Αγροτικές Ειδήσεις: Η Ρωσία αναβιώνει το εμπόριο ανταλλαγής για να αποφύγει τις δυτικές κυρώσεις

Το παλιομοδίτικο εμπόριο ανταλλαγής βρίσκεται σε άνοδο στο εξωτερικό εμπόριο της Ρωσίας για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990, καθώς εταιρείες που επιδιώκουν να ξεγελάσουν τις δυτικές κυρώσεις ανταλλάσσουν σιτάρι με κινεζικά αυτοκίνητα και σπόρους λιναριού με οικοδομικά υλικά.

Ακόμα και καθώς η Ρωσία χτίζει θερμές σχέσεις με την Κίνα και την Ινδία, η επιστροφή του ανταλλακτικού εμπορίου δείχνει πόσο πολύ ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει διαστρεβλώσει τις εμπορικές σχέσεις για τον μεγαλύτερο παραγωγό φυσικών πόρων στον κόσμο, τρεις δεκαετίες μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 που οδήγησε στην οικονομική ενοποίηση της Ρωσίας με τη Δύση.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει περισσότερες από 25.000 διαφορετικές κυρώσεις στη Ρωσία για τον πόλεμο του 2022 στην Ουκρανία και την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, σε μια προσπάθεια να βυθίσουν την οικονομία της Ρωσίας, αξίας 2,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, και να υπονομεύσουν την υποστήριξη προς τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η Ουάσιγκτον έχει επίσης επιβάλει δασμούς στην Ινδία ως αντίδραση στο εμπόριο πετρελαίου της Νέου Δελχί με τη Ρωσία.

Ο Πούτιν δηλώνει ότι η ρωσική οικονομία έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες. Τα τελευταία δύο χρόνια, η οικονομία της Ρωσίας αναπτύχθηκε ταχύτερα από τις χώρες του G7, παρά τις προβλέψεις της Δύσης για κατάρρευση. Ο Πούτιν έχει διατάξει τις επιχειρήσεις και τους αξιωματούχους να αψηφήσουν τις κυρώσεις με κάθε δυνατό τρόπο.

Ωστόσο, υπάρχουν αυξανόμενα σημάδια πίεσης στην οικονομία, η οποία, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα, βρίσκεται τεχνικά σε ύφεση και πλήττεται από υψηλό πληθωρισμό.

Ορισμένα τιμωρητικά μέτρα – ιδίως η αποσύνδεση των ρωσικών τραπεζών από το σύστημα πληρωμών SWIFT το 2022 και οι προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον προς τις κινεζικές τράπεζες πέρυσι να μην υποστηρίξουν την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας – έχουν πυροδοτήσει φόβους για δευτερεύουσες κυρώσεις.

«Οι κινεζικές τράπεζες φοβούνται να συμπεριληφθούν σε λίστες κυρώσεων, στο πλαίσιο δευτερευουσών κυρώσεων, και γι’ αυτό δεν δέχονται χρήματα από τη Ρωσία», δήλωσε στο Reuters πηγή από την αγορά πληρωμών.

Αυτές οι ανησυχίες φαίνεται να βρίσκονται πίσω από την εμφάνιση των συναλλαγών ανταλλαγής, οι οποίες είναι πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστούν. Το 2024, το υπουργείο Οικονομίας της Ρωσίας εξέδωσε έναν 14σέλιδο «Οδηγό για τις συναλλαγές ανταλλαγής με το εξωτερικό», στον οποίο συμβουλεύει τις επιχειρήσεις για τον τρόπο χρήσης της μεθόδου αυτής προκειμένου να παρακάμψουν τις κυρώσεις. Προέτεινε ακόμη και τη δημιουργία μιας πλατφόρμας συναλλαγών που θα λειτουργούσε ως χρηματιστήριο ανταλλαγής.

«Οι συναλλαγές ανταλλαγής εξωτερικού εμπορίου επιτρέπουν την ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών με ξένες εταιρείες χωρίς την ανάγκη διεθνών συναλλαγών», ανέφερε το έγγραφο του υπουργείου, επικαλούμενο «συνθήκες περιορισμών κυρώσεων».

Μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχαν πολλά στοιχεία που να δείχνουν εμπορικό ενδιαφέρον για τέτοιες συναλλαγές. Ωστόσο, τον περασμένο μήνα, το Reuters ανέφερε ότι η κινεζική Hainan Longpan Oilfield Technology Co. επιδίωκε να ανταλλάξει χάλυβα και κράματα αλουμινίου με ναυτικούς κινητήρες.

Η εταιρεία δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.

Για το άρθρο αυτό, το Reuters μπόρεσε να εντοπίσει οκτώ τέτοιες συναλλαγές αγαθών σε είδος με βάση εμπορικές πηγές, δημόσιες δηλώσεις των τελωνειακών υπηρεσιών και δηλώσεις εταιρειών. Οι συναλλαγές δεν έχουν αναφερθεί προηγουμένως.

