Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους – Τίθεται σε ισχύ η πρώτη νομοθεσία για το έδαφος
Η υποβάθμιση του εδάφους αποτελεί πρόβλημα σε κάθε χώρα της ΕΕ, με το 60-70% των εδαφών να βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση.
Ο πρώτος νόμος της ΕΕ για την παρακολούθηση και την ανθεκτικότητα του εδάφους τίθεται σε ισχύ στις 16 Δεκεμβρίου, ένα τεράστιο ορόσημο που θα συμβάλει στην αποκατάσταση της υγείας του εδάφους.
Τα υγιή εδάφη είναι απαραίτητα για τη γεωργική παραγωγικότητα, την αντοχή στα παράσιτα και τη διατροφική ποιότητα και ασφάλεια των τροφίμων, που είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και κερδοφορία του γεωργικού τομέα. Η υποβάθμιση του εδάφους αποτελεί πρόβλημα σε κάθε χώρα της ΕΕ. Το 60-70% των εδαφών βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση, κοστίζοντας στην ΕΕ πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο – περισσότερο από το συνολικό ΑΕΠ χωρών όπως η Λετονία και η Κύπρος.
Ο νόμος για την παρακολούθηση του εδάφους εξετάζει όλες τις πτυχές της υποβάθμισης του εδάφους, από τη διάβρωση και τη συμπίεση έως τη ρύπανση και τη σφράγιση του εδάφους. Εφαρμόζεται σε όλα τα εδάφη, συμπεριλαμβανομένων των δασών, των γεωργικών εκτάσεων και των αστικών περιοχών.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρακολουθούν και να αξιολογούν την υγεία του εδάφους, με τη νέα νομοθεσία να προσφέρει σημαντική ευελιξία, ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να προσαρμόσουν την απαίτηση αυτή στις τοπικές τους συνθήκες.
Θα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανοτήτων και μιας ολοκαίνουργιας πύλης δεδομένων για την υγεία του εδάφους. Η Επιτροπή έχει ήδη δημοσιεύσει οδηγό σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που είναι ήδη διαθέσιμες σε επίπεδο ΕΕ και θα συνεχίσει να αξιολογεί περαιτέρω κενά και ανάγκες.
Η οδηγία παρέχει στήριξη στους γεωργούς και τους διαχειριστές του εδάφους για τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους. Επιπλέον, οι αρχές μετριασμού της κατάληψης γης θα συμβάλουν στην προστασία του εδάφους —ιδίως της γεωργικής γης— και των πολλαπλών υπηρεσιών που παρέχει, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας.
Ο νόμος δεν θέτει δεσμευτικούς στόχους, δεν απαγορεύει δραστηριότητες ή δεν ζητά νέες διαδικασίες αδειοδότησης, ούτε προσκρούει στις εθνικές αρμοδιότητες στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού.
Προτείνει επίσης μια λύση στο μακροχρόνιο ζήτημα των μολυσμένων τοποθεσιών στην ΕΕ. Σε περίπτωση μη αποδεκτών κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον, θα πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα μείωσης του κινδύνου. Οι σχετικές πληροφορίες σχετικά με αυτούς τους χώρους θα πρέπει να διατίθενται στο κοινό, δωρεάν.
Η νέα οδηγία θα βελτιώσει τις γνώσεις σχετικά με την υγεία του εδάφους και θα βελτιώσει την ανθεκτικότητα του εδάφους, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα και την επισιτιστική ασφάλεια.
Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους
Η Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους (World Soil Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Δεκεμβρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης των Επιστημών Εδάφους (IUSS), με στόχο να τονίσει τη σπουδαιότητα του εδάφους ως κρίσιμου συστατικού του φυσικού συστήματος και τη συμβολή του στην ανθρώπινη ευημερία. Κάθε λεπτό που περνά το έδαφος υφίσταται ασφυξία, μόλυνση, εκμετάλλευση, δηλητηρίαση, κακομεταχείριση, κατανάλωση. Η υπεράσπιση του εδάφους με τους νόμους είναι ο πρώτος τρόπος για να προστατευθούν οι άνθρωποι, τα φυτά, τα ζώα. Χωρίς ένα υγιές και ζωντανό έδαφος δεν υπάρχει μέλλον. Το υγιές και ζωντανό έδαφος μας προστατεύει από τις περιβαλλοντικές καταστροφές, από τις κλιματικές αλλαγές, από τα δηλητήρια στο πιάτο μας.
