Αποψίλωση δασών: προς στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική εντολή του για στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού της ΕΕ για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης.
Στόχος είναι να απλουστευθεί η εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων και να αναβληθεί η εφαρμογή τους, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους φορείς εκμετάλλευσης, τους εμπόρους και τις αρχές να προετοιμαστούν επαρκώς.
Μετά τις ανησυχίες των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με την ετοιμότητα των εταιρειών και των διοικήσεων, καθώς και σχετικά με τεχνικά ζητήματα που σχετίζονται με το νέο σύστημα πληροφοριών, το Συμβούλιο υποστηρίζει τη στοχευμένη απλούστευση της διαδικασίας δέουσας επιμέλειας από την Επιτροπή. Το Συμβούλιο πιέζει επίσης για τη θέσπιση ενιαίας αναβολής κατά ένα έτος της εφαρμογής του κανονισμού για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης, έως τις 30 Δεκεμβρίου 2026, με επιπλέον εξάμηνο περιθώριο για τους πολύ μικρούς και τους μικρούς φορείς.
Το Συμβούλιο κατάργησε την «περίοδο χάριτος» που είχε προτείνει αρχικά η Επιτροπή για τις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, επιλέγοντας αντ’ αυτού σαφή παράταση της ημερομηνίας εφαρμογής για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Η εντολή διατηρεί και συμπληρώνει τα μέτρα απλούστευσης που πρότεινε αρχικά η Επιτροπή, εστιάζοντας στη μείωση του διοικητικού φόρτου, διατηρώντας παράλληλα τους στόχους του κανονισμού.
Κύρια στοιχεία της θέσης του Συμβουλίου
Η εντολή του Συμβουλίου εισήγαγε ορισμένες αλλαγές στην πρόταση της Επιτροπής για την περαιτέρω μείωση του διοικητικού φόρτου για τους φορείς εκμετάλλευσης, ιδίως τους μικρούς και πολύ μικρούς φορείς, και για να καταστεί δυνατή η ομαλή εφαρμογή του κανονισμού.
Σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου:
▪ οι διατάξεις του EUDR θα εφαρμόζονται από τις 30 Δεκεμβρίου 2026 για τους μεσαίους και μεγάλους φορείς εκμετάλλευσης και από τις 30 Ιουνίου 2027 για τους πολύ μικρούς και μικρούς φορείς εκμετάλλευσης
▪ η υποχρέωση και η ευθύνη για την υποβολή της απαιτούμενης δήλωσης δέουσας επιμέλειας θα βαρύνει αποκλειστικά τους φορείς εκμετάλλευσης που διαθέτουν πρώτοι το προϊόν στην αγορά
▪ οι κατάντη φορείς εκμετάλλευσης και οι έμποροι δεν θα χρειάζεται πλέον να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις δέουσας επιμέλειας, αλλά μόνο οι πρώτοι κατάντη φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να διατηρούν και να διαβιβάζουν τον αριθμό αναφοράς της αρχικής δήλωσης
▪ οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις πρωτογενούς επιχείρησης θα υποβάλλουν μόνο μια εφάπαξ
Το Συμβούλιο ανέθεσε επίσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διενεργήσει, έως τις 30 Απριλίου 2026, επανεξέταση της απλούστευσης, αξιολογώντας τον αντίκτυπο και τον διοικητικό φόρτο του EUDR στους φορείς εκμετάλλευσης, ιδίως στους μικρούς και πολύ μικρούς φορείς. Κατά περίπτωση, η επανεξέταση θα πρέπει να συνοδεύεται από νομοθετική πρόταση.
Επόμενα βήματα
Βάσει αυτής της εντολής, το Συμβούλιο θα αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να επιτευχθεί τελική συμφωνία τις προσεχείς εβδομάδες και πριν από την έναρξη εφαρμογής του ισχύοντος EUDR από τις 30 Δεκεμβρίου 2025.
Ιστορικό
Ο κανονισμός για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του 2023 με στόχο να διασφαλιστεί ότι ορισμένα βασικά προϊόντα, όπως τα βοοειδή, το κακάο, ο καφές, το φοινικέλαιο, το καουτσούκ, η σόγια και η ξυλεία, και τα παράγωγα προϊόντα τους που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ ή εξάγονται από αυτήν, δεν έχουν προκαλέσει αποψίλωση ή υποβάθμιση των δασών.
Οι κύριες διατάξεις του επρόκειτο αρχικά να εφαρμοστούν από τις 30 Δεκεμβρίου 2024. Μετά τις ανησυχίες που εξέφρασαν τα κράτη μέλη, τρίτες χώρες, οι έμποροι και οι φορείς εκμετάλλευσης σχετικά με την ετοιμότητα, εγκρίθηκε αρχική αναβολή ενός έτους τον Δεκέμβριο του 2024.
Η νέα τροποποίηση, που προτάθηκε από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2025, ανταποκρίνεται στις συνεχιζόμενες προκλήσεις εφαρμογής, ιδίως στην ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος πληροφοριών της ΕΕ και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τους μικρότερους φορείς εκμετάλλευσης.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
