Φυτοκάλυψη στον ελαιώνα: περισσότερη γονιμότητα εδάφους και καλύτερη αξιοποίηση του νερού

Η εφαρμογή φυσικής φυτοκάλυψης στους ελαιώνες αποτελεί μία από τις πιο αποτελεσματικές πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης, καθώς βελτιώνει τη γονιμότητα του εδάφους και αυξάνει τη διαθεσιμότητα νερού για τα ελαιόδεντρα. Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη, η διαχείριση με αυθόρμητη βλάστηση, θρυμματισμό των κλαδεμάτων και εδαφοκάλυψη με κομμένο φυτικό υλικό οδηγεί σε σημαντική αύξηση της οργανικής ουσίας του εδάφους, σε σύγκριση με τη συμβατική κατεργασία.

Η έρευνα δείχνει ότι αυξάνονται τόσο ο συνολικός οργανικός άνθρακας όσο και ο χουμικός άνθρακας, στοιχεία καθοριστικά για τη μακροχρόνια γονιμότητα και τη βιολογική ισορροπία του εδάφους. Αντίθετα, η συστηματική κατεργασία, που συχνά εφαρμόζεται σε ξηρικούς ελαιώνες, αλλοιώνει τη δομή του εδάφους και μειώνει την ικανότητά του να απορροφά και να αποθηκεύει το νερό της βροχής.

Τα αποτελέσματα της μελέτης

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Κέντρου Αγροβιολογίας και Εδαφολογίας (Cra-Abp) της Φλωρεντίας και του Πανεπιστημίου της Basilicata, σε ελαιώνα της περιοχής Ferrandina (Matera), με ώριμα ελαιόδεντρα ποικιλίας Maiatica, διαμορφωμένα σε κύπελλο και φυτεμένα σε αποστάσεις περίπου 8×8 μέτρων.

Συγκρίθηκαν δύο συστήματα διαχείρισης:

• Συμβατικό σύστημα, με επιφανειακή κατεργασία του εδάφους στα 10 εκ., έντονο κλάδεμα κάθε δύο ή περισσότερα χρόνια και απομάκρυνση των κλαδεμάτων.
• Βιώσιμο σύστημα, με φυσική φυτοκάλυψη, τουλάχιστον δύο κοπές φυτικής βλάστησης ετησίως, θρυμματισμό και παραμονή των κλαδεμάτων στο χωράφι, καθώς και ελαφρύ ετήσιο κλάδεμα.

Κατά τη διάρκεια τριών ετών, τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι η φυτοκάλυψη συμβάλλει ουσιαστικά στη συσσώρευση άνθρακα στο έδαφος και στη βελτίωση της εδαφικής δομής.

Φυτοκάλυψη και συγκράτηση νερού στο έδαφος

Στο συμβατικό σύστημα, η μακροπορώδης δομή του εδάφους μειώνεται σημαντικά με το βάθος, πέφτοντας κάτω από το κρίσιμο όριο του 5%, όριο κάτω από το οποίο το έδαφος χαρακτηρίζεται ως συμπαγές. Αντίθετα, στο έδαφος με φυτοκάλυψη, οι πόροι κατανέμονται πιο ομοιόμορφα σε όλο το εδαφικό προφίλ.

Αυτό έχει άμεση επίδραση στη διαχείριση του νερού. Στο σύστημα με φυτοκάλυψη, το νερό της βροχής διεισδύει ευκολότερα και κινείται σε μεγαλύτερο βάθος, χωρίς να συναντά συμπαγή στρώματα. Στο συμβατικό σύστημα, η μειωμένη διηθητικότητα, η επιφανειακή κρούστα και το συμπαγές στρώμα στο βάθος της κατεργασίας περιορίζουν την αποθήκευση νερού και ευνοούν φαινόμενα υποβάθμισης, όπως η διάβρωση.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι το σύστημα με φυτοκάλυψη καταφέρνει να αποθηκεύσει περισσότερες ποσότητες νερού στα πρώτα δύο μέτρα του εδάφους. Οι φθινοπωρινές και χειμερινές βροχοπτώσεις συγκρατούνται σε βάθη 100–200 εκ., όπου το νερό παραμένει διαθέσιμο για τα ελαιόδεντρα με βαθύ ριζικό σύστημα κατά την περίοδο της αυξημένης υδατικής ζήτησης.

Η φυτοκάλυψη, επομένως, αναδεικνύεται ως βασικό εργαλείο για τη βιώσιμη ελαιοκαλλιέργεια, ιδιαίτερα σε περιοχές με περιορισμένους υδατικούς πόρους και αυξανόμενες πιέσεις από την κλιματική αλλαγή.

Πηγή: olivonews.it

Σχετικά άρθρα:

Αγροτικές Καλλιέργειες: Σήμανση “προβληματικών” φυτών ακτινιδίων, μια Καλλιεργητική διαχείριση με μεγάλη πρακτική άξία Άνευ προηγουμένου το φιάσκο στα Βιολογικά, να πληρωθούν οι σωστοί Ορόσημο η Τρίτη για την έναρξη πληρωμών του 2025, μεταβατικό σύστημα φέτος Ετήσιο όφελος έως 880 ευρώ για συνταξιούχους από το 2026