ΟΣΔΕ: Στον τόπο το χορό ο ΟΠΕΚΕΠΕ, αγχωμένες προτάσεις από την ΕΘΕΑΣ

Με επιστολή της προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, την Διαχειριστική Αρχή και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, η ΕΘΕΑΣ ζητά την άμεση πραγματοποίηση συνάντησης για τη συζήτηση και υιοθέτηση των προτάσεων της, πριν την έναρξη του ΟΣΔΕ 2025.  Σύμφωνα με την ΕΘΕΑΣ, η υποδομή του ΟΣΔΕ πρέπει να είναι φιλική προς τους χρήστες αγρότες, ενώ η περιορισμένη προσβασιμότητα πρέπει να ξεπεραστεί. Η πρόσβαση θα πρέπει να γίνει ανοιχτή μέσω api, τόσο για τους αγρότες και τους Συνεταιρισμούς, όσο και για τους φορείς του αγροδιατροφικού τομέα, με σκοπό τη διευκόλυνσή τους. 

Οι 7 προτάσεις ΕΘΕΑΣ

1.Αναθεώρηση του μεγάλου αριθμού των δικαιολογητικών που υποβάλλονται και αυτόματη άντληση στοιχείων από την ΑΑΔΕ και άλλους φορείς (ΟΠΕΚΕΠΕ, ΥΠΑΑΤ, ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ, ΜΗΤΡΩΑ κλπ.) για τη μείωση της γραφειοκρατίας, της ταλαιπωρίας και του κόστους των αγροτών.

Η πολυπλοκότητα της αίτησης ΟΣΔΕ, επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την πληθώρα αντιγράφων δικαιολογητικών, που στη συνέχεια ψηφιοποιούνται (scan), πρακτικά άχρηστα για τον έλεγχο, εφόσον ο έλεγχος της εγκυρότητας των δηλώσεων ΟΣΔΕ, με τέτοια δικαιολογητικά είναι οπτικός. Σκοπός είναι η μείωση της δυσκολίας της αίτησης ΟΣΔΕ, ώστε αυτή να γίνει απλούστερη, ταχύτερη και πιο αξιόπιστη. Για να επιτευχθεί αυτό επιδιώκεται η ψηφιακή διασύνδεση, με αυτόματη άντληση στοιχείων, από την ΑΑΔΕ, το Κτηματολόγιο – με την προϋπόθεση εξαιρέσεων για τις περιοχές που δεν έχει ολοκληρωθεί – και άλλα ψηφιακά μητρώα του δημοσίου και των οργανισμών του. Με αυτό τον τρόπο, θα μειωθεί και το κόστος υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ.

2.Έκδοση των αποφάσεων και των οδηγιών με ενσωματωμένες τις αλλαγές, πριν την έναρξη της υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ, και προσαρμογή της Αίτησης σε αυτές. Ενημέρωση για τα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης κάθε δικαιούχου παραγωγού. 

Σημαντικά προβλήματα τόσο το 2022, 2023, όσο και το 2024 δημιουργήθηκαν από το γεγονός ότι η έκδοση των αποφάσεων και των εγκυκλίων έγινε αρκετά μετά την έναρξη της διαδικασίας υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ και οι παραγωγοί πρέπει να γνωρίζουν επακριβώς τι ισχύει ώστε να αποφεύγονται τα λάθη και κυρίως οι αδικαιολόγητες ποινές από ελλείψεις. Επίσης, έτσι θα αποφεύγεται και το κόστος από δαπάνες που προβαίνουν οι παραγωγοί, χωρίς να γνωρίζουν εάν οι εκτάσεις που δηλώνονται, οι συνδεμένες ενισχύσεις ή τα οικολογικά σχήματα σε αυτές, είναι επιλέξιμες για ενίσχυση. Για τον λόγο αυτό να μην γίνονται τροποποιήσεις των δηλώσεων ΟΣΔΕ ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η υποβολή τους, αλλά οι όποιες αλλαγές να γίνονται μια φορά στο τέλος με e-mail των τροποποιήσεων απευθείας στα ΚΥΔ για να οργανώνονται αποτελεσματικά οι διορθώσεις και να μην γίνονται επανειλημμένες επισκέψεις από τους αγρότες για κάθε διόρθωση ή τροποποίηση. Θα πρέπει επίσης να είναι δυνατή και εύκολα και άμεσα προσβάσιμη η δυνατότητα έκδοσης των δικαιωμάτων του κάθε δικαιούχου, στοιχείο καθοριστικό των δικαιωμάτων του στις ενισχύσεις, καθώς και στην παρακολούθηση των μεταβολών τους. Το στοιχείο αυτό συμβάλει στην καλύτερη ενημέρωση των αγροτών καθώς και στην διαφάνεια.

