

Ένα ενθαρρυντικό εύρημα αφορά την εμπιστοσύνη στις πηγές πληροφόρησης: εννέα στους δέκα πολίτες (90%) εξακολουθούν να θεωρούν τους γενικούς ιατρούς και τους ειδικούς ιατρούς ως τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφοριών για τους κινδύνους που σχετίζονται με τα τρόφιμα. Υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης αναφέρονται επίσης για τους επιστήμονες στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο (84%), τις οργανώσεις καταναλωτών (82%) και τους γεωργούς και τους πρωτογενείς παραγωγούς (82%). Η εμπιστοσύνη στις εθνικές αρχές (70%, +4 μονάδες) και στα θεσμικά όργανα της ΕΕ (69%, +3 μονάδες) έχει επίσης αυξηθεί, αν και πιο συγκρατημένα.

Σωστή ενημέρωση και υγιεινή διατροφή για όλους

Περισσότεροι από τους μισούς ευρωπαίους πολίτες (55%) αναγνωρίζουν την τηλεόραση ως μία από τις κύριες πηγές πληροφόρησης σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με τα τρόφιμα, παραμένοντας το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο κανάλι. Ωστόσο, έχει μειωθεί κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2022. Ακολουθούν οι ανταλλαγές με την οικογένεια, τους φίλους, τους γείτονες ή τους συναδέλφους (42%) και οι διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης (38%). 

Η χρήση των κοινωνικών δικτύων και των ιστολογίων (25%) έχει αυξηθεί κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες από την τελευταία έρευνα. Ενώ η ευαισθητοποίηση σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και τη λειτουργία του ευρωπαϊκού συστήματος αυξάνεται, η αυξανόμενη ανησυχία για το κόστος των τροφίμων υπογραμμίζει μια κρίσιμη πρόκληση: τη διασφάλιση ότι η ασφάλεια και η ποιότητα δεν είναι προνόμια για λίγους, αλλά δικαιώματα προσβάσιμα σε όλους.

Το μέλλον του ευρωπαϊκού συστήματος τροφίμων θα εξαρτηθεί από την ικανότητα συνδυασμού ασφάλειας, βιωσιμότητας και οικονομικής προσιτότητας: μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και να διασφαλιστεί το θεμελιώδες δικαίωμα σε ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα για όλους.

Σχετικά άρθρα:

Καιρός: Γενικά αίθριος στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας – Πού θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές Πτώση εκπαιδευτικού αεροσκάφους στο Τατόι – Στο νοσοκομείο μεταφέρονται δύο τραυματίες Πάνος Ρούτσι: Από το εξωτερικό οι τεχνικοί μας σύμβουλοι – Στην Ελλάδα δεν εμπιστευόμαστε τίποτα πια με αυτά που έχουμε δει Α21 – Κλείνει σήμερα η πλατφόρμα για το επίδομα παιδιού