Βουλή: Ψηφιακή διακίνηση ελαιολάδου: Νέα μέτρα προκαλούν σύγχυση και αντιδράσεις στους αγρότες
Νέα ψηφιακά μέτρα για τη διακίνηση του ελαιολάδου τίθενται σε ισχύ, προκαλώντας αναστάτωση στον αγροτικό κόσμο. Ενώ στόχος είναι ο περιορισμός της παράνομης διακίνησης και της «ελληνοποίησης» του ελαιολάδου, η εφαρμογή τους εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την πρακτική τους εφαρμογή, ειδικά για τους μικροκαλλιεργητές και τους μεγαλύτερους σε ηλικία παραγωγούς. Η υποχρέωση έκδοσης ψηφιακών δελτίων αποστολής από το χωράφι στο ελαιοτριβείο, σε συνδυασμό με την έλλειψη πρόσβασης σε διαδίκτυο σε απομακρυσμένες περιοχές και την υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, δημιουργεί ένα σύνθετο τοπίο που απαιτεί άμεσες απαντήσεις και λύσεις από την πολιτεία.
Τα παραπάνω ζητήματα αναδεικνύονται μέσω ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή από τους βουλευτές Δημήτρη Μπιάγκη, Εμμανουήλ Χνάρη, Πάρι Κουκουλόπουλο και Απόστολο Πάνα.
Ακολουθεί η ερώτηση:
Με την 77979/21-03-2025 Απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων θεσπίστηκαν συμπληρωματικά μέτρα για την εφαρμογή του άρθρου 49 του ν. 5035/2023 (ΦΕΚ Α’76) που αφορά στην υποβολή δηλώσεων συγκομιδής ελαιόκαρπου στο πλαίσιο των νέων μέτρων ψηφιοποίησης διακίνησης του ελαιολάδου.
Έτσι, από την 1η Απριλίου, οι ελαιοκαλλιεργητές όλης της χώρας βρίσκονται αντιμέτωποι με την υποχρέωση για την έκδοση ψηφιακών δελτίων αποστολής του ελαιοκάρπου τους από το χωράφι στο ελαιοτριβείο
Η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου θα γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του ΥΠΑΑΤ, από την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους έως την 24η ώρα της 31ης Μαΐου του επόμενου έτους. Οι ημερομηνίες είναι αποκλειστικές και η παραβίαση της καταληκτικής ημερομηνίας επισύρει την επιβολή προστίμου. Οι ελαιοπαραγωγοί θα εισέρχονται στην ψηφιακή υπηρεσία “Δήλωση Συγκομιδής Ελιάς” μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr- ΕΨΠ) με τη χρήση των κωδικών διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με την υπό στοιχεία 3981 ΕΞ 25-02-2020 απόφαση του Υπουργού Επικρατείας «Παροχή υπηρεσίας Αυθεντικοποίησης Χρηστών 0auth2.0 σε Πληροφοριακά Συστήματα Τρίτων Φορέων» (Β’ 762). Η δήλωση συγκομιδής θα γίνεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής από τον παραγωγό και την ολοκλήρωση της παράδοσης του νωπού ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο ή στη μονάδα επεξεργασίας – μεταποίησης επιτραπέζιας ελιάς. Η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής είναι υποχρεωτική ακόμη και όταν η παραγωγή είναι μηδενική και επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης. Πριν την οριστική υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής θα επιβεβαιώνονται τα στοιχεία που εμπεριέχονται σε αυτές όσον αφορά στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, καλλιεργούμενες ποικιλίες και στις αποδόσεις των ελαιοτεμαχίων. Πριν την υποβολή της δήλωσης συγκομιδής, όπου απαιτείται, θα γίνεται επικαιροποίηση των στοιχείων της ελαιοκομικής εκμετάλλευσης, ύστερα από αίτημα του ελαιοπαραγωγού, όπως αυτά είναι καταχωρισμένα στο “Ελαιοκομικό Μητρώο”. Την ευθύνη για την ορθή υποβολή της δήλωσης συγκομιδής φέρουν οι ελαιοπαραγωγοί ενώ ο έλεγχος και η επαλήθευση των στοιχείων τους θα πραγματοποιείται από τις αρμόδιες κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟΚ).
Οι κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟΚ) θα πραγματοποιούν παράλληλα ετησίως ελέγχους σε δείγμα τουλάχιστον 5% των δηλώσεων συγκομιδής, το οποίο προσδιορίζεται με βάση ανάλυση κινδύνου. Στην ανάλυση κινδύνου περιλαμβάνονται και οι περιπτώσεις υπότροπων υπόχρεων. Όταν οι ΔΑΟΚ διαπιστώνουν μη συμμορφώσεις με τις διατάξεις της παρούσας θα επιβάλλουν διοικητικά πρόστιμα, με βάση τις διαδικασίες του ν. 4235/2014 (Α 32), το ύψος των οποίων καθορίζεται στις παραγράφους 3 έως 6 της Απόφασης.
Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών έσπευσε να διευκρινίσει ότι από την εφαρμογή ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών εξαιρούνται αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ και φυσικά πρόσωπα που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες ευκαιριακά (συναλλαγές έως 10.000 ευρώ).
Μέχρι σήμερα, η εμπορεύσιμη πρώτη ύλη, δηλαδή ο ελαιόκαρπος, έφθανε στο ελαιοτριβείο με χειρόγραφο δελτίο προς ζύγισμα. Κι αν η προσπάθεια ψηφιακής παρακολούθησης της παραγωγής ελαιολάδου έχει μια λογική βάση, τόσο για τον περιορισμό της παράνομη διακίνησης προϊόντων, αλλά και του ελέγχου της μάστιγας της ελληνοποίησης ελαιολάδου, εντούτοις, το νέο μέτρο οδηγεί σε μια ακόμα σύγχυση τους αγρότες και κυρίως τους μικροκαλλιεργητές.
Με δεδομένο τον μεγάλο μέσο όρο ηλικίας των παραγωγών (που σύμφωνα με τα στοιχεία πλησιάζει τα 63 έτη) γίνεται αντιληπτό πόσο εφικτό είναι από τη στιγμή που έχει ολοκληρώσει ο παραγωγός τη συγκομιδή της ημέρας και θέλει να μεταφέρει τα σακιά ή τα καφάσια με τις ελιές στο ελαιοτριβείο για την έκθλιψη, να είναι υποχρεωμένος πρώτα να μπει από το κινητό ή το τάμπλετ του στο myData και να εκδώσει το απαραίτητο ψηφιακό δελτίο αποστολής. Πόσο μάλλον όταν ο ελαιόκαρπος συλλέγεται ειδικά σε περιοχές όπως η Κέρκυρα σε ημιορεινές απομακρυσμένες περιοχές, που δεν υπάρχει σήμα για ασύρματο ίντερνετ γεγονός που καθιστά ανέφικτο στην πράξη το μέτρο.
Επειδή, στο έδαφος της Ελλάδας καλλιεργούνται περισσότερα από 132 εκατομμύρια ελαιόδενδρα, από τα οποία παράγονται σε χρονιές κανονικές, περίπου 210.000 και 240.000 τόνοι ελαιόλαδο που αποτελεί κύριο στοιχείο της αγροτικής μας παραγωγής.
Επειδή, η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να μεριμνά για την στήριξη της αγροτικής παραγωγής και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των υποστηρικτικών υπηρεσιών των παραγωγών.
Επειδή, η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να παρέχει τον απαραίτητο υποστηρικτικό μηχανισμό για τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής και του ελαιοκάρπου ειδικά σε περιόδους κρίσης όπως αυτή που διανύουμε.
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
1. Με ποιον τρόπο σκοπεύει το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να εφαρμόσει τα μέτρα και τις διατάξεις της εν λόγω απόφασης ειδικά στο κομμάτι που αφορά τη διοικητική υποστήριξη των αρμόδιων Περιφερειακών τμημάτων των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας που παραμένουν υποστελεχωμένες και δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις των νέων αυτών μέτρων;
2. Είναι στις προθέσεις των αρμόδιων Υπουργείων να προχωρήσουν σε ουσιαστική ενίσχυση των περιφερειακών τμημάτων των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας ώστε να είναι εφαρμόσιμες τέτοιες πολιτικές;
3. Με δεδομένο ότι ο χρόνος προσαρμογής στα νέα δεδομένα είναι πολύ μικρός καθώς το νέο μέτρο θα ισχύσει, με βάση τις μέχρι τώρα οδηγίες της ΑΑΔΕ για τη νέα ελαιοκομική περίοδο (από τον Οκτώβριο του 2025) και δεν επαρκεί για να επιλυθούν τα σοβαρά προβλήματα που ανακύπτουν, είναι στις προθέσεις των αρμόδιων να χορηγηθεί κάποια παράταση για την οριστική εφαρμογή του;
4. Με ποια μέτρα και ποιες πρωτοβουλίες τα αρμόδια Υπουργεία σκοπεύουν να μεριμνήσουν για την ενημέρωση και υποστήριξη των ελαιοπαραγωγών ώστε να μην επωμιστούν στις πλάτες τους το βάρος του εκσυγχρονισμού της αγροτικής παραγωγής προσθέτοντας επιπλέον κόστος στην ήδη συρρικνωμένη απόδοση του προϊόντος;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Δημήτρης Μπιάγκης
Εμμανουήλ Χνάρης
Πάρις Κουκουλόπουλος
Απόστολος Πάνας
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