3.Προσυμπλήρωση των αιτήσεων ΟΣΔΕ 2025 και ενεργοποίηση της πρόβλεψης του κοινοτικού κανονισμού αυτόματης υποβολής των αιτήσεων ΟΣΔΕ, με χαρακτηρισμό τους κατά την περίπτωση ως δυνητικά έτοιμη για υποβολή.

Με βάση τον κοινοτικό κανονισμό 2016/2021 και συγκεκριμένα το άρθρο 69 «Σύστημα υποβολής αιτήσεων με βάση γεωχωρικά στοιχεία και με βάση τα ζώα» και όσα αναφέρονται στην παράγραφο 3 αυτού του άρθρου «Τα κράτη μέλη προσυμπληρώνουν τις αιτήσεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου με πληροφορίες από τα συστήματα που αναφέρονται στο άρθρο 66 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) και στα άρθρα 68, 70, 71 και 73 ή από οποιαδήποτε άλλη σχετική δημόσια βάση δεδομένων.» Επίσης στο ίδιο άρθρο 69 προβλέπεται και η διαδικασία αυτόματης υποβολής των αιτήσεων ενεργοποίησης δικαιωμάτων ενίσχυσης και συγκεκριμένα στο άρθρο 69, 4η και 5η παράγραφος του κανονισμού 2116/2021 : «4. Τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν σύστημα αυτόματης υποβολής αιτήσεων και να αποφασίσουν ποιες από τις αιτήσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 καλύπτει. 5. Εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να χρησιμοποιήσει αυτόματο σύστημα υποβολής αιτήσεων, δημιουργεί σύστημα το οποίο παρέχει τη δυνατότητα στη διοίκηση να καταβάλλει τις πληρωμές στους δικαιούχους βάσει των υφιστάμενων στοιχείων που περιλαμβάνονται στις επίσημες μηχανογραφικές βάσεις δεδομένων. Όταν έχει επέλθει αλλαγή, τα υφιστάμενα στοιχεία συμπληρώνονται με πρόσθετα στοιχείο, εφόσον είναι αναγκαίο, για να καλυφθεί η εν λόγω αλλαγή. Τα υφιστάμενα στοιχεία και τα συμπληρωματικά στοιχεία που διατίθενται μέσω του αυτόματου συστήματος υποβολής αιτήσεων επιβεβαιώνονται από τον δικαιούχο.» Με αυτό τον τρόπο που είναι καθόλα και απόλυτα εφικτός με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες της πληροφορικής (ΑΙ) μπορούν να:

