Αγροτικές Ειδήσεις: Κατσίκες- πυροσβέστες: Η επαναστατική μέθοδος πρόληψης πυρκαγιών που αλλάζει την Ευρώπη

Βαθιά στις πλαγιές της Καταλονίας, εκεί όπου το δάσος συναντά τις ξεχασμένες περιφέρειες της ευρωπαϊκής πολιτικής πρόληψης, μια πομπή από κατσίκες γράφει αθόρυβα ένα διαφορετικό σενάριο για την προστασία της φύσης. Όχι με τεχνολογία, ούτε με drones και αλγόριθμους, αλλά με βήματα που μοιάζουν ασήμαντα και όμως χαράσσουν αντιπυρικές ζώνες μέσα στην αμέλεια ενός ολόκληρου συστήματος. Περίπου 300 κατσίκες – μαύρες, καφέ, πιτσιλωτές – ακολουθούν καθημερινά τη διαδρομή τους, σαν αποστολή χωρίς στρατηγείο, σε μια σιωπηλή αποστολή διαχείρισης κινδύνου.

Αυτό που ξεκίνησε ως χόμπι για τον Teixido, έναν πρώην εκπαιδευτή θαλάσσιων σπορ και σκι, έγινε εργαλείο πρόληψης και συγχρόνως φιλοσοφία ζωής. «Φροντίζεις μια ομάδα. Μαθαίνεις να παρατηρείς τη συμπεριφορά της. Μόνο που εδώ δεν έχεις ενήλικες ή παιδιά, έχεις ζώα  και το περιβάλλον είναι μέρος της σχέσης», λέει ο ίδιος, αναδεικνύοντας μια άτυπη μορφή περιβαλλοντικής διαμεσολάβησης, εκεί όπου οι θεσμοί καθυστερούν.

Η πιλοτική πρωτοβουλία που εφαρμόζεται στο Ματάρο, υπό την αιγίδα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, έχει ήδη χαρακτηριστεί επιτυχία από τους τοπικούς αιρετούς. Όμως η επιτυχία, σε τέτοια έργα, δεν μετριέται ούτε με κουδούνια ούτε με αναφορές σε δημοτικά συμβούλια. Η επιτυχία πρέπει να περνά από το φίλτρο της εμπειρικής τεκμηρίωσης, της επιστημονικής παρακολούθησης και του στοχαστικού ελέγχου των συνεπειών — ακόμη και των πιο ανεπαίσθητων. Γιατί και οι λύσεις που έρχονται “απ’ το χωράφι”, μπορούν να γεννήσουν νέα προβλήματα όταν αφήνονται εκτός θεσμικού πλαισίου.

Οι κατσίκες τρέφονται με τα ξερόχορτα, τα αγκάθια, τους θάμνους – όλα αυτά που η αστική πολιτική αγνοεί μέχρι να πάρουν φωτιά. Όμως το ερώτημα δεν είναι μόνο αν αυτό λειτουργεί, αλλά για πόσο και με ποιους όρους. Οι μετακινούμενοι ποιμένες αντιμετωπίζουν ήδη αυξημένη γραφειοκρατία, ασαφείς υγειονομικούς κανόνες, φορολογικές γκρίζες ζώνες και ένα διοικητικό σύστημα που δεν έχει αποφασίσει αν θα τους αναγνωρίσει ως εργαλείο πολιτικής ή ως γραφική εξαίρεση.

Κάθε επιλογή για την πρόληψη των πυρκαγιών, όταν δεν βασίζεται σε σοβαρή ανάλυση κόστους–αποτελεσματικότητας, κινδυνεύει να είναι μια αυταπάτη περιβαλλοντικής αυτάρκειας. Χωρίς ποσοτικοποιημένα δεδομένα, χωρίς συστηματική αξιολόγηση, χωρίς κατανόηση των οικολογικών επιπτώσεων, το κοπάδι κινείται στα όρια της καλής πρόθεσης και της θεσμικής μυωπίας.

Το ζήτημα δεν είναι αν οι κατσίκες είναι λύση. Το ζήτημα είναι αν το πολιτικό σύστημα έχει την ωριμότητα να ακούσει τη σοφία που αναδύεται από το χώμα, όχι ως φολκλόρ, αλλά ως κατεύθυνση αλλαγής. Οι κατσίκες δεν είναι σύγχρονα μηχανήματα, δεν έρχονται με GPS ή μετρητές απόδοσης. Όμως η ίδια η απουσία τεχνολογικής φανφάρας ίσως είναι η ισχυρότερη υπενθύμιση πως η ανθεκτικότητα δεν χτίζεται μόνο με χρήματα, αλλά και με ρυθμούς, με υπομονή, με βιωμένη γνώση.

Απέναντι στη βιασύνη των προγραμμάτων και των δελτίων τύπου, ο βραδύς ρυθμός ενός κοπαδιού που καθαρίζει το δάσος ίσως είναι η πιο ειλικρινής πολιτική πρόταση. Μια υπενθύμιση ότι η συνύπαρξη, και όχι η επέμβαση, είναι η αρχαιότερη και ίσως σοφότερη τεχνολογία διαχείρισης του τοπίου. Αρκεί να την κοιτάξουμε πέρα από την ειδησεογραφία – και να τη μεταφράσουμε σε πολιτική με διάρκεια, έλεγχο και θεσμική φροντίδα.

Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις

Σχετικά άρθρα:

Κίνητρα αξιοπρεπούς εξόδου της παλιάς φρουράς αγροτών με πριμ για τη μίσθωση της γης στη νέα ΚΑΠ Καινοτόμος μέθοδος ελέγχου ποιότητας για το ελαιόλαδο Μειώθηκε κατά 4,9% το ελληνικό ζωϊκό κεφάλαιο το 2024, αυξήθηκαν οι χοίροι Σε πόλεμο οι αγρότες από Σεπτέμβριο για τη νέα ΚΑΠ 2028 – 2034, κινητοποιήσεις κατά περικοπής επιδοτήσεων 20% συν πληθωρισμού