Αυθεντικό ή νοθευμένο ελαιόλαδο ; Η απάντηση έρχεται σε δευτερόλεπτα

Γράφει η Σοφία Κ. Δρακοπούλου, Ph.D., μεταδιδακτορική ερευνήτρια και συνιδρύτρια του Track4Value, από το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η μοναδικότητα και τα οφέλη του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου το καθιστούν πολύτιμο προϊόν τόσο για την οικονομία όσο και για την υγεία του καταναλωτή, όμως η υψηλή του αξία το καθιστά συχνά στόχο νοθείας από φθηνότερα ή κατώτερης ποιότητας έλαια, που συχνά διακινούνται ως “εξαιρετικά παρθένα”.

Μπροστά σε αυτή την πρόκληση, η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, με επικεφαλής τον Καθηγητή Νικόλαο Θωμαΐδη, ανέπτυξε μια ταχεία και αξιόπιστη μέθοδο ελέγχου της αυθεντικότητας του ελαιολάδου. Η μέθοδος βασίζεται στην τεχνολογία DART-HRMS (Direct Analysis in Real Time – High Resolution Mass Spectrometry), προσφέροντας ένα νέο εργαλείο για τη διασφάλιση της ποιότητας και την προστασία του έξτρα παρθένου ελαιολάδου.

Η μέθοδος επιτρέπει άμεση ανάλυση χωρίς προκατεργασία, προσφέροντας αποτελέσματα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Η τεχνική «διαβάζει» το χημικό αποτύπωμα κάθε ελαιολάδου, αναγνωρίζοντας μοναδικά χαρακτηριστικά μόρια που καθορίζουν την αυθεντικότητά του.

Με τη βοήθεια σύγχρονων στατιστικών μοντέλων (PCA, PLS-DA, SVM), η μέθοδος διαχωρίζει με ακρίβεια το γνήσιο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από άλλες κατηγορίες, τόσο φυτικών ελαίων, όσο και ελαιολάδων χαμηλότερης ποιότητας (όπως ραφινέ,  πυρηνέλαια και σύνθετα ελαιόλαδα), ενώ εντοπίζει νοθεία σε ποσοστά ακόμη και 1%, γεγονός που την καθιστά εξαιρετικά ευαίσθητη και αποτελεσματική.

Κατά την ανάλυση, η μέθοδος εντοπίζει χαρακτηριστικές ενώσεις όπως φαινόλες, σκουαλένιο και τριακυλογλυκερίδια (TAGs). Ο συνδυασμός αυτών των μορίων δημιουργεί ένα μοναδικό “χημικό αποτύπωμα” για κάθε λάδι, που δύσκολα μπορεί να αλλοιωθεί.

Αυτή η προσέγγιση μετατρέπει το ελαιόλαδο σε ένα προϊόν με “ψηφιακή ταυτότητα”, την οποία η επιστήμη μπορεί να επιβεβαιώσει γρήγορα και αξιόπιστα. Παράλληλα, συμπληρώνει την πολυετή εμπειρία της ερευνητικής ομάδας σε μεθοδολογίες αυθεντικότητας του ελαιολάδου.

Η μέθοδος παρέχει άμεσα και αξιόπιστα αποτελέσματα για την αυθεντικότητα και την ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, προσφέροντας ένα ισχυρό

εργαλείο πιστοποίησης. Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που καταφέρνει να διαχωρίσει δέκα διαφορετικές κατηγορίες ελαίων μέσα από ένα ενιαίο, ολιστικό πρωτόκολλο.

Η υπηρεσία αυτή, που προσφέρεται μέσω του τεχνοβλαστού του ΕΚΠΑ, Track4Value, ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη στην ελληνική αγορά ελαιολάδου. Η μέθοδος δεν είναι μόνο εργαλείο για τους παραγωγούς, που μπορούν να πιστοποιήσουν την ποιότητα και την αυθεντικότητα του προϊόντος τους για τις διεθνείς αγορές, αλλά προσφέρει και στον καταναλωτή τη δυνατότητα να ελέγχει γρήγορα και αξιόπιστα το λάδι που αγοράζει.

Η καινοτομία της μεθόδου αναγνωρίστηκε διεθνώς, καθώς η εργασία της ομάδας ξεχώρισε ανάμεσα σε >400 συμμετοχές και απέσπασε το βραβείο “Best Poster Award” σε διεθνές συνέδριο αναλυτικών τεχνικών τροφίμων, επιβεβαιώνοντας τον πρωτοποριακό ρόλο της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στην έρευνα για την ποιότητα και την αυθεντικότητα τροφίμων.

___

Το άρθρο βασίζεται στην ερευνητική εργασία της ομάδας του Εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με την εταιρεία επιστημονικού εξοπλισμού Bruker, των: Δ. Παπέλη, Σ. Δρακοπούλου, Ε. Νάστου, Ε. Γκίκα, Δ. Δαμάλα, C. Baessmann, I. Nordhorn, Ν. Θωμαΐδη.

Πηγές και χρήσιμα links:

https://www.technologynetworks.com/applied-sciences/articles/fraudulent-olive-oil-is-tainting-the-european-market-and-this-test-can-prove-it-393722

Best Poster Award at RAFA 2024

Σχετικά άρθρα:

Δευτέρα 26 Μαΐου η ημερίδα για τις καινοτόμες τεχνολογίες στη σύγχρονη γεωργία Η ενίσχυση της εξωστρέφειας της φέτας ΠΟΠ στόχος της συμμετοχής του ΑΓΣ Καλαβρύτων στην Anuga – Τυροκόμος Έως 6 Νοεμβρίου αιτήσεις για ταχύρρυθμα τεχνικών θερμοκηπιακών καλλιεργειών του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ Σχέδιο α λα ΕΥΔΑΠ για Αττική θέλει η Θεσσαλία για τον αγροτικό κάμπο