• Προσδιορισθούν οι αιτήσεις ΟΣΔΕ που ΔΕΝ παρουσιάζουν μεταβολές από την μια χρονιά στην άλλη, λόγω σταθερότητας των δηλούμενων στοιχείων των εκμεταλλεύσεων (ελιές, αμπέλια, άλλα οπωροφόρα δέντρα κλπ.).
• Επισημανθούν μετά από επεξεργασία από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και να λάβουν την ένδειξη «Δυνατότητα άμεσης υποβολής» από την ίδιο τον παραγωγό ή το ΚΥΔ με μια απλή εντολή.
• Μην συνεπάγονται κόστος για τους αγρότες, εφόσον μπορούν μόνοι τους να προβαίνουν στην υποβολή της αίτησης μέσω της online εφαρμογής υποβολής. Η υιοθέτηση αυτής της αλλαγής είναι ακριβώς το ανάλογο της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων που λειτουργεί η ΑΑΔΕ με επιτυχία. Με αυτό τον τρόπο, σημαντικός αριθμός, ιδίως των μικροκαλλιεργητών, θα υποβάλει άμεσα τις αιτήσεις του, ώστε τα ΚΥΔ να αφιερωθούν σε αιτήσεις με σημαντικές και σύνθετες μεταβολές για να εξοικονομηθεί χρόνος και φυσικά κόστος. Για μικρές αλλαγές που τυχόν χρειαστούν σε ορισμένες από τις αιτήσεις που θα χαρακτηρισθούν με «Δυνατότητα άμεσης υποβολής» θα υπάρξει, μετά την ολοκλήρωσή της υποβολής τους, σύντομο διάστημα διορθώσεων.

1. Άνοιγμα του ΟΣΔΕ με βελτιωμένες λειτουργίες και διαλειτουργικότητες στο gov.gr για τις online αιτήσεις ΟΣΔΕ και δυνατότητα πρόσβασης των Συνεταιρισμών και των Ομάδων Παραγωγών σε αναγκαία στοιχεία του ΟΣΔΕ των μελών τους.

Με βάση τον κοινοτικό κανονισμό, το κράτος μέλος είναι υποχρεωμένο να δώσει διαλειτουργική πρόσβαση σε api για την διευκόλυνση των παραγωγών, των οργανώσεών τους, καθώς και των φορέων που μπορούν να τους υποβοηθούν ή να προσφέρουν υπηρεσίες στους αγρότες. Το 2024 δεν λειτούργησε καμία τέτοια διαλειτουργικότητα. Επίσης, πρέπει να αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας του ΟΣΔΕ που αγνοεί το καταστατικό των Συνεταιρισμών, σε αντίθεση με την ΑΑΔΕ όπου διάφορες εργασίες των μελών μπορούν και διεκπεραιώνονται. Οι Συνεταιρισμοί και οι Ομάδες Παραγωγών θα πρέπει με την ελεύθερη πρόσβαση στην χρήση της online εφαρμογής και την καταχώριση του ΑΦΜ του μέλους τους, παραγωγού, (όπως γίνεται κατ’ αναλογία με την έκπτωση κατά 50% του φόρου από την ΑΑΔΕ για τα μέλη τους) να υποβάλουν τις αιτήσεις ΟΣΔΕ. Το σχετικό μητρώο είναι έτοιμο καθώς είναι αυτό που αποστέλλεται από το ΥΠΑΑΤ στο Υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ ετησίως, και συνεπώς μπορεί ΑΜΕΣΑ να εφαρμοσθεί. Η μόνη τροποποίηση που πρέπει να γίνει στην αίτηση ΟΣΔΕ είναι η προσθήκη πεδίου για την προεπιλογή.

5.Συνδεδεμένες ενισχύσεις και Οικολογικά Σχήματα.

Με το ΟΣΔΕ 2025 μπορούν να επιλυθούν τα προβλήματα που παρουσιάζονται στις δύο κατηγορίες αυτών των ενισχύσεων, κυρίως με την διευκρίνιση των προϋποθέσεων και των παραστατικών που απαιτούνται. Τα προβλήματα θα μειωθούν με δύο βελτιώσεις. I. II. Αναγνώριση όλων των δικαιολογητικών που σχετίζονται με φορολογικά παραστατικά όπου θα αντλούνται αυτόματα από την ΑΑΔΕ και ο έλεγχος θα είναι πιο άμεσος και ουσιαστικός, προς αποφυγήν των καθυστερήσεων και της άσκοπης σπατάλης χρόνου που αυξάνει το κόστος. Δημιουργία μητρώων από τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ κυρίως για εφόδια που χρησιμοποιούνται είτε στα οικολογικά σχήματα, είτε είναι κατάλληλα για το εκάστοτε οικολογικό σχήμα, ως προς αποφυγήν της παραπλάνησης των δικαιούχων για την χρήση τους, που αργότερα τους καθιστά μη επιλέξιμους για την καταβολή των ενισχύσεων.