Χωρίς υγιέστερα εδάφη και βιώσιμη διαχείριση της γης και του εδάφους, δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση, να παράγουμε αρκετά τρόφιμα και να προσαρμοστούμε στο μεταβαλλόμενο κλίμα. Η απάντηση ενδεχομένως να βρίσκεται στη διατήρηση και την αποκατάσταση βασικών οικοσυστημάτων, καθώς και στο να επιτρέπουμε στη φύση να δεσμεύει άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Μετά τους ωκεανούς, το έδαφος είναι η δεύτερη μεγαλύτερη φυσική καταβόθρα άνθρακα, υπερέχοντας των δασών και των λοιπών ειδών βλάστησης όσον αφορά την ικανότητά του να δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα. Αυτά τα δεδομένα μας υπενθυμίζουν πόσο μεγάλη σημασία έχουν τα υγιή εδάφη, όχι μόνο για την παραγωγή τροφίμων μας, αλλά και για τις προσπάθειές μας να αποτρέψουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η συνεχής μείωση της υγρασίας του εδάφους μπορεί να εντείνει την ανάγκη άρδευσης στη γεωργία και να οδηγήσει σε μικρότερες σοδειές, ακόμη και σε ερημοποίηση, με πιθανώς δραματικές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων.
Οι μεταβολές στις εποχικές θερμοκρασίες μπορούν επίσης να μεταβάλουν τους ετήσιους κύκλους των φυτών και των ζώων, οδηγώντας σε μικρότερες σοδειές.
Για παράδειγμα, η άνοιξη μπορεί να έρχεται νωρίτερα και τα δέντρα μπορεί να ανθίζουν προτού οι επικονιαστές γονιμοποιήσουν τα άνθη τους μεταφέροντας τη γύρη. Με την αναμενόμενη αύξηση του πληθυσμού, η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων πρέπει να αυξηθεί και όχι να μειωθεί.
Η ανάγκη για αύξηση της παραγωγής συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη διατήρηση του εδάφους σε υγιή κατάσταση και τη βιώσιμη διαχείριση των γεωργικών εκτάσεων.
Παράλληλα, υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για βιοκαύσιμα και άλλα προϊόντα με βάση φυτά λόγω της επείγουσας ανάγκης για αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων και αποτροπή των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επίσης, στην έκθεση του ΕΟΠ σχετικά με τις επιπτώσεις και την ευπάθεια επισημαίνονται και άλλες επιπτώσεις στο έδαφος που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της διάβρωσης, η οποία μπορεί να επιταχυνθεί από ακραία κλιματικά φαινόμενα, όπως έντονη βροχόπτωση, ξηρασία, κύματα καύσωνα και καταιγίδες.
Πέραν του ότι προκαλεί την απώλεια εκτάσεων γης, η άνοδος της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων ενδέχεται να επιφέρει μεταβολές στο έδαφος σε παράκτιες περιοχές ή να μεταφέρει ρύπους, μεταξύ άλλων και αλάτι, από τη θάλασσα. Όσον αφορά τη χρήση της γης, η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να αχρηστεύσει ή να καταστήσει λιγότερο παραγωγικές ορισμένες γεωργικές εκτάσεις.
Το υγιές έδαφος μας δίνει καθαρό αέρα και νερό, καλλιέργειες και δάση, παραγωγικούς βοσκότοπους, ποικίλα άγρια ζώα και όμορφα τοπία.
Το κάνει εκτελώντας πέντε βασικές λειτουργίες:
Ρύθμιση του νερού – Το έδαφος βοηθά στη διαχείριση του νερού της βροχής, του χιονιού και άρδευσης. Νερό και διαλυμένες ουσίες ρέουν πάνω από τη γη ή/και μέσα από το έδαφος.
Διατήρηση της ζωής των φυτών και των ζώων – Η ποικιλομορφία και η παραγωγικότητα των έμβιων εξαρτώνται από το έδαφος.
Φιλτράρισμα και αποθήκευση πιθανών ρύπων – Τα ορυκτά και τα μικρόβια στο έδαφος είναι υπεύθυνα για το φιλτράρισμα, την αποθήκευση, την αποικοδόμηση, την ακινητοποίηση και την αποτοξίνωση οργανικών και ανόργανων υλικών, συμπεριλαμβανομένων βιομηχανικών και δημοτικών υποπροϊόντων και ατμοσφαιρικών αποθέσεων.
Πολύτιμα θρεπτικά συστατικά – Ο άνθρακας, το άζωτο, ο φώσφορος και πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά αποθηκεύονται, μετασχηματίζονται και ανακυκλώνονται στο έδαφος.
Φυσική σταθερότητα και υποστήριξη – Η δομή του εδάφους παρέχει ένα μέσο για τις ρίζες των φυτών. Τα εδάφη παρέχουν επίσης υποστήριξη για ανθρώπινες δομές και προστασία για αρχαιολογικούς θησαυρούς.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.