Αν και το πρακτορείο ειδήσεων δεν μπόρεσε να προσδιορίσει τη συνολική αξία ή τον όγκο του ανταλλακτικού εμπορίου στη ρωσική οικονομία λόγω της αδιαφάνειας των συναλλαγών, τρεις εμπορικές πηγές ανέφεραν ότι η πρακτική αυτή γίνεται όλο και πιο συχνή.

«Η αύξηση του ανταλλαγικού εμπορίου είναι ένα σύμπτωμα της αποδολαριοποίησης, της πίεσης των κυρώσεων και των προβλημάτων ρευστότητας μεταξύ των εταίρων», δήλωσε στο Reuters ο Maxim Spassky, γραμματέας του Γενικού Συμβουλίου της Ρωσο-Ασιατικής Ένωσης Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών, ενός φορέα του κλάδου. Ο Spassky ανέφερε ότι ο όγκος του ανταλλαγικού εμπορίου είναι πιθανό να αυξηθεί περαιτέρω.

Μία από τις εμπορικές πηγές, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας των πληροφοριών, δήλωσε ότι το σύστημα βοήθησε στην παράκαμψη των κυρώσεων που αποσυνδέουν τις ρωσικές τράπεζες από τις συναλλαγές σε δολάρια και ευρώ.

Τρεις αναλυτές δήλωσαν ότι μια πιθανή ένδειξη της κλίμακας του ανταλλακτικού εμπορίου ήταν η αυξανόμενη απόκλιση μεταξύ των στατιστικών εξωτερικού εμπορίου της κεντρικής τράπεζας και των δεδομένων της τελωνειακής υπηρεσίας, η οποία έφτασε τα 7 δισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.

Σε απάντηση σε αίτημα για σχόλιο, η τελωνειακή υπηρεσία της Ρωσίας επιβεβαίωσε ότι πραγματοποιήθηκαν ανταλλαγές με διάφορες χώρες «για ένα ευρύ φάσμα αγαθών». Ωστόσο, ανέφερε ότι ο αριθμός των συναλλαγών ανταλλαγής ήταν ασήμαντος σε σύγκριση με τον συνολικό όγκο των συμβάσεων εξωτερικού εμπορίου.

Το πλεόνασμα του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας τον Ιανουάριο-Ιούλιο μειώθηκε κατά 14% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, στα 77,2 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας. Οι εξαγωγές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μειώθηκαν κατά 11,5 δισεκατομμύρια δολάρια, φτάνοντας τα 232,6 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια, φτάνοντας τα 155,4 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η κυβέρνηση και η κεντρική τράπεζα αρνήθηκαν να συζητήσουν το θέμα της ανταλλαγής με το Reuters, αναφέροντας μόνο ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τέτοιες συναλλαγές, καθώς θα περιλαμβάνονταν στα συνολικά στοιχεία εάν είχαν δηλωθεί νόμιμα. Μια πηγή κοντά στην κυβέρνηση ανέφερε ότι η απόκλιση των στοιχείων μπορεί να οφείλεται σε διαφορές στη μεθοδολογία.

Αυτοκίνητα έναντι σιταριού 

Σε μια συναλλαγή που εντοπίστηκε από το Reuters από δύο εμπορικές πηγές, κινεζικά αυτοκίνητα ανταλλάχθηκαν με ρωσικό σιτάρι. Σύμφωνα με μία από τις πηγές, οι Κινέζοι εταίροι στη συναλλαγή ζήτησαν από τους Ρώσους ομολόγους τους να πληρώσουν με σιτάρι.

Οι Κινέζοι εταίροι αγόρασαν τα αυτοκίνητα στην Κίνα με γιουάν. Ο Ρώσος εταίρος αγόρασε σιτάρι με ρούβλια. Στη συνέχεια, το σιτάρι ανταλλά

Το Reuters δεν μπόρεσε να προσδιορίσει τους όγκους που ανταλλάχθηκαν, ούτε τον μηχανισμό με τον οποίο οι έμποροι αποφάσισαν την αξία των σιτηρών ή των αυτοκινήτων.

Σε δύο άλλες συναλλαγές, οι σπόροι λιναριού ανταλλάχθηκαν με αγαθά, όπως οικιακές συσκευές και οικοδομικά υλικά από την Κίνα, σύμφωνα με τελωνειακές δηλώσεις. Εμπειρογνώμονες με γνώση του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας ανέφεραν ότι μία από τις συναλλαγές λιναριού, η οποία καταχωρήθηκε σε δήλωση του 2024 από την τελωνειακή υπηρεσία της Ρωσίας στην περιοχή των Ουραλίων, εκτιμάται ότι είχε αξία περίπου 100.000 δολάρια.

Η Κίνα είναι σημαντικός εισαγωγέας ρωσικών σπόρων λιναριού, που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές διεργασίες και ως διατροφικό προϊόν.