6.Οριοθέτηση της λειτουργίας των ΚΥΔ για την αποφυγή αδικαιολόγητων χρεώσεων από τα ΚΥΔ αλλά από άλλους τρίτους φορείς.

Τα προβλήματα από το επιπλέον κόστος που υπήρξε για τους αγρότες από τις αδικαιολόγητες χρεώσεις των ΚΥΔ πρέπει να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο της εποπτείας τους από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Το κόστος της Ενιαίας Δήλωσης ΟΣΔΕ είναι ενιαίο και αυτό θα πρέπει να αναρτάται από όλα τα ΚΥΔ για να γνωρίζουν οι αγρότες ποιο είναι το πραγματικό κόστος υποβολής της και τι περιλαμβάνει. Τα οικολογικά σχήματα, όπου παρουσιάσθηκαν σοβαρά θέματα ύψους χρεώσεων, είναι μέρος της αίτησης ΟΣΔΕ και όχι ξεχωριστή αίτηση ενίσχυσης και αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο για την λειτουργία των ΚΥΔ. Επίσης θα πρέπει να δίνεται στον παραγωγό αναλυτική κατάσταση χρεώσεων τρίτων, γιατί το 2023 και 2024 παρουσιάσθηκε σημαντικό θέμα χρέωσης παραγωγών με παλαιότερες εκχωρήσεις ή συμβάσεις για έκδοση πιστοποιητικών για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης παλαιότερων ετών που δεν είχαν καμία σχέση με τα οικολογικά σχήματά της ή άλλες δράσεις της νέας ΚΑΠ. 

7.Δημοσιοποίηση και εξαγωγή στατιστικών στοιχείων από την υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ κάθε έτους.

Είναι επιβεβλημένο να υπάρχουν δημόσια τα συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία των δηλώσεων ΟΣΔΕ κάθε έτους συμπεριλαμβανομένων των εκτάσεων που καλλιεργούνται καθώς και των ζώων που δηλώνονται. Η χρήση των δημόσιων στοιχείων αυτών, αναμφίβολα είναι εύκολη με τις δυνατότητες της πληροφορικής, ενώ είναι στοιχεία σημαντικά και αναγκαία για τους απασχολούμενους με την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα στην χώρα μας. Η άντληση αυτών των στοιχείων πρέπει και μπορεί να γίνεται με μορφή εφαρμογών api όπως προαναφέρθηκε και έχει ζητηθεί τόσο από την ΕΘΕΑΣ, όσο και από κοινού μαζί με πολλούς επαγγελματικούς φορείς4 που προσφέρουν υπηρεσίες ή εφόδια στους αγρότες και τους είναι απαραίτητα για στοιχειώδη προγραμματισμό και αποτελεσματική διαχείριση πόρων (Αρδευτικό Νερό), εφοδίων και εξοπλισμού.

Σχετικά άρθρα:

Επενδύσεις και αποζημιώσεις η στρατηγική ΥπΑΑΤ για τη γεωργία Ημέρα κρίσεως για βαμβάκι και καλαμπόκι η 2α Απριλίου, στο φως οι δασμοί των ΗΠΑ Καθολικό στο Νότο, και όχι ελληνικό το πρόβλημα ζύγισης τον αλιευμάτων λέει ο Κέλλας Πάνω από 10 ευρώ αρνί και κατσίκι ενόψει Πάσχα, δεν καλύπτονται οι παραγγελίες