Κλιματικός στόχος για το 2040: Συμφωνία για μείωση των εκπομπών κατά 90%

Η Προεδρία του Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με την τροποποίηση του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα, θεσπίζοντας δεσμευτικό ενδιάμεσο κλιματικό στόχο για το 2040 για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Ο νέος αυτός στόχος αποτελεί κρίσιμο βήμα προς τον μακροπρόθεσμο στόχο της ΕΕ για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

Η συμφωνία καθορίζει επίσης ορισμένους τομείς ευελιξίας για τη στήριξη της επίτευξης του στόχου για το 2040 και διάφορα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται στο πλαίσιο για το κλίμα μετά το 2030. Αυτές θα κατευθύνουν τις μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής ώστε να μπορέσει η ΕΕ να επιτύχει τον στόχο για το 2040, βοηθώντας παράλληλα την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τους πολίτες καθ’ όλη τη διάρκεια της μετάβασης.

Η συμφωνία επιβεβαιώνει επίσης ότι και οι δύο συννομοθέτες υποστηρίζουν την αναβολή της έναρξης εφαρμογής του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές (ΣΕΔΕ2) κατά ένα έτος.

Κύρια στοιχεία της συμφωνίας

Η συμφωνία των συννομοθετών περιλαμβάνει:

▪ τον καθορισμό δεσμευτικού στόχου μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, όπως προτείνεται από την Επιτροπή

▪ περαιτέρω αποσαφήνιση και προσθήκες στις δυνατότητες ευελιξίας που προτείνει η Επιτροπή, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη συμβολή διεθνών πιστωτικών μορίων άνθρακα υψηλής ποιότητας στον στόχο, τον ρόλο των εγχώριων μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ και την ενισχυμένη ευελιξία εντός και μεταξύ τομέων και μέσων.

▪ περαιτέρω ανάπτυξη των αρχών του ευνοϊκού πλαισίου για την κλιματική αρχιτεκτονική μετά το 2030, με έμφαση στην ανταγωνιστικότητα, την απλούστευση, την κοινωνική δικαιοσύνη και τις εθνικές συνθήκες, την ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική προσιτότητα, τη στήριξη της καινοτομίας και των επενδύσεων, τη ρεαλιστική συμβολή των απορροφήσεων άνθρακα στην επίτευξη του συνολικού στόχου και τη διατήρηση, τη διαχείριση και την ενίσχυση των φυσικών καταβοθρών μακροπρόθεσμα

▪ ενίσχυση του μηχανισμού επανεξέτασης, μεταξύ άλλων με τακτική αξιολόγηση της προόδου που σημειώνεται προς την επίτευξη των στόχων για την ανταγωνιστικότητα, τις τιμές της ενέργειας και το επίπεδο των καθαρών απορροφήσεων, καθώς και απαίτηση από την Επιτροπή να προτείνει αναθεωρήσεις του νομοθετήματος για το κλίμα ή πρόσθετα μέτρα, όπου απαιτείται, προκειμένου να ενισχυθεί το ευνοϊκό πλαίσιο

▪ αναβολή της έναρξης του ΣΕΔΕ της ΕΕ2 κατά ένα έτος, από το 2027 στο 2028

Ρόλος των διεθνών πιστωτικών μορίων

Η προσωρινή συμφωνία περιλαμβάνει μια ισορροπημένη προσέγγιση όσον αφορά τον ρόλο των διεθνών πιστωτικών μορίων άνθρακα στο πλαίσιο για το κλίμα μετά το 2030. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να επιτρέψουν, από το 2036 και μετά, τη χρήση διεθνών πιστωτικών μορίων υψηλής ποιότητας για την επαρκή συμβολή στην επίτευξη του στόχου για το 2040, έως και 5% των καθαρών εκπομπών της ΕΕ το 1990. Αυτό αντιστοιχεί στην επίτευξη μειώσεων των εγχώριων εκπομπών κατά 85 % έως το 2040. Μπορεί επίσης να θεσπιστεί πιλοτική φάση για την περίοδο 2031-2035 για τη στήριξη της ανάπτυξης μιας διεθνούς πιστωτικής αγοράς υψηλής ακεραιότητας.

Επιπλέον, οι συννομοθέτες θεσπίζουν πρόσθετες διασφαλίσεις για να καθοδηγήσουν την Επιτροπή στην προετοιμασία των μελλοντικών κανόνων σχετικά με τη χρήση διεθνών πιστωτικών μορίων στο πλαίσιο της αρχιτεκτονικής για το κλίμα μετά το 2030, ώστε να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των πιστωτικών μορίων. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο συμπλήρωσης των κριτηρίων που ορίζονται στη συμφωνία του Παρισιού κατά τη θέσπιση των κανόνων για τα διεθνή πιστωτικά μόρια.

Οι συννομοθέτες κατέληξαν επίσης σε συμβιβασμό σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των πιθανών δυνατοτήτων ευελιξίας που θα εξεταστούν κατά την επόμενη επανεξέταση του συστήματος. Μεταξύ άλλων, η επανεξέταση θα καλύψει τη δυνητική χρήση από τα κράτη μέλη πρόσθετων διεθνών πιστωτικών μορίων υψηλής ποιότητας για την εκπλήρωση έως και του 5% των στόχων και των προσπαθειών τους για την περίοδο μετά το 2030.

Επόμενα βήματα

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο είναι προσωρινή, εν αναμονή της επίσημης έγκρισης και έγκρισης και από τα δύο θεσμικά όργανα.

Ιστορικό

Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, που εγκρίθηκε για πρώτη φορά το 2021, παρέχει τη νομική βάση για τις μακροπρόθεσμες πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα, σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού. Θέτει δεσμευτικό στόχο κλιματικής ουδετερότητας στο σύνολο της οικονομίας έως το 2050 και στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030. Προβλέπει επίσης τον καθορισμό ενδιάμεσου κλιματικού στόχου για το 2040.

Μετά τη δημοσίευση της ανακοίνωσης με τίτλο «Κλιματικός στόχος της Ευρώπης για το 2040» τον Φεβρουάριο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση στις 2 Ιουλίου 2025 για την τροποποίηση του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα ώστε να τεθεί στόχος για το 2040.

Πιο πρόσφατα, τον Οκτώβριο του 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρείχε στρατηγική καθοδήγηση σχετικά με τη μελλοντική πορεία προς τον καθορισμό στόχου για το 2040. Ειδικότερα, οι ηγέτες τόνισαν την ανάγκη για μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα διατηρήσει και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση. Τόνισαν επίσης την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι αβεβαιότητες γύρω από τις φυσικές αφαιρέσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τις αναγκαίες ευνοϊκές συνθήκες για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και των πολιτών στην επίτευξη του στόχου για το 2040.

Στις 5 Νοεμβρίου 2025 οι υπουργοί Περιβάλλοντος της ΕΕ συμφώνησαν επί της θέσης του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του θέση στις 13 Νοεμβρίου.

Σχετικά άρθρα:

Συνελήφθη ο 42χρονος για τη δολοφονία του 59χρονου σε καφετέρια στην Λαμία Έως 5 Σεπτεμβρίου οι αιτήσεις για την  FRUIT LOGISTICA 2026 Agrotica 2026: Ραντεβού στη μεγαλύτερη γιορτή της αγροτικής παραγωγής Ανατροπή για τον θάνατο του τρίχρονου στην Αχαΐα: «Με γουρούνα πέσανε από τη μάντρα, δεν έπεσε λιπόθυμος»