Σε άλλες συναλλαγές, μεταλλικά στοιχεία παραδόθηκαν στην Κίνα σε αντάλλαγμα για μηχανήματα, κινεζικές υπηρεσίες ανταλλάχθηκαν με πρώτες ύλες και ένας ρωσικός εισαγωγέας αγόρασε αλουμίνιο για να πληρώσει μια κινεζική εταιρεία. Μία συναλλαγή έγινε με το Πακιστάν.

Ορισμένες συναλλαγές ανταλλαγής επέτρεψαν την εισαγωγή δυτικών αγαθών στη Ρωσία παρά τις κυρώσεις, σύμφωνα με δύο πηγές με γνώση των συναλλαγών, χωρίς να παρέχουν λεπτομέρειες για τα αγαθά.

Στο επιχειρηματικό φόρουμ Kazan Expo τον Αύγουστο, κινεζικές εταιρείες ανέφεραν τα ζητήματα διακανονισμού μεταξύ των προβλημάτων που εμποδίζουν την ανάπτυξη του διμερούς εμπορίου. Ο Xu Xinjing, πρόεδρος της Hainan Longpan Oilfield Technology Co., Ltd, δήλωσε ότι το εμπόριο ανταλλαγής θα μπορούσε να είναι μια λύση.

Μιλώντας στη διάσκεψη, ο Xu είπε ότι «στις τρέχουσες συνθήκες περιορισμένων πληρωμών», η ανταλλαγή παρείχε νέες ευκαιρίες για επιχειρήσεις στη Ρωσία και τις ασιατικές χώρες.

Το ανταλλακτικό εμπόριο δημιούργησε χάος τη δεκαετία του 1990 

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης τη δεκαετία του 1990, ο ανταλλακτικός εμπορικός συναλλαγματικός μηχανισμός σπέρνει το χάος στην οικονομία, καθώς δημιουργήθηκαν τεράστιες αλυσίδες συναλλαγών για τα πάντα, από ηλεκτρική ενέργεια και πετρέλαιο έως αλεύρι, ζάχαρη και μπότες, επιτρέποντας απάτες στις τιμές που έκαναν δύσκολο τον προσδιορισμό της αξίας και απέφεραν περιουσίες σε ορισμένους.

Εκείνη την εποχή, η έλλειψη ρευστού χρήματος, ο τεράστιος πληθωρισμός και οι επαναλαμβανόμενες υποτιμήσεις έκαναν την ανταλλαγή αγαθών ελκυστική. Σήμερα, υπάρχει άφθονο χρήμα, αλλά η ανταλλαγή αγαθών καθοδηγείται από την συνεχώς μεταβαλλόμενη πίεση της απειλής των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και της Κίνας.

Η Ρωσία υποστηρίζει ότι οι δυτικές κυρώσεις είναι παράνομες και η Κίνα τις έχει επικρίνει ως διακριτικές.

Η ανταλλαγή αγαθών δεν είναι η μόνη λύση. Ορισμένοι έμποροι έχουν χρησιμοποιήσει τους λεγόμενους «πράκτορες πληρωμών», οι οποίοι, έναντι αμοιβής, διευκολύνουν τις πληρωμές μέσω διαφόρων συστημάτων, αλλά τέτοιες συναλλαγές μπορεί να είναι επικίνδυνες.
Ένας άλλος τρόπος για την εκτέλεση πληρωμών είναι μέσω της κρατικής τράπεζας VTB της Ρωσίας, η οποία έχει υποκατάστημα στη Σαγκάη. Άλλοι χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα συνδεδεμένα με το δολάριο ΗΠΑ.

«Οι μικρές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν ενεργά τα κρυπτονομίσματα. Ορισμένες μεταφέρουν μετρητά, άλλες λειτουργούν μέσω αντισταθμίσεων, άλλες διαφοροποιούν τους λογαριασμούς τους σε διαφορετικές τράπεζες», δήλωσε ο Σεργκέι Πουτιατίνσκι, αντιπρόεδρος επιχειρήσεων και πληροφορικής της BCS, μιας κορυφαίας ρωσικής χρηματοπιστωτικής εταιρείας.

«Δεν υπάρχει ακόμη έτοιμη τεχνολογική λύση. Η οικονομία επιβιώνει και οι επιχειρήσεις εφαρμόζουν ταυτόχρονα 10-15 διαφορετικές μεθόδους πληρωμής», πρόσθεσε.

Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις

Σχετικά άρθρα:

Νέες διαπραγματεύσεις ΕΕ-ΗΠΑ εν μέσω παύσης δασμών ζητά η EuroCommerce Η αγορά ζητά 60% οριζόντια επιδότηση για τρακτέρ στα επόμενα Σχέδια Βελτίωσης Η αγροτική ασφάλιση στο επίκεντρο, αλλαγές ξανά στην αναθεώρηση ΚΑΠ Φθινόπωρο τα τρία νέα εργαλεία στήριξης για αγροτικές επενδύσεις με πριμ για αγορά γης, ευέλικτα μικροδάνεια